Nóng hổi trong chảo bơ thực vật sủi bọt, những chiếc xúc xích trông giống như những miếng khoai tây thông thường được chiên cho bữa sáng Chủ nhật, bề ngoài màu xám hồng của chúng dần dần chuyển sang màu nâu caramel bóng mỡ.
Nguyên liệu chính làm nên những chiếc chiếc xúc xích mini này là đậu Hà Lan, đậu xanh, đậu nành và protein lúa mì, trong đó bao gồm 28% mỡ lợn. Chúng trông sẽ rất hấp dẫn khi được đặt bên trong một chiếc bánh kẹp hoặc bên cạnh một đĩa khoai tây nghiền. Tuy nhiên, đây không phải là những chiếc xúc xích được làm từ thịt mà chúng ta hay thấy.
Những loại xúc xích không có thành phần thịt động vật này đang được quảng cáo là tương lai của ngành sản xuất thịt bền vững và có đạo đức do được nuôi trồng từ các tế bào lấy từ trứng lợn đã thụ tinh và phát triển bên trong các bể thép lên men giống như loại dùng để sản xuất bia.
Tôi đang ở phòng thí nghiệm của Meatable ở Hà Lan để tham dự một trong những buổi thử nghiệm thịt nuôi cấy được phê duyệt hợp pháp đầu tiên ở Châu Âu và đây là lần đầu tiên tôi thử xúc xích thịt lợn nhân tạo.
Việc nếm thử như vậy được coi là một bước quan trọng trên con đường thương mại hóa thịt nuôi cấy trong phòng thí nghiệm, mang đến cơ hội hiếm có cho một số ít người, bao gồm cả những người đồng sáng lập công ty. Những người này có vai trò nếm thử sản phẩm và đưa ra phản hồi về hương vị cũng như cảm giác ngon miệng của miếng xúc xích trước khi đưa ra thị trường.
Cho đến gần đây, quốc gia duy nhất được phép tổ chức buổi thử nghiệm nếm thử thịt nhân tạo là Singapore. Tuy nhiên, vào tháng 7 năm 2023, Hà Lan đã trở thành quốc gia thành viên EU đầu tiên chấp thuận cho những sự kiện như vậy, sau khi Mỹ làm điều tương tự vào đầu năm 2023.
Meatable là một trong số nhiều công ty khởi nghiệp với hy vọng thỏa mãn cơn thèm thịt của mọi người trên khắp thế giới mà không gây hại cho động vật hoặc gây tổn hại cho hành tinh. Đối với người đồng sáng lập và giám đốc kỹ thuật của Meatable, Tiến sĩ Daan Luining, xúc xích là điểm khởi đầu hợp lý: “Nếu tôi có thể tạo ra món bít tết có hệ thống mạch máu đầy đủ gồm các đặc tính như miếng thịt thật vào lúc này, có lẽ tôi đã nhận được giải Nobel,”.
Dạo quanh các phòng thí nghiệm của Meatable, tôi cảm thấy mình càng giảm tiêu thụ các món ăn làm từ động vật càng tốt. Trong một tòa nhà làm việc tràn ngập ánh sáng ở vùng ngoại ô Leiden, các kỹ thuật viên của công ty đeo kính bảo hộ và mặc áo khoác phòng thí nghiệm thay vì mặc quần áo bảo hộ bẩn thỉu, và thay vì những tiếng càu nhàu, tiếng kêu ré lên của động vật và tiếng lép nhép trên bùn, âm thanh duy nhất là tiếng vù vù nhẹ nhàng của những chiếc máy duy trì bình chứa tế bào vi mô. Tôi nhìn vào bên trong một chiếc cốc nhựa và quan sát một cơn bão tuyết gồm những đốm trắng xoáy tròn được bao quanh bởi chất lỏng trong suốt màu rơm. Đây là những khối tế bào mỡ được phát triển từ ngân hàng tế bào gốc mô lợn thông qua việc điều chỉnh biểu hiện của các gen cụ thể trong quá trình bốn ngày.
Từ đây, chúng sẽ được chuyển sang bình lên men để nhân bản và tạo ra sản phẩm trông giống như mỡ lợn có màu be. Sau đó sẽ được kết hợp với protein thực vật để tạo ra xúc xích. Meatable cũng đang phát triển các tế bào cơ thịt lợn, tuy nhiên họ hiện đang tập trung nỗ lực vào phát triển các tế bào mỡ do thành phần tạo ra phần lớn hương vị của thịt là chất béo.
Công ty hy vọng sẽ tung ra sản phẩm xúc xích tại Singapore vào cuối năm nay, trong khi chờ Cơ quan Thực phẩm Singapore phê duyệt. Meatable cũng đang thảo luận với Cục Quản lý Thực phẩm và Dược phẩm Hoa Kỳ về việc nộp đơn đăng ký theo quy định tại đó.
Lúc đầu, những loại xúc xích này có thể chỉ có trên thực đơn nhà hàng nhưng mục tiêu của Meatable là tạo ra một sản phẩm dành cho thị trường đại chúng có giá tương đương với một loại xúc xích thông thường, có sẵn cho người tiêu dùng ở khắp mọi nơi, bao gồm cả Vương quốc Anh. “Xúc xích tươi Anh ư? Tôi nghĩ đó sẽ là một cái tên gây chấn động,” ông Luining nhận xét. Tuy nhiên, do thị trường Mỹ lớn hơn nên kế hoạch của họ là tung sản phẩm ra thị trường này trước.
Meatable không phải là công ty duy nhất nhắm đến xúc xích. Vào tháng 2, Ivy Farm Technologies có trụ sở tại Oxford đã tổ chức một buổi nếm thử quy mô nhỏ món trứng Scotch nuôi cấy của mình. Món trứng này dự kiến sẽ ra mắt tại Vương quốc Anh vào đầu năm 2025. Đây là một trong hai công ty đã nộp đơn đăng ký phê duyệt sản phẩm từ tế bào nuôi cấy lên Cơ quan Tiêu chuẩn Thực phẩm Vương quốc Anh cho đến nay, phán quyết dự kiến sẽ được đưa ra vào cuối năm 2024. Công ty này cũng đang nghiên cứu sản xuất xúc xích thịt lợn nuôi cấy.
Các công ty khác đang nghiên cứu sản xuất thịt bò bít tết, thịt gà và thịt lợn miếng, gan ngỗng, cá hồi cấp sushi và thậm chí cả thịt bạch tuộc. Một công ty khác của Hà Lan có tên Mosa Meat đang chuẩn bị cho buổi nếm thử chính thức đầu tiên món bánh mì kẹp thịt bò được nuôi cấy ở Hà Lan trước khi ra mắt theo kế hoạch tại Singapore.
Quá trình nấu nướng đã kết thúc và đã đến lúc thử nghiệm xúc xích của Meatable. Tôi được nếm thử những miếng xúc xích thuần chay và xúc xích thịt nuôi cấy để thử. Cả hai miếng xúc xích đều có cảm giác rất nạc khi tôi dùng nĩa ấn xuống, nhưng miếng miếng xúc xích làm từ thịt nuôi cấy lại bóng bẩy một cách đầy quyến rũ với vị béo ngậy. Tôi cho xúc xích vào miệng và nhai. Kết cấu có nhiều thịt và hương vị thơm ngon như xúc xích thật. Miếng xúc xích có cảm giác hơi ngấy vì chúng đem lại cảm giác giống như đang ăn một chiếc xúc xích thông thường.
Bài viết thể hiện quan điểm của Linda Gedes - ký giả chuyên mục Khoa học của tờ The Guardian.