Phút 15 trận đấu giữa U22 Việt Nam và Timor Leste trong khuôn khổ bảng B SEA Games 29, từ khoảng cách khoảng 20m trước khung thành Timor Leste, Nguyễn Tuấn Anh đón pha chuyền bóng của đồng đội rồi tung cú dứt điểm gọn gàng. Bóng lái nhẹ sang góc trái, vượt khỏi tầm với thủ thành Timor Leste rồi đập vào cột dọc.
Đây là dấu ấn hiếm hoi Nguyễn Tuấn Anh tạo được ở SEA Games 29 sau các lượt trận ở vòng bảng. Pha dứt điểm kể trên mang đậm phong cách của tiền vệ tài hoa Hoàng Anh Gia Lai. Trong lịch sử cả ở V-League và các trận đấu quốc tế, Tuấn Anh từng ghi rất nhiều bàn thắng theo cách trên. Khả năng dứt điểm từ xa là một trong những điểm trội trong lối chơi của anh. Tuy nhiên, đây không phải phẩm chất duy nhất khiến Tuấn Anh nằm trong số ít những gương mặt được đánh giá cao nhất ở đội bóng phố núi.
Khi còn tập luyện trong môi trường Học viện HAGL-JMG, Tuấn Anh là một trong những cầu thủ đạt điểm số chuyên môn cao nhất, bên cạnh những cầu thủ khác như Lương Xuân Trường, Công Phượng hay Phan Thanh Hậu, Văn Toàn. Ít người biết rằng kết thúc khoá học trên phố núi Pleiku, Tuấn Anh cùng 3 cầu thủ khác của HAGL đã được gửi sang Anh để thử việc, nhưng không thành. Thể lực vẫn là rào cản lớn đối với các cầu thủ Việt Nam trong việc có thể chơi bóng ở các giải VĐQG khắc nghiệt, ở trình độ chuyên môn cao như Premier League.
Trong màu áo U19 Việt Nam, mà thực chất là lứa U19 HAGL mở rộng, tiền vệ Thái Bình nhanh chóng khẳng định được vị trí. Kỹ thuật tốt, khả năng dứt điểm nhạy bén, nhưng điểm khiến Tuấn Anh trở nên nguy hiểm hơn cả là tư duy chơi bóng hiện đại, năng lực điều tiết lối chơi xuất sắc. Cùng với Lương Xuân Trường, anh hợp thành bộ đôi tiền vệ trung tâm của HAGL.
Sau khi HLV Nguyễn Hữu Thắng lên nắm quyền các ĐTQG, Nguyễn Tuấn Anh và các cầu thủ HAGL có cơ hội được trọng dụng nhiều hơn. Vị trí của anh và Lương Xuân Trường trở nên bất khả xâm phạm ở đội tuyển Việt Nam, và cả cấp độ thấp hơn như U23. HLV Hữu Thắng từng nhiều lần công khai cho biết, anh và Lương Xuân Trường là những cầu thủ quan trọng bậc nhất ở các đội bóng của ông. Sau thất bại ở AFF Cup 2016, HLV Hữu Thắng từng thừa nhận, việc vắng Tuấn Anh vào phút cuối vì chấn thương đã tác động xấu tới sức mạnh của đội tuyển Việt Nam. Đội bóng của HLV Hữu Thắng đã không thể vào tới chung kết như chỉ tiêu đặt ra, khi để thua Indonesia ở bán kết.
Thiên tài trên đôi chân pha lê
Đóng góp của Tuấn Anh cho các ĐTQG dù vậy lại đang khá hạn chế, đặt bên cạnh những cầu thủ khác của Hoàng Anh Gia Lai như Công Phượng hay Xuân Trường. Lý do chính bởi chân thương.
SEA Games 2015, HLV Toshiya Miura từng chờ đợi Tuấn Anh tới phút cuối cùng, nhưng rốt cuộc phải loại anh khỏi danh sách dự Đại hội. Chấn thương đầu gối không kịp bình phục đã khiến Tuấn Anh lỡ cơ hội dự tranh giải đấu qua trọng bậc nhất trong khu vực. Giới thạo tin biết rằng ông Miura khi đó đã quyết định trả Tuấn Anh về Hoàng Anh Gia Lai vì không muốn mạo hiểm sự nghiệp thi đấu của anh. Do chấn thương, anh cũng thi đấu không trọn vẹn ở Vòng chung kết U23 châu Á 2016 tại Qatar. Sau giải đấu này, ông Miura ra đi.
AFF Cup 2016 là giải đấu lớn liên tiếp thứ 2, như trên đã nói, Tuấn Anh không thể tham dự vì chấn thương. Anh nghỉ từ đó cho tới hết giai đoạn lượt đi V-League 2017, và chỉ mới trở lại không lâu trước SEA Games 29.
“Tuấn Anh bị chấn thương chưa bình phục, nên không thể thi đấu với 100% phong độ. Những gì cậu ấy thể hiện vừa qua vì vậy đã là rất đáng khen ngợi”. Đây là nhận xét của HLV Hữu Thắng khi bị đặt câu hỏi về phong độ kém ấn tượng của Tuấn Anh.
Từ vị trí không thể thay thế ở hàng tiền vệ, Tuấn Anh đang bị đẩy xuống vai trò thứ yếu tại đội tuyển U22 Việt Nam. Anh chỉ vào sân trong trường hợp vắng Xuân Trường, và U22 Việt Nam không phải đối đầu với các đối thủ quá mạnh. Khi cần phương án để tăng sức mạnh cũng như khả năng phòng ngự từ xa cho hàng tiền vệ, Duy Mạnh sẽ là ưu tiên lựa chọn của HLV Hữu Thắng.
Với cả hai đầu gối đều đã từng bị chấn thương, Tuấn Anh luôn gợi cảm giác lo lắng trong mỗi tình huống va chạm với cầu thủ đối phương. Anh vẫn hay, vẫn kỹ thuật và chơi bóng đầy sáng tạo, nhưng luôn kèm theo sự thấp thỏm đối với giới mộ điệu trong từng pha bóng.
Bóng đá nghiệt ngã, biết bao giờ tiền vệ tài hoa này mới có thể chơi bóng với những phẩm chất xuất chúng nhất? Câu hỏi này có lẽ cần đặt ra từ trước đây rất lâu, với Hoàng Anh Gia Lai và cả những người có trách nhiệm ở Liên đoàn bóng đá Việt Nam.