Gà Hồ là một giống gà quý, được chọn làm sản vật tiến vua nên được dân gian gọi là gà tiến vua. Giống gà này chỉ có ở làng Lạc Thổ, thị trấn Hồ huyện Thuận Thành tỉnh Bắc Ninh.
Nhìn bên ngoài, gà Hồ trông giống với gà Đông Tảo (Hưng Yên). Để phân biệt 2 loại gà này, người ta thường nhìn vào chân gà.
Chân gà Hồ to, có vảy mịn, bản tròn, cao trường. Trong khi đó, chân gà Đông Tảo ngắn, xù xì và sờ vào có phấn ở tay.
Cùng với gà Đông Tảo, gà Hồ cũng “làm nên chuyện” với mức giá bán trên thị trường cao ngất ngưởng, đặc biệt thu hút các đối tượng khách hàng có kinh tế cao.
 |
Theo đó, một con gà Hồ “đặc biệt gây ấn tượng” khi có cân nặng lên đến 5-6 kg và được định giá lên tới 3 triệu đồng nếu bán theo dạng gà thịt với mức 500.000-700.000 đồng/kg tùy mẫu mã, tuổi gà và trống mái. Thông thường, gà càng to, giá bán càng đắt. Một con gà Hồ to nhất có thể đạt trọng lượng đến hơn 6 kg.
Mặc dù có giá trị cao như vậy nhưng việc lai tạo giống và chăn nuôi giống gà Hồ rất khó khăn, nên số lượng gà Hồ tại làng Lạc Thổ hiện không có nhiều. Nhà nhiều thì chỉ được từ 100 đến 150 con.
Trong đó, gia đình anh Nguyễn Văn Trường được coi là nhà có số lượng gà Hồ nhiều nhất và cũng là người kiên trì nhất trong việc nuôi giữ giống gà quý.
Năm trước, gia đình anh Trường nuôi thành công được khoảng 150 con. Nhưng năm nay, gia đình anh chỉ còn khoảng 100 con gà Hồ để bán vào dịp Tết.
Tết năm nay, mỗi con nhà anh Trường bán được giá lên tới 3-4 triệu đồng. Tùy thuộc vào mẫu mã và cân nặng mà anh Trường bán với mức giá khác nhau.
Với loại dưới 4kg, giá bán tại vườn anh niêm yết là vào khoảng 350.000-400.000 đồng/kg; loại 5-6kg là 500.000 – 600.000 đồng/kg.
Theo anh Trường thì dù số lượng khá ít nhưng ngày nào anh cũng có khách đặt mua. Do vậy mà lượng gà của anh năm nay không đủ để đáp ứng nhu cầu của khách.
Đặc biệt, tại vườn nhà anh năm nay có con gà trống to nhất đàn, nặng gần 6kg đã được khách đặt mua với giá lên tới 5 triệu đồng.
Về cách chế biến gà hồ, một người dân có thâm niên nuôi gà Hồ ở làng Lạc Thổ cho hay, do gà Hồ có trọng lượng lớn khác thường nên cách chế biến cũng cầu kỳ.
Chúng được làm lông, mổ moi và giàng (tạo dáng bằng các thanh tre buộc lại) theo thế quỳ, bay, phục… luộc trong nồi trăm lít dễ đến hơn nửa giờ mới sôi. Khi nồi luộc sôi được một chốc phải tắt bếp ngâm đến khi gà tự chín để khỏi bị nứt da, xấu dáng, thịt giữ nguyên vị ngọt đậm đà. Con gà lúc ấy đem bày lên bàn thờ gia tiên nom bệ vệ, uy nghi như một con đại bàng đang xòe cánh.
Bình Nguyên
