Những khóa học này, thường được quảng cáo với nội dung hấp dẫn và cam kết “học nhanh, làm được ngay” hoặc “chỉ vài ngày học, kiếm ngay tiền triệu”… đã thu hút không ít người tìm đến học, tiềm ẩn nhiều rủi ro lớn đối với cả học viên lẫn khách hàng.
Chiêu sinh học viên không cần bằng cấp 3
Tại TP HCM, không khó để bắt gặp các cơ sở thẩm mỹ nhỏ lẻ hoặc các cá nhân không có giấy phép hành nghề chuyên môn y tế mở lớp dạy tiêm filler, botox. Những khóa học này thường chỉ kéo dài vài ngày, thậm chí là vài giờ, với học phí không hề rẻ. Học viên sau khi hoàn thành khóa học ngắn ngày thường được khuyến khích mở cơ sở riêng hoặc tham gia vào các dịch vụ tiêm thẩm mỹ. Các cơ sở này thường không qua bất kỳ quy trình kiểm tra hoặc giám sát nào.
Ghi nhận của Phóng viên Ngày Nay, học viên tham gia lớp học không được đào tạo bài bản về y khoa, thiếu kiến thức cơ bản về giải phẫu, dược lý cũng như kỹ thuật tiêm an toàn. Điều kiện học tập thiếu thốn, không đảm bảo vô trùng, gây nguy cơ lây nhiễm và các biến chứng sau khi tiêm.
Trong vai học viên có nhu cầu muốn học về tiêm filler, botox, chúng tôi được tư vấn và hướng dẫn đến địa chỉ số 266/76 Tô Hiến Thành (phường 15, quận 10, TP.HCM) để tham gia khóa học. Tại đây, học viên phải đóng mức học phí 25 triệu đồng cho khóa học 20 ngày về các kỹ thuật tiêm cũng như cách tiếp cận khách hàng. Theo như nhân viên của trung tâm, mức học phí trên là đã được giảm giá.
Sau khi đã hoàn thành các thủ tục về học phí, học viên được chỉ dẫn đến địa chỉ nêu trên. Trong phòng học có 20 người, đa số là các chủ tiệm tóc, spa nhỏ hoặc thợ làm dạo… Khi đến nơi, một người tự xưng là “bác sĩ” đứng lớp dạy.
 |
Học viên được tiêm trên mẫu người. |
Ngay từ buổi đầu tiên, “bác sĩ” hướng dẫn các học viên cách đổi tên gọi phương pháp tiêm filer, botox bằng những cái tên khác nhằm đánh tráo niềm tin của khách hàng. Học viên được chỉ các “mánh khóe” cam kết với khách hàng bằng những hình ảnh giả mạo để chạy các quảng cáo trên các nền tảng mạng xã hội. Đồng thời, học viên sau khi học sẽ được cung cấp các giấy tờ pháp lý để đối phó với cơ quan chức năng khi bị kiểm tra. Ngoài ra, nơi này không những đào tạo mà còn là nơi cung cấp các sản phẩm về filler, botox.
Sau khi nói sơ qua về lý thuyết, người này bắt đầu hướng dẫn các học viên kỹ thuật tiêm trên hình mẫu bằng silicon và quả bưởi. Đến chiều thì các học viên sẽ được hướng dẫn tiêm trên mẫu người thật.
Cũng tình trạng nêu trên, tại cơ sở Thẩm mỹ Dr. Ánh (số 57 Trần Thị Nghỉ, phường 07, quận Gò Vấp, TP.HCM) thường xuyên mở các lớp về tiêm meso, filler, botox. Trong đó, có “Khóa học meso therapy” với lộ trình học 01 ngày sẽ được cấp chứng nhận với học phí 3 triệu đồng. Học viên sẽ được thực hành tiêm trên người thật. Còn riêng với khóa học tiêm filler, botox thì sẽ học trong 7 đến 10 ngày với học phí là 25 triệu đồng.
Khi chúng tôi đặt câu hỏi về yêu cầu tuyển sinh đầu vào, nhân viên tại đây xác nhận không cần phải gì cũng học được, chưa tốt nghiệp cấp 3 hoặc thậm chí không có bằng cấp 2 vẫn có thể học. Học xong, học viên hoàn toàn có thể tiêm cho khách hàng. Đa số các học viên tại trung tâm đều đến học với trình độ đầu vào như nhau. Trên các trang mạng xã hội, cơ sở này liên tục chạy quảng cáo về nhiều khóa học tiêm filler, botox.
Cũng tại địa chỉ 116 Lý Chiêu Hoàng (phường 10, quận 6, TP.HCM), cơ sở này liên tục quảng cáo và chiêu sinh các lớp về botox với học phí 8 triệu đồng với cam kết học xong sẽ tiêm thành thạo và được cấp bằng. Chị N.N.T. (28 tuổi, ngụ quận Phú Nhuận) cho biết, chị đến học theo thông tin quảng cáo trên Facebook. Chị T đang có tiệm làm tóc nhưng thời gian này ít khách nên chị học thêm lớp tiêm botox để về tiêm cho những khách cho nhu cầu làm đẹp. Khi được hỏi: “Chị có sợ để lại biến chứng cho khách hàng không?”, thì chị T. trả lời: “Người ta tiêm đầy ra đó, có sao đâu mà lo”.
 |
Hoc viên được được dạy cách tiêm Filter. |
Còn với chị T.H.A. (35 tuổi, ngụ quận 8, TP.HCM), hiện có tiệm Spa nhỏ chuyên phun xăm chân mày kể, hiện nay nhu cầu làm đẹp về tiêm chất làm đầy khá cao, khách tới tiệm hay hỏi nên chị T.H.A. đi học để về làm do có nguồn khách sẵn. Chị A. chia sẻ thêm: “Mỗi lần tiêm cũng kiếm được vài triệu đồng, tùy vào nhu cầu khách muốn tiêm vào vùng nào, có những khách tiêm vùng trán xong ưng ý thì hôm sau lại đến tiêm vùng mắt…”
Chị V.T.Y. 40 tuổi, chuyên đi làm nail dạo cũng đến tham gia khóa học. Chị nói: “Nhìn vậy chứ tiêm dễ lắm em, chỉ cần mình dạn tay là tiêm được thôi. Chị mới tiêm tan mỡ cánh tay cho khách xong đây’.
Có học viên là có tiền
Một trong những nguyên nhân chính dẫn đến tình trạng các lớp học tiêm filler, botox mọc lên như “nấm sau mưa” là lợi nhuận khổng lồ từ dịch vụ tiêm. Với học phí chỉ khoảng 25 triệu đồng cho 1 khóa học, mỗi lớp học luôn có trên 10 học viên đăng ký đã dẫn đến tình trạng nhiều thẩm mỹ viện không có chuyên môn nhưng vẫn liên tục mở lớp. Lợi nhuận cao, nhiều cá nhân và cơ sở thẩm mỹ bất chấp quy định pháp luật để mở các khóa học ngắn hạn, thu hút nhiều người có nhu cầu kiếm tiền nhanh.
Việc quản lý các hoạt động này hiện còn nhiều lỗ hổng do các cơ sở thẩm mỹ ngày càng mọc lên nhiều. Các cơ quan chức năng chưa thể kiểm soát hết các cơ sở hoạt động trái phép, dẫn đến tình trạng “loạn” các lớp dạy tiêm filler, botox. Điều này không chỉ gây thiệt hại cho người học mà còn đặt sức khỏe và tính mạng của khách hàng vào tình thế nguy hiểm.
Nhiều nạn nhân sau khi tiêm filler, botox tại các cơ sở không có giấy phép đã phải chịu những biến chứng nặng nề, từ nhiễm trùng, hoại tử đến nguy hiểm tính mạng. Việc tiêm không đúng kỹ thuật, không đảm bảo vô trùng và sử dụng các sản phẩm không rõ nguồn gốc là nguyên nhân dẫn đến các biến chứng này.
Trường hợp chị H.L.An (38 tuổi, nhân viên văn phòng tại quận 1, TP.HCM) khi nghe bạn bè, đồng nghiệp khuyên đi phẫu thuật nâng mũi, do mũi thấp. Ban đầu, chị An tìm đến bệnh viện có uy tín trong thành phố để khám và tư vấn. Các bác sĩ đưa ra lời khuyên rằng, chị An không nên nâng mũi do da ở vùng mũi của chị quá mỏng. Nếu tiêm sẽ dễ bị lộ sóng mũi cũng như không đảm bảo về thẩm mỹ.
 |
Học viên được hướng dẫn tiêm chất làm đầy trên người thật. |
Nghe vậy, chị An tìm đến cơ sở thẩm mỹ viện bên ngoài thì được tư vấn tiêm filler sẽ tránh được tình trạng nêu trên. Đồng thời, sóng mũi sẽ cao như mong muốn và mức giá được cơ sở thẩm mỹ viện đưa ra là 11 triệu đồng cho lộ trình làm đẹp. Sau khi nghe tư vấn, chị An đồng ý làm và 3 ngày sau, mũi của chị An sưng tấy, nhức buốt. Khi quay trở lại cơ sở thẩm mỹ nêu trên hỏi, chị An nhận được câu trả lời: “Do mũi chị An chưa thích nghi được với chất làm đầy và chịu khó chườm đá vài ngày sẽ khỏi”. Tuy nhiên 10 ngày trôi qua, tình trạng ở vị trí tiêm filter cũng không khá hơn, thậm chí bưng mủ và sưng to hơn. Chị An vội vàng đến bệnh viện và được chữa trị kịp thời mặc dù vẫn còn di chứng do mũi chị bị nhiễm trùng nặng.
Trường hợp chị N.P.P. (29 tuổi, ngụ quận Bình Tân, TP.HCM) thì khác. Khi đi phun xâm chân mày tại một cơ sở làm nail, chị P. được tư vấn tiêm botox trán và ấn đường cho bớt nhăn với giá 5 triệu đồng trên 1 vùng. Thấy giá rẻ lại được cam kết không đau đớn, chị P. đồng ý với giá 10 triệu cho 2 vùng. Sau khi tiêm về, chị P. không thể nhướn chân mày và vùng mắt bị căng cứng. Chị P. phải lập tức đến bệnh viện để nhờ các bác sĩ can thiệp.
Nhiều “bác sĩ” giả danh núp bóng cơ sở spa, làm nail, tiệm cắt tóc
Trong sáu tháng đầu năm, trên địa bàn TP.HCM đã xảy ra nhiều ca biến chứng, thậm chí tử vong liên quan đến dịch vụ làm đẹp, thẩm mỹ. Theo thống kê ban đầu, những ca biến chứng đa phần tại các cơ sở làm đẹp không có giấy phép. Theo PGS.TS Đỗ Quang Hùng, Phó chủ tịch Hội phẫu thuật thẩm mỹ TP.HCM cho biết, hiện nay lĩnh vực làm đẹp luôn thu hút người dân quan tâm vì nhu cầu cao.
Không chỉ nữ giới mà cả nam giới cũng ngày càng quan tâm. Vì vậy, nhiều cơ sở làm đẹp đã hoạt động không đúng chức năng cho phép. Các tiệm spa thì đội lốt thành phòng khám để phẫu thuật nâng mũi, truyền trắng. Gần đây nhất, các cơ sở trên còn nhận truyền những chất thiếu cơ sở khoa học như NAD+. Thẩm mỹ viện thì hóa thành các học viện đào tạo học viên để cho “ra lò” các bác sĩ giả danh. Hoặc thậm chí, các tiệm tóc cũng tiến hành cắt mí, truyền trắng, treo cung chân mày bất chấp nguy hiểm của khách hàng.
 |
Cơ sở dạy tiêm chất làm đầy. |
Theo ông Hùng, để trở thành một bác sĩ thì phải học y khoa trong 6 năm, sau đó học tiếp 4-6 năm tùy vào chuyên khoa, học thực hành lâm sàng, được những người đi trước cầm tay chỉ việc, nếm trải qua nhiều mồ hôi công sức. Do đó, khi thấy nhiều người thợ chỉ sau một khóa học vài ngày, vài tháng đã tự nhận mình là “bàn tay vàng” trong lĩnh vực thẩm mỹ khiến nhiều người không khỏi ngạc nhiên và bức xúc.
Đã có rất nhiều bác sĩ được học hành, đào tạo bài bản và có nhiều kinh nghiệm lên tiếng đòi công bằng cho “nghề làm đẹp” nhưng đều vô vọng. Vì thực tế, các bác sĩ thật không thể chạy nhanh, không bán rẻ lương tâm như các “bác sĩ giả” đang lộng hành trên thị trường làm đẹp. Họ thua các bác sĩ giả danh vì khâu maketing quá mạnh, quảng cáo tràn lan với giá lại rẻ.
Với một ca cắt mí, nếu được thực hiện ở bệnh viện lớn như Bệnh viện Chợ Rẫy thì có giá 6 triệu đồng. Ở các phòng khám thẩm mỹ mạo danh, các cơ sở này chỉ đưa ra mức giá 3-4 triệu đồng. Còn riêng với dịch vụ tiêm các chất làm đầy, nếu bác sĩ tiêm filler, botox theo chuẩn y khoa thì có giá vài triệu đồng nhưng các spa bên ngoài chỉ lấy vài trăm ngàn đến 1 triệu đồng.
Bác sĩ Hùng nói, để ngăn chặn tình trạng này, cần có sự can thiệp mạnh mẽ hơn từ phía cơ quan chức năng. Việc kiểm tra, giám sát và xử lý nghiêm các cơ sở vi phạm cần được tăng cường. Bên cạnh đó, cần nâng cao nhận thức của cộng đồng về nguy cơ tiềm ẩn khi tham gia các khóa học không được cấp phép và cũng như sử dụng dịch vụ tiêm tại các cơ sở không uy tín.
Người dân nên tìm hiểu kỹ lưỡng và chỉ chọn những cơ sở có giấy phép hành nghề, có đội ngũ chuyên môn y tế đạt chuẩn. Đối với những ai có ý định học nghề hoặc tham gia vào lĩnh vực thẩm mỹ hãy đảm bảo rằng, mình được đào tạo bài bản tại các cơ sở được công nhận, tránh rơi vào bẫy của những khóa học “chui” đầy rủi ro.
 |
Học viên được trao "Bằng tốt nghiệp" |
Tình trạng các cơ sở thẩm mỹ mở lớp dạy tiêm filler, botox trái quy định không chỉ gây nguy hiểm cho sức khỏe cộng đồng mà còn tạo ra những hậu quả nghiêm trọng về mặt pháp lý và xã hội. Cần có sự chung tay từ các cơ quan chức năng liên quan, người dân và các cơ sở thẩm mỹ có uy tín để đưa ngành làm đẹp phát triển lành mạnh và bền vững.
Hiện nay, pháp luật Việt Nam có những quy định khá chặt chẽ liên quan đến việc mở các lớp đào tạo tiêm filler, botox cũng như quy định về đối tượng được phép học và thực hiện các thủ thuật này. Tuy nhiên, đâu đó vẫn còn “lỗ hổng” để các tiệm spa, làm nail, tiệm làm tóc kiêm luôn việc tiêm chất làm đầy, bottox và các thủ thuật làm đẹp đòi hỏi chuyên môn cao.
