10 tiến bộ đáng kinh ngạc của y học trong thế kỷ 21

[Ngày Nay] - Thế kỷ 21 đã ghi nhận những tiến bộ tích cực trong ngành y học có ảnh hưởng sâu sắc đến việc chăm sóc sức khỏe con người trên toàn thế giới. 

1. Trợ lý điều dưỡng robot

Điều dưỡng mà một trong những công việc khó khăn nhất trên thế giới. Việc phải chăm sóc và theo dõi nhiều người bệnh cùng một lúc có thể có tác động tiêu cực đến khả năng làm việc và khiến các điều dưỡng viên khó có thể hoàn thành công việc một cách tốt nhất.

10 tiến bộ đáng kinh ngạc của y học trong thế kỷ 21 ảnh 1

Các trợ lý điều dưỡng robot đã được tạo ra để giúp đỡ các điều dưỡng viên tại bệnh viện. Mặc dù trên thực tế, các robot này không làm giảm bớt căng thẳng của con người nhưng nó sẽ giúp san sẻ những gánh nặng trong công việc. Hầu hết các trợ lý điều dưỡng robot sẽ xử lý việc di chuyển bệnh nhân từ nơi này sang nơi khác, làm giảm tỷ lệ sai sót trong các phần việc cần đến sức mạnh.

2. Sinh thiết lỏng cho ung thư

Ung thư là một trong những căn bệnh nguy hiểm phổ biến nhất trên thế giới hiện nay. Chỉ riêng ở Hoa Kỳ, có gần 600.000 người chết vì ung thư mỗi năm. Người được chẩn đoán mắc bệnh ung thư sẽ đối mặt với một quá trình đau đớn về cả tinh thần cũng như thể xác khi phải trải qua các phương pháp điều trị.

Tuy nhiên, đã có một phương pháp có thể làm giảm bớt đau đớn cho những người được sàng lọc ung thư. Đó là phương pháp sinh thiết lỏng. Sinh thiết lỏng là việc lấy một mẫu máu một cách không xâm lấn để tìm ra các tế bào có một số đặc điểm nhất định, như tế bào khối u lưu hành trong máu và các loại nucleic acid khối u lưu hành trong máu , là các đoạn DNA hoặc RNA. Vì bản chất không xâm lấn của nó, phương pháp sinh thiết này không có rủi ro về mặt phẫu thuật như khi sinh thiết mô.

Thực tế sinh thiết lỏng không thể thay thế hoàn toàn sinh thiết mô. Cho tới thời điểm này, xét nghiệm đột biến gen EGFR từ huyết tương trên hệ thống xét nghiệm sinh học phân tử Cobas đang là hệ thống tốt nhất đã được Cục Quản lý Thực phẩm và Dược phẩm Hoa Kỳ (FDA) phê duyệt.

3. Thiết bị cảm biến

10 tiến bộ đáng kinh ngạc của y học trong thế kỷ 21 ảnh 2

Hầu hết mọi người khi cần chăm sóc và tư vấn y tế phải đến phòng khám để biết được tình trạng sức khỏe. Tuy nhiên, hiện nay con người có thể dễ dàng nắm bắt được thông tin về tình trạng sức khỏe của mình dưới sự theo dõi của các bác sĩ mà không cần phải ra khỏi nhà. Công ty Vital Connect đã phát triển một thiết bị cảm biến, được gọi là HealthPatch MD, cho phép bác sĩ theo dõi các thông tin quan trọng của bệnh nhân. Thiết bị này có khả năng theo dõi nhịp tim, nhịp thở, nhiệt độ, bước chân của người sử dụng. MD HealthPatch đã được Cục Quản lý Thực phẩm và Dược phẩm Hoa Kỳ kiểm chứng.

4. Trái tim từ tế bào gốc

10 tiến bộ đáng kinh ngạc của y học trong thế kỷ 21 ảnh 3

Các nhà khoa học đã nghiên cứu và phát triển một trái tim mới cho con người từ các tế bào gốc của chính họ. Trong số 4.000 người cần ghép tim vào năm 2016, chỉ có 2.500 người dự kiến sẽ nhận được một cơ hội. Mặt khác, sau khi được cấy ghép, cơ thể của người bệnh có nguy cơ từ chối và đào thải trái tim đó. Trái tim được tạo ra từ chính tế bào gốc của con người tuy chưa phải là một phương pháp hoàn hảo nhất nhưng nó vẫn thật đáng kinh ngạc.

5. Liệu pháp miễn dịch ung thư

Chúng ta đều biết các phương pháp điều trị ung thư phổ biến nhất là hóa trị và xạ trị. Các phương pháp này đã được sử dụng trên hàng triệu bệnh nhân với nhiều tác dụng phụ ưnhư buồn nôn, lở miệng và thậm chí là ác tính thứ phát do xạ trị và hóa trị. Tồi tệ hơn, các phương pháp điều trị này thậm chí không phân biệt giữa ung thư và tế bào bình thường, do đó có thể khiến bệnh nhân có nguy cơ cao hơn.

Có một sự thay thế cho các phương pháp điều trị này và nó xuất hiện dưới dạng liệu pháp miễn dịch. Về cơ bản, khái niệm về liệu pháp miễn dịch là bạn giải phóng hệ thống miễn dịch cơ thể để tấn công ung thư. Năm 2011, loại thuốc trị liệu miễn dịch đầu tiên đã được FDA chấp thuận cho khối u ác tính tiến triển. Sau đó đã có nhiều kết quả tích cực. Liệu pháp miễn dịch ung thư hiện đang được sử dụng để điều trị các dạng ung thư tích cực bao gồm ung thư phổi, thận.

6. Điều trị ARV kéo dài

Trước đây, HIV/ AIDS được coi như bản án tử hình cho những ai mắc phải. Tuy nhiên, các nhà khoa học đã phát triển các phương pháp tốt hơn để giúp những người mắc HIV/ AIDS. Đó là phương pháp điều trị ARV.

Hiện nay, thế giới vẫn chưa tìm ra thuốc chữa khỏi HIV/AIDS nên sử dụng thuốc ARV được coi như là điều trị đặc hiệu. ARV làm ức chế sự nhân lên của virus do đó duy trì được lượng virus thấp nhất trong máu, thông qua đó cũng duy trì được tình trạng bình thường của hệ miễn dịch. Khi hệ miễn dịch chưa bị suy giảm thì không có nguy cơ mắc các bệnh nhiễm trùng cơ hội hoặc chỉ mắc ở mức độ nhẹ.

Trường hợp hệ miễn dịch của người nhiễm HIV đã bị suy giảm, nhờ ARV kiềm chế sự nhân lên của HIV mà hệ miễn dịch được phục hồi trở lại, đồng thời làm giảm khả năng mắc các bệnh nhiễm trùng cơ hội cho người nhiễm HIV. Nhờ vậy, loại thuốc này giúp người nhiễm HIV tiếp tục sống khỏe mạnh, lâu dài như mọi người.

Nghiên cứu của Tổ chức Y tế thế giới (WHO) đã chỉ ra rằng: Người nhiễm HIV điều trị ARV sớm, duy trì điều trị tốt sẽ có tuổi thọ không thua kém người không nhiễm HIV. Việc điều trị bằng ARV kịp thời còn giúp cải thiện chất lượng sống cho người bệnh. Khi người nhiễm HIV khỏe mạnh, họ có khả năng lao động và làm việc như người không nhiễm HIV và tự tin sống hòa nhập với cộng đồng. Điều trị ARV kịp thời sẽ giảm nguy cơ tiến triển AIDS (mắc các nhiễm trùng cơ hội) và tử vong ở người nhiễm HIV; đặc biệt là giảm nguy cơ làm bệnh lao bùng phát…

7. Nano-Bots

10 tiến bộ đáng kinh ngạc của y học trong thế kỷ 21 ảnh 4

Nano-bot là các robot siêu nhỏ có tiềm năng sử dụng đáng kể trong lĩnh vực y tế. Đáng chú ý nhất, ncác robot này đang được sử dụng để điều trị cho những người bị ung thư. Nhưng làm thế nào điều này có thể được thực hiện?

Một nhóm các nhà khoa học ở Israel đang bắt đầu sử dụng con người trong các thử nghiệm lâm sàng để kiểm tra hiệu quả của phương pháp điều trị tiềm năng này. Các robot siêu nhỏ được thiết kế để tìm kiếm các tế bào ung thư, giải mã chúng từ các tế bào bình thường và sau đó đưa ra phương pháp điều trị cho các tế bào đó. Ý tưởng là sử dụng các Nano-bot để điều trị trong một số điều kiện nhất định sẽ ít xâm lấn hơn các phương pháp phổ biến.

Mục tiêu cuối cùng của các nhà khoa học là một ngày nào đo, các Nano-bot này có thể giúp các bác sĩ phẫu thuật và điều trị y tế an toàn hơn cho bệnh nhân. Độ chính xác của Nano-bot là thứ sẽ cách mạng hóa ngành y tế nếu nó trở thành phương pháp điều trị chính thống.

8. Võng mạc nhân tạo

10 tiến bộ đáng kinh ngạc của y học trong thế kỷ 21 ảnh 5

Một giải pháp mới giúp người mù phục hồi thị lực, được gọi là võng mạc nhân tạo. Nó được gọi là Argus 2, được sản xuất bởi Second Sight Medical Products (Hoa Kỳ). Hiện nay, võng mạc nhân tạo vẫn còn ở giai đoạn đầu vì độ phân giải bị giới hạn ở 60 pixel. Mặc dù vậy, đã có những bước tiến đáng kể trong các khả năng của sản phẩm để giúp những người bị viêm võng mạc sắc tố, một bệnh di truyền làm hạn chế khả năng nhìn thấy ánh sáng của con người. Thiết bị cho phép người dùng đọc các chữ cái lớn, xác định vị trí của các vật thể chuyển động.

9. Đột phá trong điều trị ung thư vú và buồng trứng

PARP (Polybo ADP Ribose Polymerase) là một protein được tìm thấy trong các tế bào của con người giúp các tế bào DNA bị hư hỏng tự sửa chữa. Thuốc ức chế PARP đại diện cho một nhóm thuốc mới có thể hỗ trợ điều trị và ngăn ngừa sự tiến triển của ung thư vú và buồng trứng.

Sự thành công của các loại thuốc là tận dụng được chính bản chất của PARP. Các loại thuốc ức chế protein làm công việc sửa chữa của nó trong các tế bào ung thư và tế bào chết.

10. Nghiên cứu mới về kiểm soát sinh sản

10 tiến bộ đáng kinh ngạc của y học trong thế kỷ 21 ảnh 6

Các nhà nghiên cứu Đại học Washington, Hoa Kỳ đã tuyên bố thử nghiệm thành công một loại thuốc tránh thai cho nam giới.

Thuốc này có tên gọi là Dimethandrolone undecanoate hoặc DMAU, có hiệu quả trong việc làm giảm nồng độ testosterone cũng như các hormone sản sinh tinh trùng khác và không có tác dụng phụ nghiêm trọng. DMAU hoạt động bằng cách làm gián đoạn tín hiệu giữa não và tinh hoàn khiến việc sản xuất testosterone bị tắc nghẽn. Do đó, tinh trùng không thể hoàn thành giai đoạn trưởng thành cuối cùng của chúng.

Loại thuốc này gần giống với thuốc ngừa thai ở nữ giới. Kết quả nghiên cứu cho thấy loại thuốc này đã giúp làm giảm đáng kể số lượng tinh trùng. Tuy nhiên, loại thuốc này vẫn cần được nghiên cứu nhiều hơn để xem nó có thực sự hiệu quả hay không.

Loại thuốc này không gây ra tác dụng phụ quá lớn, người sử dụng không có cảm giác nóng bừng và tâm trạng cũng không thay đổi nhiều. Tuy nhiên, đa số nam giới sẽ gặp phải triệu chứng tăng cân nhẹ và nồng độ cholesterol thay đổi chút ít. Cụ thể, nam giới sẽ tăng khoảng từ 1,5 - 4kg và nồng độ cholesterol giảm nhẹ, có thể làm tăng nguy cơ mắc bệnh tim.

Thứ trưởng Bộ VH,TT&DL Hồ An Phong.
Hội nghị triển khai Chỉ thị 30/CT-TTg: Bước ngoặt quan trọng cho ngành công nghiệp văn hóa Việt Nam
(Ngày Nay) - Ngày 21 và 22/11/2024, Bộ VH,TT&DL đã tổ chức Hội nghị triển khai Chỉ thị số 30/CT-TTg ngày 29/8/2024 của Thủ tướng Chính phủ về phát triển các ngành công nghiệp văn hóa Việt Nam. Hội nghị được kỳ vọng trở thành bước đột phá, đặt nền tảng cho sự phát triển mạnh mẽ và bền vững của ngành công nghiệp văn hóa. Liên hiệp các Hội UNESCO Việt Nam cũng cử đại diện tham dự hội nghị nhằm học hỏi kinh nghiệm thực tiễn để thúc đẩy công nghiệp văn hóa gắn liền với hợp tác toàn cầu.
Bước tiến đột phá trong dự án xây dựng Bản đồ Tế bào con người
Bước tiến đột phá trong dự án xây dựng Bản đồ Tế bào con người
(Ngày Nay) - Các nhà khoa học quốc tế ngày 20/11 đã công bố bản thiết kế đầu tiên về sự phát triển của hệ xương người, đánh dấu bước tiến quan trọng trong dự án Bản đồ Tế bào con người (Human Cell Atlas), một nỗ lực lớn nhằm tạo ra bản đồ sinh học chi tiết của mọi loại tế bào trong cơ thể người.
Gia Lai : Ngôi cổ tự duy nhất được phong sắc tứ
Gia Lai : Ngôi cổ tự duy nhất được phong sắc tứ
(Ngày Nay) - Gia Lai hiện có hàng trăm ngôi chùa, trong đó có nhiều chùa đã qua trăm năm lịch sử. Nhưng chỉ duy nhất chùa Tân An (đường Nguyễn Thiếp, phường Tây Sơn, thị xã An Khê) được sự công nhận và ban tặng của hoàng gia nhà Nguyễn, gọi là sắc tứ.
Sắp xếp đơn vị hành chính của 12 tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương
Sắp xếp đơn vị hành chính của 12 tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương
(Ngày Nay) - Thay mặt Ủy ban Thường vụ Quốc hội, Chủ tịch Quốc hội Trần Thanh Mẫn đã ký ban hành các Nghị quyết của Ủy ban Thường vụ Quốc hội về việc sắp xếp đơn vị hành chính giai đoạn 2023 - 2025 của 12 tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương, gồm: An Giang, Đồng Tháp, Hà Nam, Hà Nội, Hà Tĩnh, TP Hồ Chí Minh, Phú Thọ, Sơn La, Quảng Ngãi, Quảng Trị, Trà Vinh, Vĩnh Phúc, giai đoạn 2023 – 2025.
Đặc sắc chương trình giao lưu "Sắc màu di sản"
Đặc sắc chương trình giao lưu "Sắc màu di sản"
(Ngày Nay) - Tối 21/11, tại hồ Nguyên Phi Ỷ Lan (thành phố Bắc Ninh), Sở Văn hóa, Thể thao và Du lịch tỉnh Bắc Ninh tổ chức Chương trình nghệ thuật dân ca trên thuyền và giao lưu các miền di sản chủ đề "Sắc màu di sản".
Phật dạy 5 điều thân kính với làng xóm
Phật dạy 5 điều thân kính với làng xóm
(Ngày Nay) - Mối quan hệ làng xóm cũng có những nhiêu khê và phức tạp, nếu không khéo thì từ thâm tình lại hóa ra giận ghét, thậm chí là oán thù. Cho nên Đức Phật rất tinh tế khi dạy phải thân kính với bà con.
Học cách trân quý từng phút giây còn sống
Học cách trân quý từng phút giây còn sống
(Ngày Nay) - Khi tôi nghe thấy tin có người nào đó vừa mất đi, tin ấy với tôi như tiếng chuông thức tỉnh. Tiếng chuông đó là một lời nhắc nhở sâu sắc về sự mong manh của kiếp người.
Oai nghi của người tu hành
Oai nghi của người tu hành
(Ngày Nay) - Oai nghi cùng với chánh kiến và tịnh giới là ba yếu tố làm nên đạo hạnh - phẩm chất của tu sĩ Phật giáo, như cố Trưởng lão Hòa thượng Thích Thiện Siêu, bậc am tường kinh luật luận đã từng nhấn mạnh.
Tác phẩm có tên “Comedian” của nghệ sĩ người Italy Maurizio Cattelan ra mắt lần đầu năm 2019 tại triển lãm Art Basel ở Miami Beach, đã gây tranh cãi về việc có thể được coi là nghệ thuật hay không. Ảnh: AP
6,2 triệu USD cho quả chuối dán tường
(Ngày Nay) - 6,2 triệu USD là mức giá vừa được trả cho một tác phẩm nghệ thuật gây tranh cãi, một quả chuối tươi dán lên tường bằng băng dính bạc. Tác phẩm được đưa ra trong một cuộc bán đấu giá của Sotheby’s ở New York, Mỹ.