Bộ phim “Làng Vũ Đại ngày ấy” (chuyển thể từ truyện ngắn Chí Phèo của nhà văn Nam Cao) sản xuất năm 1982, là một trong những tác phẩm điện ảnh kinh điển của màn ảnh Việt.
Tuy nhiên, nhân vật khiến khán giả nhớ đến nhiều nhất có lẽ không phải là ông giáo Thứ (Hữu Mười thủ vai), dù ông đóng vai trò là nhân chứng lịch sử, là người kể chuyện. Mà hai vai phụ - Chí Phèo (diễn viên Bùi Cường) và Thị Nở (diễn viên Đức Lưu) lại được khán giả nhắc đến nhiều hơn cả.
"Chí Phèo" Bùi Cường
“Chí Phèo” Bùi Cường kể, khi nhận kịch bản, cái khó nhất đối với ông để vào vai Chí Phèo lúc đó là diễn làm sao ra được điệu say của anh Chí và cười như thế nào để lột tả hết tâm trạng của một kẻ bị đẩy tới tận cùng của xã hội. Không biết bao nhiêu lần ông uống rượu tới say mềm rồi đứng trước gương để cười, nhiều người không biết còn tưởng ông bị điên. Nhưng cuối cùng, Bùi Cường cũng tìm được dáng đi say rượu "không giống ai" cùng một tiếng cười "chó hóc xương" không trộn lẫn. Đây cũng là điều làm nên thành công của vai diễn Chí Phèo.
Vai diễn "Chí Phèo" để đời của Bùi Cường.
Sau vai diễn để đời trong "Làng Vũ Đại ngày ấy", NSƯT Bùi Cường còn tham gia nhiều vai diễn khác như vai K9 (Năm Hòa) trong "Biệt động Sài Gòn" hay Trần Quân trong "Kẻ giết người", Mộc trong "Không có đường chân trời"…
Bùi Cường cũng thành công trong vai trò đạo diễnÔng cũng lấn sân sang lĩnh vực đạo diễn và chính là người đưa tên tuổi Minh Vượng lên hàng diễn viên hài ăn khách qua bộ phim "Người hùng râu quặp". Không những thành công trong con đường sự nghiệp, Bùi Cường còn là có một gia đình hạnh phúc với vợ và hai cô con gái.
“Thị Nở” Đức Lưu
NSƯT Đức Lưu, sinh năm 1939, quê ở Tây Đằng, Quảng Oai. Bà tham gia khá nhiều vai diễn, song được nhớ nhất là 2 vai chính trong phim “Cô gái công trường” và “Làng Vũ Đại ngày ấy”.
Nghệ sĩ Đức Lưu vào vai Thị Nở quá đạt.
Chia sẻ về vai diễn “để đời”, NSƯT Đức Lưu nói: “Tôi vào vai Thị Nở từ năm 1984, mặc dù không xuất hiện quá nhiều trong bộ phim này, nhưng mỗi giây mỗi phút được hóa thân vào nhân vật là những cảm xúc rất thật chắt ra từ trái tim mình". Đức Lưu cũng nói thêm, gần như việc phong NSƯT cho bà cũng chỉ là dựa trên vai diễn Thị Nở mà thôi.
Quá thành công với vai diễn, Đức Lưu đã "chết vai" và "mất tên" sau khi phim “Làng Vũ Đại ngày ấy” ra rạp. Bà phải từ bỏ nghiệp diễn để về Thành ủy Hà Nội làm ở ban Đối ngoại, giữ chức thư ký thường trực của Ủy ban Đoàn kết với các nước. Đã có lần bà ngỏ ý với đạo diễn Đặng Nhật Minh muốn đóng vai mẹ của Đặng Thùy Trâm, nhưng đạo diễn sợ khi bà ló mặt ra màn ảnh người ra lại bảo: "Ô Thị Nở" thì hỏng phim.
Cảnh nóng “chấn động” màn ảnh Việt
Nói về kỷ niệm đặc biệt trong vai Chí Phèo, nghệ sĩ Bùi Cường bồi hồi chia sẻ: “Làng Vũ Đại ngày ấy là bộ phim rất nhân bản, rất con người, nhưng lại là phim có thể gọi là "đột phá sex" của Việt Nam.
Cảnh nóng bên vườn chuối được xem là chấn động điện ảnh Việt Nam một thời.
Phải nói rằng mối tình Chí Phèo- Thị Nỡ giữa đêm trăng với tàu chuối giãy đành đạch ấy là một mối tình cực kì nhân văn và rất bản năng, rất con người, nếu thiếu mối tình ấy, sẽ không thể ra Chí Phèo và Thị Nở.
Tôi còn nhớ quá trình đi tìm người đóng thế cho nghệ sĩ Đức Lưu ở cảnh quay nhạy cảm ấy, vì chị Đức Lưu tuổi cũng nhiều rồi, nên cần một người đóng thế có bộ ngực còn trinh nguyên, căng tràn sức sống. Tổ đạo diễn và tổ họa sĩ đã tìm được một cô người mẫu ở Yết Kiêu để đóng thế cảnh này”.
Có lần, Bùi Cường hóm hỉnh kể, “Đúp” đầu tiên, nhìn thấy Thị Nở nằm hớ hênh, Chí Phèo đã lật tung cái yếm của Thị rồi ngắm nghía bộ ngực căng tròn nhưng dạo diễn lúc đó lại mắng: “Cường ơi, Chí Phèo không thưởng thức cái đẹp từ tốn thế đâu".
"Đúp" thứ 2, rút kinh nghiệm lần trước, khi đạo diễn hô bắt đầu, Bùi Cường đã vội lật tung yếm của Thị Nở rồi chộp lấy chộp để bộ ngực của Thị. Đạo diễn lúc đó lại than: "Cường ơi, máy quay chưa quay được bộ ngực của Thị Nở mà Cường đã chộp rồi". Cả đoàn làm phim phá lên cười khiến Bùi Cường bị "đơ", lúc đó Bùi Cường phải cầu cứu đạo diễn: "Thôi, bao giờ anh bảo em chộp thì em chộp vậy".
Nghệ sĩ Đức Lưu, Bùi Cường góp mặt trong một sự kiện gần đây.
Hôm bộ phim chiếu duyệt, nghệ sĩ Bùi Cường có đưa vợ đi xem. Ông kể, khi đến “cảnh nóng” của Chí Phèo và Thị Nở, mọi người cứ ồ lên. Ông quay sang thấy mặt vợ lạnh tanh. Trên đường về bà có quay sang bảo ông: “Quả thật, bố nó là người có năng khiếu lắm”. “Không biết bà ấy nói năng khiếu ở điểm nào, nhưng có vẻ như cũng có ý động chạm tới đoạn đấy”- Bùi Cường cười chia sẻ.
Nhật Anh