Kết quả quét não hé lộ, bộ não của trẻ sơ sinh phát triển nhanh nhất, đạt 1/2 kích cỡ não của người trưởng thành sau 3 tháng. Ảnh minh họa: SPL |
Suốt nhiều thế kỷ qua, các bác sĩ đã phỏng đoán sự phát triển của bộ não người thông qua kết quả đo chu vi đầu của một đứa trẻ theo thời gian. Bất kỳ thay đổi nào so với các mẫu tăng trưởng bình thường đều được giám sát chặt chẽ do chúng có thể ám chỉ những trục trặc về phát triển.
Tuy nhiên, do hình dáng đầu của mọi người tương đối khác nhau, nên cách đo chu vi đầu như vậy không phải lúc nào cũng chính xác.
Một nhóm nhà nghiên cứu do các chuyên gia đến từ Đại học California (Mỹ) đứng đầu đã thử nghiệm cách đo khác. Họ sử dụng các kỹ thuật chụp, quét não tiên tiến đối với 87 trẻ khỏe mạnh từ lúc mới sinh đến khi được 3 tháng tuổi.
Nhóm nghiên cứu phát hiện, những thay đổi có tốc độ nhanh nhất xuất hiện ngay sau khi sinh, với bộ não trẻ sơ sinh tăng trưởng với tốc độ trung bình 1%/ngày. Tốc độ này chậm dần, giảm xuống còn 0,4%/ngày vào cuối đợt kiểm tra kéo dài 90 ngày.
Các nhà nghiên cứu cũng khám phá ra rằng, tiểu não - vùng não có liên quan đến việc kiểm soát vận động, có tốc độ phát triển nhanh nhất, gấp đôi kích thước ban đầu sau 90 ngày. Vùng não phát triển chậm nhất đo được là vùng đồi hải mã (hippocampus), một cấu trúc đóng vai trò quan trọng trong quá trình ghi nhớ và hình thành các ký ức.
Các nhà khoa học nhận định, khác biệt trên phản ánh tầm quan trọng của các kỹ năng vận động và ghi nhớ ở trẻ sơ sinh.
Kết quả quét não còn hé lộ, bộ não của các bé trai sơ sinh phát triển nhanh hơn bộ não của các bé gái đồng trang lứa. Ngoài ra, khi mới chào đời, những đứa trẻ sinh non cũng có bộ não nhỏ hơn 4% so với bộ não của những trẻ sinh đủ ngày, đủ tháng. Bất chấp việc phát triển với tốc độ nhanh hơn, bộ não của chúng vẫn nhỏ hơn 2% so với bộ não của trẻ sinh đủ ngày, đủ tháng sau 3 tháng.
Theo các chuyên gia, việc thu thập các dữ liệu như trên có thể giúp họ nhận diện những dấu hiệu sớm của các rối loạn phát triển ở người, chẳng hạn như bệnh tự kỷ.
Các nhà nghiên cứu hiện đang lên kế hoạch điều tra xem liệu việc sử dụng thuốc và rượu cồn trong quá trình mang thai có làm thay đổi kích thước não của trẻ khi chào đời hay không.