Làm cách nào để xác định “giáo viên đủ tiêu chuẩn”?
Một giáo viên đủ tiêu chuẩn và điều kiện thường được định nghĩa là một giáo viên có ít nhất trình độ học vấn tối thiểu cần thiết cho việc giảng dạy các môn học ở cấp độ có liên quan tại một quốc gia cụ thể. Tuy nhiên, định nghĩa này không bao gồm việc giáo viên được đào tạo ra sao, ví dụ như các khóa học đào tạo sư phạm có tổ chức tối thiểu cần thiết cho giảng dạy ở cấp độ có liên quan. Điều này dẫn đến việc giáo viên đôi khi có trình độ học vấn cần thiết để dạy, nhưng không có trình độ sư phạm hay được đào tạo bài bản, hoặc ngược lại. Một số giáo viên thậm chí thiếu cả trình độ học vấn và đào tạo sư phạm.
Các quốc gia có đủ giáo viên tiêu chuẩn không?
Không. Ở nhiều khu vực và quốc gia có thu nhập thấp vẫn diễn ra sự thiếu hụt giáo viên được đào tạo và có trình độ. Ở vùng cận Sahara, châu Phi, chỉ có 64% giáo viên tiểu học được đào tạo. Ở Nam Á, tỷ lệ này đạt 71%. Tại các quốc gia khác nhau, tình trạng cũng khác nhau về thời gian chương trình giảng dạy, nội dung chương trình giảng dạy, chất lượng trải nghiệm thực địa, giảng dạy thực hành và nhiều khía cạnh khác.
Các chương trình đào tạo dành cho giáo viên có thể hoặc không bao gồm một khoảng thời gian thực hành giảng dạy được giám sát hoặc thậm chí yêu cầu trình độ học vấn nhất định. Sự khác biệt về chất lượng trong đào tạo và trình độ của giáo viên ảnh hưởng đến chất lượng giảng dạy trong lớp học và cuối cùng là thành tích học tập của học sinh. Tính đến năm 2015, chỉ có 62% giáo viên tiểu học và 45% giáo viên trung học cơ sở ở vùng cận Sahara, châu Phi đã hoàn thành khóa đào tạo sư phạm tối thiểu cần thiết để trở thành giáo viên theo tiêu chuẩn quốc gia.
Làm thế nào để đảm bảo quyền được giảng dạy bởi một giáo viên tiêu chuẩn?
Một trong những thách thức chính đối với quyền được giáo dục trên toàn thế giới là sự thiếu hụt giáo viên. Với ước tính 263 triệu trẻ em và thanh thiếu niên vẫn không được tiếp cận với giáo dục trường học trên toàn cầu, thế giới cũng sẽ cần tuyển dụng hàng triệu giáo viên có trình độ để đạt được mục tiêu phổ cập giáo dục tiểu học và trung học vào năm 2030. Vùng cận Sahara, châu Phi đang phải đối mặt với nhu cầu cấp bách nhất trong việc lấp đầy khoảng cách giáo viên: ước tính cần 17 triệu giáo viên phục vụ tại 70% các quốc gia đang phải đối mặt với tình trạng thiếu cấp tính ở cấp tiểu học. Con số này là 90% ở cấp trung học. Thực trạng thiếu hụt giáo viên thể hiện rõ nét hơn ở các nhóm dễ bị tổn thương, bao gồm trẻ em gái, trẻ em khuyết tật, trẻ tị nạn, trẻ em di cư, và trẻ em nghèo sống ở vùng nông thôn hoặc vùng sâu vùng xa.
Tác động của việc thiếu hụt giáo viên?
Tình trạng thiếu giáo viên đang cản trở nỗ lực ở nhiều nước thu nhập thấp nhằm đạt được nền giáo dục có chất lượng, công bằng và hòa nhập. Để lấp đầy khoảng trống này, các quốc gia buộc phải ký các hợp đồng có thời hạn với các giáo viên không đáp ứng yêu cầu đào tạo và trình độ cũng như không có kinh nghiệm chuyên môn thích hợp. Những cách giải quyết mang tính tạm thời này tiếp tục làm gia tăng khoảng cách về sự công bằng trong giáo dục.
Sự khác biệt được khắc họa nổi bật nhất tại các quốc gia đang trong tình trạng khẩn cấp và xung đột. Trong bối cảnh khẩn cấp, việc giáo dục trẻ em chính là chìa khóa để đất nước đối phó với tình huống một cách lâu dài. Nhưng thông thường, các cơ quan nhân quyền lại thường phải tuyển dụng giáo viên không được đào tạo trước để có thể kịp thời đáp ứng nhu cầu phức tạp của nhóm trẻ em dễ bị tổn thương.
UNESCO làm gì để cải thiện tình hình?
UNESCO đặt vấn đề: Cung cấp một đội ngũ các giáo viên được đào tạo, được hỗ trợ và có trình độ cao làm một trong những ưu tiên hàng đầu của tổ chức. Giáo viên có tiêu chuẩn là nền tảng để đảm bảo quyền được học tập một cách chất lượng. Kể từ khi thông qua các mục tiêu phát triển bền vững, bao gồm mục tiêu 4 về chất lượng và giáo dục hòa nhập, và những mục tiêu cụ thể đối với giáo viên, Ngày Nhà giáo Thế giới đã trở thành cơ hội để chúng ta nắm được tình hình chung về những gì đã đạt được cũng như thúc đẩy, quảng bá nghề giáo viên.