Lễ khởi công do Bộ Giao thông vận tải phối hợp cùng UBND 9 tỉnh tổ chức theo hình thức trực tiếp kết hợp trực tuyến tại 3 điểm cầu chính ở các tỉnh Quảng Bình, Quảng Ngãi, Hậu Giang và 9 điểm cầu khác tại các tỉnh Hà Tĩnh, Quảng Bình, Quảng Trị, Bình Định, Phú Yên, Khánh Hòa, Cà Mau.
Dự lễ tại điểm cầu Trung tâm ở tỉnh Quảng Ngãi với Thủ tướng Chính phủ còn có Phó Chủ tịch Quốc hội Trần Quang Phương. Phó Thủ tướng Chính phủ Lê Minh Khái dự lễ tại điểm cầu Trung tâm ở Hậu Giang. Dự lễ khởi công tại các điểm cầu có các Bộ trưởng, lãnh đạo các bộ, ngành; Bí thư, Chủ tịch UBND các tỉnh có tuyến đường đi qua; nhà thầu, đơn vị tư vấn thiết kết, tư vấn giám sát và đông đảo nhân dân.
Tại điểm cầu trung tâm ở Quảng Bình, Bộ trưởng Bộ Giao thông vận tải Nguyễn Văn Thắng cho biết, Dự án đầu tư xây dựng đường bộ cao tốc Bắc - Nam phía Đông giai đoạn 2 có tổng chiều dài 729 km đi qua địa phận 12 tỉnh, thành phố gồm các đoạn: Hà Tĩnh - Quảng Trị dài 267 km; Quảng Ngãi - Nha Trang dài 353 km; Cần Thơ - Cà Mau dài 109 km; có tổng mức đầu tư hơn 146.990 tỷ đồng.
Dự án được chia thành 12 dự án thành phần vận hành độc lập, cơ bản hoàn thành vào năm 2025 và đưa vào khai thác vận hành từ năm 2026. Đến nay, mặt bằng của toàn bộ 12 dự án thành phần đã được bàn giao 70%, đáp ứng yêu cầu khởi công.
Tại sự kiện, Bộ trưởng Bộ Giao thông vận tải Nguyễn Văn Thắng phát động “Phong trào thi đua Xuân Quý Mão trên các công trường xây dựng công trình giao thông”; Bộ trưởng Bộ Kế hoạch và Đầu tư Nguyễn Chí Dũng phát động “Tháng thi đua cao điểm giải ngân đầu tư công”.
Đại diện lãnh đạo các tỉnh có tuyến đường đi qua; nhà thầu thi công, đơn vị tư vấn thiết kết, tư vấn giám sát phát biểu hưởng ứng Tháng thi đua cao điểm giải ngân đầu tư công, khẳng định quyết tâm và cam kết thi công tuyến đường đảm bảo tiến độ, chất lượng, an toàn, tiết kiệm...
Phát biểu tại sự kiện, Thủ tướng Chính phủ Phạm Minh Chính cho biết, Đại hội Đảng lần thứ XIII tiếp tục xác định xây dựng hệ thống kết cấu hạ tầng đồng bộ là một trong ba đột phá chiến lược, trong đó ưu tiên phát triển một số công trình trọng điểm quốc gia về giao thông, thích ứng với biến đổi khí hậu...
Thời gian qua, Đảng, Nhà nước đã dành nguồn lực lớn phát triển kết cấu hạ tầng giao thông, đầu tư có trọng tâm, trọng điểm tại các vùng, miền trọng yếu nhằm tạo động lực quan trọng cho phát triển kinh tế - xã hội. Nhiều công trình giao thông hiện đại như đường bộ cao tốc, cảng biển, cảng hàng không đã và đang được đầu tư xây dựng, góp phần tạo diện mạo mới cho đất nước, giúp tận dụng được lợi thế so sánh của các vùng, miền, khai thác hiệu quả hơn nguồn lực đất đai, mở ra không gian phát triển mới.
Theo Thủ tướng, Nghị quyết Đại hội Đảng lần thứ XIII đặt mục tiêu đến năm 2030 cả nước có 5.000 km đường bộ cao tốc. Như vậy, trong 10 năm tới, chúng ta phải đầu tư, xây dựng gần gấp 4 lần số km đường bộ cao tốc đã xây dựng trong giai đoạn 2000 - 2020, khoảng 1.000 km, trong đó có một số đoạn chưa đạt tiêu chuẩn cao tốc. "Chúng ta xây dựng các tuyến đường bộ cao tốc ở khắp cả các vùng, miền trên cả nước; tạo điều kiện phát triển công bằng cho mọi vùng miền từ Bắc tới Nam", Thủ tướng khẳng định.
Theo Thủ tướng, để đạt được mục tiêu này, đòi hỏi phải có cách làm, tư duy, phương pháp luận, cách tiếp cận mới, quyết tâm phải cao, nỗ lực phải lớn, hành động quyết liệt, có trọng tâm, trọng điểm, tổ chức thực hiện khoa học, hợp lý, hiệu quả mới đạt được mục tiêu đề ra.
Thủ tướng Phạm Minh Chính nhấn mạnh, tuyến đường bộ cao tốc Bắc - Nam phía Đông với chiều dài 2.063 km nối liền từ Lạng Sơn đến Cà Mau, kết nối trung tâm chính trị Thủ đô Hà Nội và Trung tâm kinh tế thành phố Hồ Chí Minh, đi qua địa phận 32 tỉnh, thành phố, địa bàn chiếm 62,1% dân số và đóng góp 65,7% GDP cả nước. Tuyến đường có quy mô rất lớn, vai trò động lực, tác động lan tỏa mạnh mẽ, ý nghĩa hết sức quan trọng, thúc đẩy phát triển kinh tế - xã hội và bảo đảm quốc phòng, an ninh của đất nước, nâng cao năng lực cạnh canh quốc gia, mở ra không gian phát triển mới cho các vùng, địa phương, tạo điều kiện hình thành nhiều khu công nghiệp, đô thị mới.
Cũng theo Thủ tướng, Đảng, Nhà nước đã dành sự quan tâm, ưu tiên đặc biệt để đầu tư tuyến cao tốc xương sống này, đang đẩy nhanh tiến độ 11 dự án thành phần dài 654 km và khởi công 12 dự án thành phần dài 729 km để nối thông suốt toàn tuyến.
"Yêu cầu đặt ra là phải đảm bảo tiến độ; không tăng mức đầu tư, đội vốn; đảm bảo chất lượng kỹ thuật, mỹ thuật; không để xảy ra tham nhũng, lãng phí; tuân thủ nghiêm các quy định của Đảng, Nhà nước; tăng cường thanh tra, kiểm tra, thưởng - phạt nghiêm minh; kịp thời xử lý các vấn đề phát sinh; tinh thần là đã nói là phải làm, đã cam kết phải thực hiện, thực hiện phải có hiệu quả", Thủ tướng chỉ đạo.
Để hoàn thành mục tiêu đến năm 2025 nối thông tuyến từ Lạng Sơn đến Cà Mau, Thủ tướng Chính phủ Phạm Minh Chính yêu cầu Bộ Giao thông vận tải tập trung chỉ đạo các ban quản lý dự án, tư vấn giám sát và nhà thầu phát huy tinh thần trách nhiệm cao nhất, huy động nhân lực, thiết bị máy móc hiện đại, xây dựng kế hoạch, phương án thi công khoa học, chi tiết, phù hợp, đảm bảo hiệu quả, chất lượng, an toàn, giữ gìn môi trường; tuân thủ tuyệt đối yêu cầu kỹ thuật, quy định của pháp luật, không để xảy ra tham nhũng, tiêu cực. Bộ chỉ đạo các chủ đầu tư, nhất là người đứng đầu cần bám sát, quyết liệt trong điều hành, quản lý chất lượng, tiến độ, vốn đầu tư trong suốt quá trình thực hiện dự án, đảm bảo các dự án thành phần hoàn thành đúng tiến độ và chất lượng yêu cầu.
Thủ tướng đề nghị các bộ, ngành liên quan của Trung ương, UBND 32 tỉnh, thành phố phối hợp với Bộ Giao thông vận tải, tiếp tục tạo điều kiện thuận lợi, kịp thời tháo gỡ những khó khăn, vướng mắc, bảo đảm công tác an ninh, trật tự để Ban quản lý dự án và các nhà thầu thi công Dự án đảm bảo tiến độ, hiệu quả.
Đặc biệt hai tỉnh An Giang và Đồng Tháp bố trí và ưu tiên cung cấp nguồn nguyên vật liệu cát đắp cho Dự án ở khu vực phía Nam. UBND các tỉnh cấp phép khai thác các mỏ vật liệu xây dựng cho nhà thầu thi công dự án nhanh chóng, thuận lợi, đúng quy định pháp luật.
Người đứng đầu Chính phủ nhấn mạnh, UBND các tỉnh triển khai công tác giải phóng mặt bằng, di dời hạ tầng kỹ thuật, bảo đảm bàn giao 100% diện tích mặt bằng trong quý II/2023. Đặc biệt quan tâm đến công tác tái định cư, hỗ trợ ổn định sản xuất để người dân có nơi ở mới, có công việc mới bằng và tốt hơn nơi ở cũ. Nhân dân có đất phải thu hồi phục vụ dự án ủng hộ chủ trương lớn của Nhà nước, tạo điều kiện cho các đơn vị thi công Dự án.
Các cơ quan, đơn vị, cá nhân tham gia dự án phát huy tối đa tinh thần trách nhiệm, tuân thủ quy định trên cơ sở chức năng, nhiệm vụ, quyền hạn được giao, thực hiện các công việc chủ động, tích cực, không trông chờ, ỷ lại, không đùn đẩy trách nhiệm, làm việc thực chất với quyết tâm cao, nỗ lực lớn, hành động quyết liệt, hiệu quả, có trọng tâm, trọng điểm, làm việc nào dứt việc đó, khó khăn, vướng mắc ở đâu thì tháo gỡ ở đấy, chủ động nắm bắt tình hình, giải quyết các vấn đề đặt ra, tăng cường kỷ luật kỷ cương, kiểm tra, giám sát, phối hợp chặt chẽ, đồng bộ.
Các nhà thầu thi công phải huy động đầy đủ nhân lực, thiết bị, tài chính để tập trung hoàn thành gói thầu; các nhà thầu tư vấn thiết kế, tư vấn giám sát thi công phải thực hiện nghiêm túc, có trách nhiệm trong khảo sát, lập dự toán, giám sát thi công các gói thầu, hoàn toàn chịu trách nhiệm theo đúng quy định pháp luật nếu để xảy ra sai phạm.
“Các bộ, ngành, địa phương tăng cường công tác phối hợp, chủ động xử lý các khó khăn, vướng mắc trong thẩm quyền, bảo đảm mục tiêu chính là tiến độ và chất lượng công trình”, Thủ tướng lưu ý.
Thủ tướng Phạm Minh Chính cho rằng, đầu tư hạ tầng giao thông chiếm tỷ lệ lớn trong đầu tư công - một bộ phận quan trọng của đầu tư toàn xã hội. Đầu tư công vừa thể hiện nhiệm vụ đầu tư của Nhà nước cho phát triển kinh tế - xã hội đất nước vừa thúc đẩy tăng trưởng kinh tế, nhất là trong bối cảnh đặc thù năm 2022; đó cũng là nguồn vốn mồi để huy động và kích thích các nguồn đầu tư của khu vực kinh tế ngoài nhà nước tham gia đầu tư theo các hình thức.
Theo Thủ tướng, trước tình hình rất khó khăn của năm 2022, bám sát các Nghị quyết, Kết luận của Đảng, Quốc hội, Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ đã chỉ đạo các cấp, các ngành, các địa phương triển khai quyết liệt, đồng bộ các nhiệm vụ, giải pháp đề ra; tổ chức nhiều hội nghị toàn quốc về thúc đẩy giải ngân, thành lập và duy trì hoạt động của 06 Tổ công tác kiểm tra, đôn đốc, tháo gỡ khó khăn, vướng mắc, tập trung xử lý các vấn đề tồn đọng kéo dài và giải quyết, ứng phó kịp thời những vấn đề mới phát sinh. Chỉ đạo các cấp, các ngành sửa đổi 39 nhóm vấn đề vướng mắc quy định tại các Nghị định của Chính phủ và văn bản pháp luật liên quan đến 07 lĩnh vực đất đai, bảo vệ môi trường, đấu thầu, ngân sách và công sản, xây dựng, tài nguyên và khoáng sản, đầu tư công.
Nhờ đó, đến hết ngày 31/12/2022, cả nước giải ngân đầu tư công đạt 435,7 nghìn tỷ đồng, tuy cao hơn gần 80 nghìn tỷ đồng, tăng 22% so với năm 2021 nhưng mới đạt 75,11% kế hoạch năm 2022.
Thủ tướng Chính phủ đánh giá cao sáng kiến của Bộ Giao thông vận tải phát động “Phong trào thi đua Xuân Quý Mão trên các công trường xây dựng công trình giao thông”; Bộ Kế hoạch và Đầu tư phát động "Tháng thi đua cao điểm giải ngân đầu tư công".
Để tạo cao trào thi đua giải ngân đầu tư công một cách hiệu quả, thiết thực, Thủ tướng Phạm Minh Chính đề nghị các Ban, bộ, ngành, địa phương, người dân, doanh nghiệp quyết tâm cao, thống nhất trong nhận thức và hành động, đề cao trách nhiệm, quyết tâm chính trị của người đứng đầu trong tổ chức chỉ đạo, điều hành, xử lý các vướng mắc tác động đến dự án đầu tư công; tập trung chỉ đạo thi công, đẩy nhanh tiến độ thực hiện dự án, nhất là các công trình hạ tầng giao thông quan trọng, trọng điểm quốc gia, có tính liên vùng, hạ tầng đô thị lớn, các dự án đường sắt đô thị, hạ tầng văn hóa, xã hội; làm thủ tục thanh toán tại Kho bạc ngay sau khi có khối lượng.
Thủ tướng yêu cầu khẩn trương rà soát, tháo gỡ các khó khăn, điểm nghẽn về thể chế, cơ chế pháp luật điều chỉnh hoạt động các dự án đầu tư công. Trước tiên là sửa ngay các bất cập đã phát hiện nhằm đẩy mạnh giải ngân vốn đầu tư công, nâng cao hiệu quả sử dụng vốn, tạo động lực phát triển kinh tế-xã hội; tăng cường kỷ luật, kỷ cương đầu tư công. Tiếp đó là đẩy mạnh phân cấp, phân quyền, phân bổ nguồn lực, nâng cao năng lực thực thi gắn với kiểm tra, thanh tra, giám sát; tăng cường và nâng cao hiệu quả công tác phối hợp giữa các bộ, ngành, địa phương, cơ quan, đơn vị liên quan; bảo đảm chất lượng, hiệu quả đầu tư, không để xảy ra tham nhũng, tiêu cực, lãng phí.
Người đứng đầu Chính phủ đề nghị sau lễ phát động này các ban, bộ, ngành, các tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương, đơn vị sử dụng vốn đầu tư công tập trung thi đua thực hiện tốt một số nhiệm vụ trọng tâm, tạo khí thế thi đua sôi nổi đẩy mạnh giải ngân vốn đầu tư công. Các cơ quan báo chí, truyền thông tăng cường thông tin, tuyên truyền nội dung của Tháng thi đua cao điểm, tạo sự đồng thuận trong xã hội, tích cực tuyên truyền, phổ biến, nhân rộng các điển hình tiên tiến.
Đặc biệt, Thủ tướng trân trọng đề nghị Ủy ban Trung ương Mặt trận Tổ quốc Việt Nam, các tổ chức chính trị - xã hội ở Trung ương và ở các cấp, các ngành căn cứ chức năng, nhiệm vụ, vận động đoàn viên, hội viên tổ chức thực hiện tốt các phong trào thi đua và Tháng thi đua cao điểm, góp phần thực hiện thắng lợi kế hoạch phát triển kinh tế - xã hội hằng năm và cả giai đoạn 2021 - 2025.
Thủ tướng Chính phủ Phạm Minh Chính tuyên bố và cùng các đại biểu tại 12 điểm cầu thực hiện nghi thức khởi công đồng thời 12 dự án thành phần thuộc Dự án đầu tư xây dựng công trình đường bộ cao tốc Bắc - Nam phía Đông giai đoạn 2021 - 2025 và phát động Tháng thi đua cao điểm giải ngân vốn đầu tư công.
