(Dịch từ bài viết của nhà phê bình điện ảnh Bernice delos Reyes)
Tác phẩm của nhà làm phim người Pháp gốc Việt San Yvin tập trung làm nổi bật câu chuyện của những người châu Á nhập cư có thu nhập thấp trong nhóm 99% mà chúng ta không thường thấy trên màn ảnh. Tác phẩm của anh trở nên sắc nét và chân thực bởi chính trải nghiệm của anh với tư cách là một người nhập cư. Khi còn là một thiếu niên, anh đã rời Hà Nội đến Thành phố New York để học tập và theo đuổi sự nghiệp điện ảnh.
San Yvin vừa tốt nghiệp New York University’s Film Program |
Phim ngắn Flystruck của anh hướng vào cuộc sống những người nhập cư kinh doanh nhà hàng ở thành phố New York. Trong khi các địa điểm này ở New York thường được lãng mạn hóa vì tính chân thực của nó pha trộn giữa sự hỗn loạn và nghèo đói, Flystruck lại tập trung khắc hoạ khó khăn về kinh tế và giao tiếp xã hội của một người nhập cư không có giấy tờ ở Mỹ. Bản thân Yvin cũng từng sống trong các nhà hàng (chính xác là 3) ở thủ đô Hà Nội sầm uất, nơi cha mẹ anh là chủ nhà hàng nhỏ phục vụ món ăn kết hợp ẩm thực Pháp-Việt. “Mùi của những chiếc nồi lớn ướp xương bò, hành tây, rau mùi và hoa hồi tràn ngập lối vào nhà bếp…, âm thanh hỗn loạn của tiếng kim loại va vào nhau và tiếng la hét của đầu bếp ồn ã chẳng kém những thực khách trong phòng ăn,” Yvin nhớ lại. Anh chia sẻ rằng trải nghiệm thời thơ ấu này là điều thôi thúc anh ghi lại cuộc sống ở Khu Phố Tàu của New York.
San Yvin và mẹ - chị Hương Giang, chủ nhà hàng Cyclo nổi tiếng ở Hà Nội |
Khi còn là một cậu bé sống trong nhà hàng của cha mẹ mình, Yvin đã trở nên thân thiết với các nhân viên nhà hàng, những người sau này sẽ ảnh hưởng lớn đến hoạt động nghệ thuật của anh. “Tôi thực sự thân thiết với một bà lão trông coi nguồn thực phẩm,” Yvin thích thú kể lại. “Tôi luôn theo bà đi chợ. Hai chúng tôi cực kì thân thiết. Tôi thậm chí đã ngủ tại nhà của bà khi bố mẹ tôi quá bận”. Yvin nhắc đến mối quan hệ này trong Flystruck, tập trung câu chuyện xoay quanh mối quan hệ của nhân vật chính với con trai của ông chủ nhà hàng, như một cách bầy tỏ lòng kính trọng đối với người cha, người mẹ thứ hai đã góp phần nuôi dạy anh khôn lớn.
Từ xuất thân của mình, Yvin mong muốn hướng đến câu chuyện của những con người chưa được tìm đến ngoài kia. “Những người sống xung quanh có ảnh hưởng vô cùng lớn đến tuổi thơ của tôi và tôi muốn kể những câu chuyện của họ… có quá nhiều thứ ngoài kia để kể; nơi tốt nhất để bắt đầu đối với tôi là nơi tôi đã biết rõ."
Chàng sinh viên mới tốt nghiệp New York University’s Film Program thực hiện hành trình khám phá những câu chuyện về cộng động người di cư này thông qua video ca nhạc của anh mang tên "In the Blue". Tác phẩm dựa trên giấc mơ và trí tưởng tượng của một cậu bé khao khát được xem múa lân tại Khu phố Tàu. Tuy nhiên, mẹ của cậu lại cho cậu lên giường đi ngủ, trước khi bà trở lại làm việc trong nhà hàng ồn ào, ngay bên dưới phòng của cậu bé vào dịp Tết Nguyên đán. Cậu bé đã mơ được nhảy với những con rồng với hy vọng một ngày nào đó, giấc mơ này có thể thành hiện thực.
San Yvin đặc biệt say mê những khuôn hình, những câu chuyện được kể bằng ngôn ngữ điện ảnh |
Tính siêu thực trong video âm nhạc này ghi lại trải nghiệm của Yvin về sự “quá tải giác quan” khi còn sống tại nhà hàng ở Hà Nội. Với mẹ là người Việt Nam và cha là người Pháp, Yvin lớn lên trong sự giao thoa của các nền văn hóa được truyền tải qua ẩm thực. Đây là nơi anh thấy mình phát triển mạnh mẽ khi tiếp xúc với cả nhân viên và khách hàng. “Tôi biết những người đầu bếp và những khách hàng… Những người tôi gặp ở nhà hàng vô cùng đa dạng.”
Khi mới bước chân vào lĩnh vực điện ảnh ở New York, Yvin tìm thấy nét thân thuộc trong sự bận rộn và hỗn loạn của New York, giống với ngôi nhà đầu tiên của anh. Những câu chuyện và những con người muôn hình muôn vẻ ở New York, cũng như tiềm năng mà nó mang lại để truyền tải những câu chuyện một cách tự do đã trở thành cánh cửa để Yvin – một nghệ sĩ trẻ mới nổi – được phát triển và được truyền cảm hứng.
“New York hỗn loạn theo mọi cách, giống như Hà Nội với tiếng ồn ào, lượng người đông đúc và mùi hương rất nồng bạn có thể cảm nhận được trên đường phố. Tôi tìm thấy sự thoải mái và sự đa dạng ở New York... Tôi cảm thấy như ở nhà tại thành phố lớn này vì tôi cảm thấy New York là nơi có thể dành cho bất kỳ ai. "
Phim ngắn Flystruck mang đến cho khán giả cảm xúc mạnh mẽ và dồn dập đầy hiện đại |
Khi phát triển sự nghiệp của mình với tư cách là một nghệ sĩ trẻ nhập cư ở Mỹ, Yvin hy vọng sẽ kể những câu chuyện về cuộc sống thực thông qua những thước phim. “Có quá nhiều thứ để chia sẻ từ những người rửa chén, người phục vụ, những người lao động khác,” Yvin chia sẻ và anh hy vọng anh có thể góp phần đưa những câu chuyện này lên màn ảnh.
----------
Xem Flystruck, In the Blue và các tác phẩm khác của San Yvin trên trang www.sanyvin.com