Từ giấc mơ MC đến tình yêu với báo hình
Nguyễn Anh Tuấn, sinh năm 2003 đang học liên thông từ Cao đẳng Truyền hình lên ngành Báo chí tại trường Đại học Khoa học – Đại học Huế. Ngay từ nhỏ, Tuấn đã mang trong mình niềm yêu thích với truyền hình và ước mơ trở thành MC dẫn chương trình. Thậm chí, cái tên Anh Tuấn cũng được bố mẹ đặt theo tên của MC Anh Tuấn trong chương trình "Trò chơi âm nhạc" mà gia đình yêu thích. "Em mong muốn mai sau mình cũng sẽ trở thành một MC như vậy", Tuấn bộc bạch.
Song, hành trình của Tuấn không chỉ dừng lại ở hình ảnh người dẫn chương trình. Khi đứng trước ngã rẽ chọn ngành học, Tuấn nhận ra rằng để thực hiện giấc mơ, bản thân cần một nền tảng vững chắc về báo chí và truyền thông. Quyết định chọn ngành Truyền thông Đa phương tiện tại Cao đẳng Truyền hình, theo Tuấn, là một “cái duyên” khi ngành học này kết hợp giữa truyền thông và truyền hình – hai lĩnh vực mà cậu đam mê.
Trong quá trình học tập, Tuấn được tiếp cận với các kiến thức thực tiễn, từ sản xuất chương trình truyền hình đến làm việc nhóm trong các dự án thực tế. Những trải nghiệm thực tập tại một công ty truyền thông và tòa soạn báo Văn hóa đã giúp Tuấn nhận ra sự khác biệt giữa lý thuyết trong trường và thực tế công việc. “Khi ra ngoài làm, em thấy kiến thức trong trường chỉ là nền tảng. Em phải học cách giao tiếp với đồng nghiệp, khách hàng và xử lý tình huống bất ngờ”, Tuấn nói.
“Với em, báo truyền hình có nhiều điểm chạm tới công chúng”, Nguyễn Anh Tuấn, người đang theo đuổi ước mơ MC và biên tập viên, chia sẻ một góc nhìn đầy tâm huyết: “Công chúng có thể dễ dàng tiếp cận đối với loại hình này một cách trực quan và hiệu quả hơn nhờ hình ảnh và âm thanh. Báo truyền hình sẽ dễ truyền tải thông điệp hơn, mọi người có thể cùng nhau xem, cùng nhau cảm nhận.”
Dù hiểu rõ những áp lực đặc thù của nghề, nhưng Tuấn vẫn quyết tâm học lên để có nền tảng vững chắc và làm nghề một cách chuyên nghiệp. Anh Tuấn tin rằng nghề nào cũng cần đam mê, nhưng người làm báo cần sự năng động và một "cái tôi” - không phải để thể hiện bản thân mà để hiểu mình muốn gì và thể hiện điều đó một cách có trách nhiệm.
Nói về việc làm nghề giữa thời đại của công nghệ số, Anh Tuấn cho rằng, người trẻ phải biết “tận dụng AI như một công cụ hỗ trợ”. Điều quan trọng không phải AI đưa ra được bao nhiêu ý tưởng, mà là con người sẽ biến chúng thành sản phẩm mang dấu ấn cá nhân như thế nào. Anh Tuấn tự tin: “Cái tôi cá nhân và kinh nghiệm là thứ AI không thay thế được”.
“Dũng cảm” – phẩm chất không thể thiếu
Trần Thị Diệu Vân, sinh viên năm hai ngành Quay phim truyền hình tại Học viện Báo chí và Tuyên truyền, đến với nghề báo từ đam mê với máy quay và ống kính. Diệu Vân kể: "Sở thích quay phim, chụp ảnh đã khơi gợi sự hứng thú của em đến với nghề báo".
 |
Trần Thị Diệu Vân, sinh viên năm hai ngành Quay phim truyền hình tại Học viện Báo chí và Tuyên truyền |
Ban đầu, Diệu Vân nghĩ nghề báo khá đơn giản: “Viết lách tốt là được”. Nhưng khi vào trường, cô mới hiểu rằng làm báo là một công việc toàn diện: từ viết lách, phỏng vấn, lấy tin, đến quay, dựng và chụp ảnh. Và hơn cả, đặc thù của nghề báo là phải tiếp cận thực tế rất sát sao và va chạm vào thực tế.
Lần đầu tiên đi phỏng vấn các cựu chiến binh để viết bài dịp 30/4, Vân đã trải qua cảm giác áp lực khi làm sao để khiến nhân vật, đặc biệt những người lớn tuổi thật sự mở lòng. “Họ có thể lúc nhớ, lúc quên hoặc giữ thái độ "nghiêm" khiến mình "sợ", Vân kể: “Nhưng điều khó ở đây là phải tạo dựng được sự tin tưởng để thực sự cho họ mở lòng kể cho mình nghe những điều cần biết.”
Để chọn một từ để miêu tả nghề báo, Diệu Vân đã chọn "dũng cảm". Với Vân, người làm báo không thể né tránh bất kỳ vấn đề nào, dù là nhạy cảm như chính trị, tôn giáo. “Mình phải là người xông pha, đưa thông tin đến cho công chúng”, Vân nói. Sự gan dạ, bản lĩnh chính là yếu tố giữ người làm báo đứng vững trong nghề.
Ý thức được sự khắc nghiệt của nghề báo, Diệu Vân chủ động học thêm kỹ năng mềm, nhiếp ảnh, quay dựng để mở rộng cơ hội cho bản thân. Vân cũng không ngại chuẩn bị cho trường hợp phải chuyển hướng sang nhiếp ảnh tự do nếu một ngày nghề báo không còn phù hợp. “Phải luôn có sự chuẩn bị vì nghề này nhiều biến động”, Vân nói.
“Nhiệt” – tình yêu đủ lớn để theo nghề
Là sinh viên năm ba ngành Quan hệ công chúng tại Trường Đại học Khoa học Xã hội và Nhân văn - Đại học Quốc gia Hà Nội, Dương Thị Thảo Vân lại đến với nghề báo qua một ngã rẽ đầy thú vị. Ban đầu, Thảo Vân mơ ước trở thành MC, biên tập viên truyền hình, nhưng sau đó nhận thấy ngành Quan hệ công chúng có phần năng động và hợp với tính cách bản thân hơn.
 |
Dương Thị Thảo Vân với tư cách là diễn giả của chương trình “Tiếp lửa mùa thi” tại trường THPT Kim Ngọc (Vĩnh Phúc) |
Tuy vậy, quá trình học tập và cộng tác với báo Tiền Phong đã giúp Vân khám phá ra một “tình yêu chớm nở” dành cho nghề báo, sự liên kết chặt chẽ giữa hai lĩnh vực quan hệ công chúng và báo chí, đặc biệt trong việc xử lý thông tin và sáng tạo nội dung.
Qua trải nghiệm làm cộng tác viên, Thảo Vân hiểu rõ hơn sự vất vả của nghề báo chứ không hề hoa mỹ như cô hình dung ban đầu. Hình ảnh những biên tập viên xuất hiện thật “ngầu” trên truyền hình là kết quả của hàng giờ lao động không ngơi nghỉ, kể cả ngày lễ, thậm chí xuyên đêm. “Tác phong của người làm báo lúc nào cũng vội vã, đặc biệt là các anh chị phóng viên ngoài hiện trường”, Vân nói.
Một trong những chuyện khiến Thảo Vân khâm phục đó là những câu chuyện phóng viên phải hóa trang xâm nhập vào các khu vực nhạy cảm, những nơi nguy hiểm để lấy tin. Điều đó khiến Thảo Vân thấy rõ rằng nghề báo chỉ có thể tồn tại bằng một tình yêu đủ lớn – hay như cô nói là “nhiệt”.
“Làm báo thu nhập không cao, vất vả, nhiều nguy hiểm, mà mọi người vẫn theo được thì chắc chắn phải có tình yêu rất lớn với nghề” Thảo Vân chia sẻ. Được trải nghiệm ở cả môi trường báo chí lẫn truyền thông, Vân nhận thấy sự khác biệt trong tư duy và góc nhìn giữa sinh viên hai ngành. Song, với sự cởi mở và tinh thần “cứ thử xem sao”, Vân tin rằng chính trải nghiệm cá nhân mới là điều giúp mỗi người lựa chọn hướng đi đúng đắn cho riêng mình.
Lửa nghề thầm lặng nhưng bền bỉ
Từ ba câu chuyện, ba hành trình riêng biệt, có thể thấy người trẻ hôm nay bước vào nghề báo không chỉ với những kỳ vọng cá nhân mà còn bằng nhận thức rõ ràng về giá trị của nghề: sự vất vả, những áp lực và cả biến động khó lường trong bối cảnh truyền thông số. Trong thời đại mà trí tuệ nhân tạo đang góp phần tái định hình ngành báo chí, những sinh viên trẻ vẫn kiên định theo đuổi những giá trị cốt lõi: bản lĩnh, đam mê và dấu ấn cá nhân.
Có thể chưa cầm bút viết tin mỗi ngày, chưa đứng giữa vùng lũ hay những tình huống khẩn cấp, nhưng những sinh viên ấy đã có cho mình một ngọn lửa nghề. Và chính họ, trong tương lai không xa, sẽ là người tiếp nối hành trình vinh quang nhưng không kém phần gian truân của nghề báo.
