Cá heo được mọi người cho là thông minh bắt nguồn từ nhận định của một nhà nghiên cứu cá heo tên John Lilly. Ông là một người có tình yêu, niềm đam mê mãnh liệt với loài cá này. Nhà nghiên cứu này đã đưa ra nhận định rằng cá heo là một loài động vật thông mình, thậm chí nó còn thông minh hơn cả con người chúng ta.
Tuy nhiên những lời nhận định của John Lily không được nhiều người quan tâm bởi ông không có bằng chứng để chứng minh những nhận định trên của mình là đúng. Các nhà khoa học khác còn cho rằng John Lilly bị tâm thần. Tuy không có đóng góp gì quá lớn, nhưng John Lilly vẫn được nhắc đến là một trong những người đi đầu trong việc nghiên cứu sự thông minh của loài quá heo.
Trên thực tế những điều mà John Lilly nói không hoàn toàn sai, đã từng có những chú cá heo thể hiện sự thông minh của mình thông qua việc tương tác với hình ảnh hologram 3 chiều.
Nhiều bằng chứng cho thấy cá heo có khả năng hiểu được những hình ảnh được phát trên màn hình tivi, chúng có thể nhận biết được hình ảnh phản chiếu của chính mình trong gương và chúng có thể giao tiếp với nhiều loài vật khác thông qua tiếng huýt sáo. Tuy nhiên những bằng chứng trên vẫn chưa đủ thuyết phục để nhận định cá heo là một loài vật thông minh. Trong cuốn sách "Cá heo có thực sự thông minh" của tác giả Gregg, tác giả có chỉ ra các giải phẫu thần kinh cũng như phân tích các hành vi của loài cá heo để có thể làm sáng tỏ nhận định này.
Để nghiên cứu về sự thông minh của cá heo, các nhà khoa học đã áp dụng hai phương pháp là giải phẫu và phân tích hành vi. Theo nhà giải phẫu học Paul Manger, việc có một bộ não lớn không liên quan đến sự thông minh của loài cá này. Việc có bộ não lớn chỉ giúp cho cá heo có được khả năng tiến hóa cũng như giúp cho loài cá này giữ nhiệt tốt hơn qua đó thực hiện các chức năng nhận thức. Phương pháp giải phẫu đã không mang lại kết quả, các nhà khoa học liền chuyển sang phương pháp phân tích hành vi. Rất nhiều những cuộc nghiên cứu đã được diễn ra để xác minh nhận đinh "cá heo thông minh" là đúng.
Một số nhận định cho rằng các hành vi của cá heo thực sự không "thông minh" như những gì chúng ta tưởng tượng. Theo Gregg, việc các heo thông minh đã bị đồn thổi quá khiến nhiều người hiểu lầm. Ông cho rằng không chỉ mỗi cá heo, mà các loài vật khác như bạch tuột hoặc chim bồ câu cũng có thể vượt qua dễ dàng các bài kiểm tra về hành vi của các nhà khoa học.
Về tiếng huýt sao của loài cá này, Gregg công nhân đây là một thứ ngôn ngữ phức tạp tuy nhiên ông không cho rằng đây là biểu hiện của một loại ngôn ngữ giao tiếp như của con người. Ông lấy ví dụ rằng tiếng huýt có thể thay đổi tùy vào tâm trạng, cảm xúc của chú cá lúc đó. Trong cuốn sách của mình, ông còn cho biết thậm chí đến loài gà cũng có trí thông minh tương tự như loài cá heo.
Trong cuốn sách, Gregg không hoàn toàn phủ nhận việc cá heo là một loài vật thông minh, ông cho rằng có rất nhiều loài vật ở ngoài kia thông minh hơn chúng ta tưởng tượng. Việc chứng minh sự thông minh giữa các loài vật là vô cùng khó, tuy vậy ngày nay nhận định "cá heo thông mình" là một nhận định phổ biến trong nhận thức của mỗi người.