Kế hoạch nêu rõ, từ đầu năm 2023 đến nay, tình hình kinh tế thế giới chưa ra khỏi giai đoạn khó khăn, có tính bất định cao, diễn biến phức tạp, nhanh chóng cùng nhiều yếu tố mới, bất ngờ, xuất hiện cả rủi ro trong ngắn hạn và dài hạn.
Ở trong nước, tình hình an ninh, chính trị, kinh tế, xã hội ổn định, đạt được nhiều kết quả quan trọng, toàn diện, được dư luận quốc tế và nhân dân ghi nhận. Tuy nhiên, nhiều yếu tố bất lợi bên ngoài như khủng hoảng năng lượng, thiếu hụt nguyên liệu, cộng hưởng tác động từ cuộc xung đột Nga - Ukraina, Hamas - Israel đã kích hoạt lạm phát, sự bùng nổ giá cả các loại hàng hóa trên thị trường toàn cầu, ảnh hưởng trực tiếp đến Việt Nam.
Trong bối cảnh đó, cùng với nhu cầu tiêu dùng của người dân tăng cao vào các tháng cuối năm và dịp Tết Nguyên đán Giáp Thìn 2024, dự báo tình hình buôn lậu, vận chuyển trái phép hàng hóa, gian lận thương mại và hàng giả đối với các mặt hàng cấm (như ma túy, pháo nổ, vật liệu nổ,...) và hàng hóa thiết yếu phục vụ sản xuất kinh doanh, tiêu dùng (như xăng dầu, khí hoá lỏng, khoáng sản, phân bón, đường cát, lương thực, thực phẩm, dược phẩm, mỹ phẩm, thực phẩm chức năng, hàng điện tử,...) có chiều hướng gia tăng, diễn biến phức tạp với nhiều phương thức, thủ đoạn tinh vi, hiện đại hơn trên tất cả các tuyến, lĩnh vực, nhất là tuyến biên giới đất liền, vùng biển, cảng hàng không quốc tế và địa bàn nội địa trọng điểm trong cả nước.
Để chủ động kiểm soát tình hình, kịp thời phát hiện, đấu tranh, ngăn chặn hiệu quả các hành vi buôn lậu, gian lận thương mại và hàng giả, Ban Chỉ đạo quốc gia chống buôn lậu, gian lận thương mại và hàng giả (Ban Chỉ đạo 389 quốc gia) ban hành Kế hoạch cao điểm chống buôn lậu, gian lận thương mại và hàng giả dịp trước, trong và sau Tết Nguyên đán Giáp Thìn 2024 với mục tiêu tăng cường công tác chỉ đạo, kiểm tra, đôn đốc, hướng dẫn Ban Chỉ đạo 389 các bộ, ngành, địa phương chủ động, kịp thời kiểm soát tình hình buôn lậu, gian lận thương mại và hàng giả; thường xuyên trao đổi, chia sẻ thông tin, phối hợp kiểm tra, kiểm soát, phát hiện, đấu tranh, bắt giữ, xử lý các hành vi buôn lậu, gian lận thương mại và hàng giả nhằm ngăn chặn, đẩy lùi các hoạt động buôn lậu, vận chuyển trái phép hàng hóa qua biên giới, cửa khẩu, vùng biển; hoạt động gian lận thương mại, trốn thuế; hành vi mua bán, vận chuyển hàng cấm, hàng nhập lậu, hoạt động sản xuất, kinh doanh hàng giả, hàng kém chất lượng, hàng vi phạm quyền sở hữu trí tuệ...
Ban Chỉ đạo 389 các bộ, ngành, địa phương thực hiện nghiêm túc các chỉ đạo của Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ, Ban Chỉ đạo 389 quốc gia về công tác chống buôn lậu, gian lận thương mại và hàng giả; chủ động chỉ đạo tổ chức lực lượng, phương tiện, có giải pháp phù hợp thực hiện hiệu quả nhiệm vụ chống buôn lậu, gian lận thương mại và hàng giả trong lĩnh vực, địa bàn quản lý, phụ trách.
Kiểm soát chặt chẽ sàn giao dịch thương mại điện tử, các trang mạng xã hội mua, bán trực tuyến
Nhiệm vụ chung của Ban Chỉ đạo 389 các bộ, ngành, địa phương là xây dựng và tổ chức triển khai thực hiện hiệu quả Kế hoạch cao điểm chống buôn lậu, gian lận thương mại và hàng giả dịp trước, trong và sau Tết Nguyên đán Giáp Thìn 2024 theo lĩnh vực, địa bàn quản lý, phụ trách; chủ động phương án bố trí lực lượng, phương tiện tuần tra, kiểm soát chặt chẽ trên các tuyến biên giới; cửa khẩu đường bộ, đường sắt, đường sông, đường biển, đường hàng không và các đường mòn, lối mở, khu vực tập kết hàng hóa gần biên giới để ngăn chặn các hành vi buôn lậu, gian lận thương mại, vận chuyển trái phép hàng hoá vào nội địa; trong đó tập trung vào hàng cấm, hàng kém chất lượng, hàng nhập khẩu có điều kiện, hàng thuế suất cao, hàng hóa thiết yếu phục vụ sản xuất kinh doanh, tiêu dùng dịp Tết Nguyên đán...
Chủ động nắm chắc diễn biến tình hình; nhận diện phương thức, thủ đoạn mới về hoạt động buôn lậu, gian lận thương mại và hàng giả; xác định tuyến, địa bàn, đối tượng, mặt hàng trọng điểm để tập trung lực lượng, phương tiện, biện pháp đấu tranh; xác định rõ trách nhiệm của cơ quan, đơn vị ở trung ương và địa phương trong công tác quản lý, kiểm tra, kiểm soát lĩnh vực, địa bàn.
Tăng cường công tác kiểm tra, kiểm soát thị trường đối với các mặt hàng thiết yếu, hàng hóa có nhu cầu cao phục vụ sản xuất và tiêu dùng trong dịp cuối năm và Tết Nguyên đán; trong đó tập trung kiểm soát chặt chẽ các chợ đầu mối, trung tâm thương mại, đại lý, sàn giao dịch thương mại điện tử, các trang mạng xã hội (facebook, zalo, tiktok...) mua, bán trực tuyến... kịp thời phát hiện và xử lý nghiêm các hành vi lợi dụng hoạt động kinh doanh để mua bán, vận chuyển hàng cấm, hàng giả, hàng không rõ nguồn gốc xuất xứ, hàng vi phạm quyền sở hữu trí tuệ...
Ban Chỉ đạo 389 các bộ, ngành, địa phương thành lập các đoàn công tác liên ngành kiểm tra, đôn đốc, hướng dẫn các lực lượng, đơn vị, địa phương tổ chức đấu tranh hiệu quả với các hoạt động buôn lậu, gian lận thương mại và hàng giả thuộc lĩnh vực, địa bàn quản lý, phụ trách.
Ban Chỉ đạo 389 các bộ, ngành, địa phương chỉ đạo các cơ quan có thẩm quyền tiếp nhận, giải quyết hiệu quả tố giác, tin báo về tội phạm và kiến nghị khởi tố về buôn lậu, vận chuyển trái phép hàng hoá, gian lận thương mại, hàng giả, nhất là thực hiện nghiêm việc chuyển cơ quan điều tra khi phát hiện các dấu hiệu tội phạm qua công tác thanh tra, kiểm tra của Ban Chỉ đạo 389 các bộ, ngành, địa phương.
* Kiểm soát chặt chẽ hàng hóa xuất nhập khẩu
Trưởng Ban Chỉ đạo 389 yêu cầu Ban Chỉ đạo 389 Bộ Tài chính chỉ đạo lực lượng Hải quan tăng cường công tác thu thập thông tin, nắm chắc tình hình, tuần tra, kiểm soát tại khu vực cửa khẩu đường bộ, khu kinh tế cửa khẩu, khu vực tập kết hàng hóa gần biên giới, khu vực cảng sông, cảng biển quốc tế, cảng hàng không quốc tế, bưu điện, chuyển phát nhanh quốc tế, đường sắt liên vận quốc tế... thuộc địa bàn hoạt động hải quan; kiểm soát chặt chẽ hàng hóa xuất nhập khẩu, hành lý của hành khách và phương tiện xuất nhập cảnh; xây dựng, triển khai các phương án tăng cường lực lượng, phương tiện, biện pháp nghiệp vụ nhằm đấu tranh, ngăn chặn kịp thời hành vi buôn lậu, gian lận thương mại, vận chuyển trái phép hàng hóa qua biên giới; trong đó tập trung vào các mặt hàng cấm (ma túy, vũ khí, pháo nổ, vật liệu nổ, thuốc lá điếu nhập lậu, động vật hoang dã...) và hàng hóa ảnh hưởng đến an ninh trật tự, an toàn xã hội, giả nhãn hiệu, gian lận nguồn gốc, xuất xứ, vi phạm quyền sở hữu trí tuệ... (xăng dầu, khoáng sản, kim khí quý, ngoại tệ, hàng điện tử, điện thoại, hàng may mặc và thời trang cao cấp, rượu ngoại, thuốc lá điếu, thuốc lá thế hệ mới, đường cát, bánh kẹo, thực phẩm, dược phẩm, dược liệu, mỹ phẩm, thực phẩm chức năng, gia súc, gia cầm...); phối hợp chặt chẽ với các lực lượng chức năng tăng cường tuần tra, kiểm soát, triển khai thực hiện hiệu quả các chuyên đề, kế hoạch chống buôn lậu, gian lận thương mại và hàng giả trên các tuyến, địa bàn trọng điểm...
Chống gian lận thương mại về thuế đối với các lĩnh vực kinh doanh tiềm ẩn rủi ro
Ban Chỉ đạo 389 Bộ Tài chính chỉ đạo lực lượng Thuế: Các đơn vị nghiệp vụ, Cục Thuế các địa phương tăng cường công tác thanh tra, kiểm tra, chống gian lận thương mại về thuế đối với các lĩnh vực kinh doanh tiềm ẩn rủi ro, đặc biệt là những doanh nghiệp được miễn giảm, gia hạn tiền thuế; tăng cường công tác quản lý, kiểm soát nhằm ngăn chặn tình trạng sử dụng, mua bán hóa đơn trái phép, thành lập công ty "ma" xuất hoá đơn khống để hợp thức hóa hàng nhập lậu, trốn thuế; kịp thời trao đổi, cung cấp thông tin, phối hợp các lực lượng chức năng để điều tra, xác minh, xử lý các đối tượng buôn lậu, gian lận liên quan đến công tác quản lý thuế.
Chuẩn bị nguồn cung, dự trữ hàng hoá thiết yếu phục vụ Tết Nguyên đán
Ban Chỉ đạo 389 Bộ Công Thương chỉ đạo Sở Công Thương các tỉnh, thành phố trực thuộc trung ương tập trung theo dõi, đánh giá nguồn cung, nhu cầu hàng hoá, nhất là các mặt hàng thiết yếu, hàng hóa có nhu cầu cao hoặc có biến động nhiều về giá trên địa bàn thời gian qua để chủ động có phương án hoặc đề xuất với các cơ quan chức năng có biện pháp bảo đảm cân đối cung cầu, ổn định thị trường, không để xảy ra tình trạng thiếu hàng, gián đoạn nguồn cung hàng hóa gây tăng giá đột biến trong dịp cuối năm và Tết Nguyên đán; chủ động tham mưu cho Ủy ban nhân dân tỉnh, thành phố trực thuộc trung ương phương án chuẩn bị nguồn cung, dự trữ hàng hoá thiết yếu phục vụ Tết Nguyên đán; triển khai các biện pháp bình ổn thị trường theo quy định của pháp luật; phối hợp với Cục Quản lý thị trường địa phương tăng cường hoạt động kiểm tra, kiểm soát, giám sát thị trường đối với các lĩnh vực về giá, chất lượng sản phẩm, các quy định về an toàn thực phẩm, các hành vi đầu cơ, găm hàng, tăng giá trái pháp luật trên địa bàn.
Xử lý nghiêm các hành vi đầu cơ
Ban Chỉ đạo 389 Bộ Công Thương chỉ đạo lực lượng Quản lý thị trường tập trung tăng cường công tác kiểm tra, kiểm soát thị trường và xử lý nghiêm các hành vi vi phạm về đầu cơ găm hàng, niêm yết giá, thương mại điện tử, kinh doanh, vận chuyển, tàng trữ hàng cấm, hàng nhập lậu, hàng không rõ nguồn gốc, hàng giả, hàng xâm phạm sở hữu trí tuệ, hàng kém chất lượng,... chú trọng các mặt hàng thiết yếu, mặt hàng có nhu cầu tiêu dùng cao trong dịp cuối năm và Tết Nguyên đán như hàng điện tử, điện lạnh, quần áo, giầy dép, bánh kẹo, đường cát, hoa quả, thuốc lá điếu, thuốc lá thế hệ mới, rượu, bia, nước giải khát, gia súc, gia cầm, các mặt hàng thực phẩm tươi sống,... Phối hợp, trao đổi thông tin với các lực lượng chức năng như Công an, Hải quan, Bộ đội Biên phòng,... tổ chức thực hiện có hiệu quả công tác đấu tranh, phòng chống buôn lậu, gian lận thương mại tại các khu vực biên giới, cảng biển, cảng hàng không, kho hàng, điểm tập kết hàng hóa...
Ban Chỉ đạo 389 Bộ Công Thương chỉ đạo Cục Thương mại điện tử và Kinh tế số tăng cường rà soát các trang mạng xã hội, ứng dụng thương mại điện tử, các nhóm mặt hàng và hành vi vi phạm phổ biến để đánh giá đúng thực trạng; kịp thời phát hiện, trao đổi thông tin, phối hợp với các lực lượng Quản lý thị trường, Công an, Thuế... tiến hành thanh tra, kiểm tra, xử lý nghiêm các tổ chức, cá nhân có hành vi vi phạm pháp luật trong hoạt động thương mại điện tử.
Xây dựng kế hoạch tuần tra, kiểm soát tại các tuyến trọng điểm
Ban Chỉ đạo 1389 Bộ Quốc phòng chỉ đạo lực lượng Bộ đội Biên phòng tăng cường công tác thu thập thông tin, nắm chắc tình hình, tuần tra, kiểm soát chặt chẽ khu vực biên giới đất liền (trọng điểm là các đường mòn, lối mở dọc biên giới), khu vực biên giới trên biển và các vùng biển; xây dựng, triển khai các phương án tăng cường lực lượng, phương tiện, biện pháp nghiệp vụ đấu tranh, ngăn chặn, triệt phá, không để hình thành các tụ điểm kho, bãi tập kết, chứa hàng hóa nhập lậu trong khu vực biên giới, các hành vi mua bán, vận chuyển hàng hóa và các hành vi xuất nhập cảnh trái phép qua biên giới; chủ trì, phối hợp với các lực lượng chức năng xây dựng kế hoạch, tăng cường lực lượng tuần tra, kiểm soát tại các tuyến trọng điểm mà các đối tượng thường lợi dụng để buôn lậu, mua bán, tàng trữ, vận chuyển hàng cấm như ma túy, pháo nổ, vật liệu nổ, thuốc lá điếu nhập lậu... và vận chuyển trái phép hàng hóa qua biên giới; phối hợp chặt chẽ với các lực lượng chức năng và cấp uỷ, chính quyền địa phương khu vực biên giới, đẩy mạnh công tác tuyên truyền, vận động Nhân dân chấp hành nghiêm quy định của pháp luật, không tham gia, tiếp tay và tích cực đấu tranh, tố giác tội phạm, hành vi buôn lậu, vận chuyển trái phép hàng hóa qua biên giới.
Chỉ đạo lực lượng Cảnh sát biển xây dựng, triển khai các kế hoạch, phương án tăng cường lực lượng tuần tra, kiểm soát, nắm tình hình, kiểm tra, phát hiện, đấu tranh, xử lý kịp thời các hành vi buôn lậu, vận chuyển trái phép hàng hóa trên các vùng biển, tập trung vào các mặt hàng trọng điểm như xăng dầu, thuốc lá điếu, khoáng sản, pháo nổ, vũ khí, các mặt hàng thiết yếu... trên các tuyến, địa bàn trọng điểm như vùng biển Đông Bắc, Trung bộ, Đông Nam bộ và Tây Nam bộ; chủ động phối hợp với các lực lượng chức năng, chính quyền địa phương để có biện pháp đấu tranh, ngăn chặn kịp thời, hiệu quả hoạt động buôn lậu, mua bán, vận chuyển trái phép hàng hóa trên các vùng biển.
Khắc phục sơ hở, thiếu sót trong công tác chống buôn lậu
Ban Chỉ đạo 138 Bộ Công an chỉ đạo lực lượng Công an toàn quốc chủ động nắm chắc tình hình tội phạm, làm tốt công tác nghiệp vụ cơ bản, kịp thời phát hiện, tổ chức đấu tranh, triệt phá các đường dây, ổ nhóm buôn lậu, gian lận thương mại và hàng giả, tập trung vào nhóm hàng cấm như ma túy, pháo nổ, vật liệu nổ, thuốc lá điếu nhập lậu, động vật hoang dã...; hàng vi phạm quyền sở hữu trí tuệ, hàng thiết yếu phục vụ sản xuất, tiêu dùng trong dịp Tết Nguyên đán như xăng dầu, khoáng sản, kim khí quý, ngoại tệ, hàng điện tử, điện thoại, hàng may mặc và thời trang cao cấp, rượu, bia, thuốc lá điếu, thuốc lá thế hệ mới, bánh kẹo, thực phẩm, dược phẩm, dược liệu, mỹ phẩm, thực phẩm chức năng, gia súc, gia cầm...; hàng gian lận xuất xứ như đường cát, sản phẩm từ gỗ, linh kiện điện tử, thép, nhôm, pin năng lượng mặt trời...
Đẩy nhanh tiến độ điều tra, kết luận các vụ án buôn lậu, vận chuyển trái phép hàng hoá nghiêm trọng, phức tạp, đang được dư luận xã hội quan tâm; phối hợp chặt chẽ với Viện kiểm sát nhân dân và Tòa án nhân dân các cấp kịp thời truy tố, xét xử nghiêm minh trước pháp luật các vụ án buôn lậu, vận chuyển trái phép hàng hoá để răn đe, phòng ngừa chung; chủ động phát hiện, tham mưu, kiến nghị các cấp, các ngành chức năng kịp thời khắc phục những sơ hở, thiếu sót trong công tác chống buôn lậu, gian lận thương mại và hàng giả; tăng cường lực lượng tại cơ sở phát động quần chúng Nhân dân tích cực tham gia phòng, chống buôn lậu, gian lận thương mại, vận chuyển trái phép hàng hoá và mua bán, tiêu thụ hàng giả.
Ban Chỉ đạo 389 các Bộ: Văn hóa, Thể thao và Du lịch, Nông nghiệp và Phát triển nông thôn, Y tế, Khoa học và Công nghệ, Giao thông vận tải chỉ đạo lực lượng thanh tra chuyên ngành xây dựng kế hoạch, tổ chức kiểm tra, kiểm soát, phát hiện hành vi sản xuất, mua bán, vận chuyển sách lậu, văn hóa phẩm độc hại; phối hợp các lực lượng chức năng thú y, kiểm dịch, kiểm tra các sản phẩm hàng hóa phục vụ dịp trước, trong và sau Tết Nguyên đán Giáp Thìn 2024 như hoa quả, bánh kẹo, đồ uống, thực phẩm, gia súc, gia cầm... để kịp thời phát hiện, xử lý các trường hợp không bảo đảm chất lượng, an toàn vệ sinh thực phẩm, ảnh hưởng đến sức khỏe người tiêu dùng; tăng cường phối hợp quản lý, kiểm tra chất lượng, nguồn gốc các sản phẩm hàng hóa, nhất là sản phẩm hàng hóa là lương thực, thực phẩm, dược phẩm, sản phẩm hàng hóa từ động, thực vật...
Chỉ đạo lực lượng thanh tra giao thông và các đơn vị chức năng ngành Giao thông vận tải phối hợp với các cơ quan, lực lượng có liên quan tăng cường kiểm tra, kiểm soát chặt chẽ hoạt động vận tải hàng hóa, vận tải hành khách mang theo hàng hóa trên các tuyến đường bộ, đường sắt, đường thủy nội địa, đường biển, đường hàng không (trọng điểm là các nhà ga, bến tàu, bến xe, điểm, bãi đỗ xe, các tuyến tàu hỏa, ô tô chở khách, chở hàng hóa từ biên giới vào nội địa).
Bộ Thông tin và Truyền thông, Thông tấn xã Việt Nam, Đài Truyền hình Việt Nam, Đài Tiếng nói Việt Nam chỉ đạo các cơ quan thông tấn, báo chí, truyền thông xây dựng, triển khai kế hoạch tuyên truyền dịp trước, trong và sau Tết Nguyên đán Giáp Thìn 2024; phối hợp chặt chẽ với các lực lượng chức năng kịp thời đưa tin, bài phản ánh tình hình, kết quả công tác chống buôn lậu, gian lận thương mại và hàng giả; phản ánh các biểu hiện tiêu cực, bao che, tiếp tay, bảo kê hoặc trực tiếp tham gia buôn lậu, gian lận thương mại và hàng giả; tăng cường thời lượng tuyên truyền về các chính sách, pháp luật; kịp thời tuyên truyền các điển hình tiên tiến, gương người tốt, việc tốt; tuyên truyền, vận động Nhân dân không tham gia, tiếp tay cho hành vi buôn lậu, gian lận thương mại và hàng giả…
Ban Chỉ đạo 389 các địa phương chỉ đạo các sở, ngành, đơn vị chức năng chuẩn bị cung cấp đủ nguồn hàng hóa tiêu dùng đảm bảo chất lượng, an toàn cho nhân dân dịp trước, trong và sau Tết Nguyên đán Giáp Thìn 2024; chủ động tăng cường lực lượng, phương tiện, biện pháp, kiểm tra, kiểm soát, xử lý các hành vi tàng trữ, vận chuyển, buôn bán hàng nhập lậu, hàng không rõ nguồn gốc, xuất xứ, hàng giả, hàng kém chất lượng, hàng vi phạm quyền sở hữu trí tuệ, vi phạm về niêm yết giá..., nhất là các mặt hàng thiết yếu phục vụ sản xuất, tiêu dùng trong dịp Tết Nguyên đán Giáp Thìn 2024…
