Tình trạng khẩn cấp sẽ bao trùm các thành phố lớn trên cả nước như Tokyo và Osaka, quan chức này cho biết.
Theo nhật báo Yomiuri, động thái này có thể được công bố vào thứ Ba, sau khi thành phố Tokyo đã ghi nhận khoảng 1.000 trường hợp mắc COVID-19.
Theo luật sửa đổi vào tháng 3, Thủ tướng Abe có thể tuyên bố tình trạng khẩn cấp nếu dịch bệnh này gây ra "nguy hiểm nghiêm trọng" cho cuộc sống và nếu sự lây lan nhanh chóng của nó có thể ảnh hưởng lớn đến nền kinh tế. Dịch COVID-19 đã làm tăng nguy cơ suy thoái kinh tế của Nhật Bản.
Động thái này sẽ cung cấp cho các thống đốc tỉnh thêm thẩm quyền pháp lý cứng rắn để yêu cầu mọi người ở nhà và các doanh nghiệp đóng cửa, nhưng không áp đặt các lệnh phong tỏa như tại Trung Quốc hay Ý.
Trong hầu hết các trường hợp, không có hình phạt nào cho việc bỏ qua các khuyến cáo, mặc dù sự tuân thủ của người dân có thể sẽ tăng lên với một tuyên bố khẩn cấp.
Áp lực từ phía Thống đốc Tokyo Yuriko Koike và Hiệp hội Y khoa Nhật Bản đã buộc Thủ tướng Abe phải đưa ra tuyên bố khẩn cấp.
Theo quy định, ông Abe không được phép tuyên bố tình trạng khẩn cấp theo quyết định của mình mà cần phải xin ý kiến từ một ban cố vấn bao gồm các chuyên gia về y tế và sức khỏe cộng đồng, những người xác định liệu tình hình có cần phải công bố tình trạng khẩn cấp hay không.
Tính đến Chủ nhật, số người mắc COVID-19 ở Nhật Bản là 4.563, bao gồm 700 người từ tàu du lịch Diamond Princess, với 104 trường hợp tử vong.
Riêng thành phố Tokyo đã xác nhận 143 ca nhiễm mới vào Chủ nhật, đánh dấu mức tăng cao nhất trong ngày, nâng tổng số ca bệnh ở thủ đô lên 1.033.
Để ngăn hệ thống chăm sóc sức khỏe trở nên quá tải, các thống đốc có thể khuyến cáo người dân ra đường trừ các lý do thiết yếu như mua thực phẩm và cung cấp các dịch vụ thiết yếu, bao gồm chăm sóc sức khỏe và vận chuyển.
Trong trường hợp các bệnh viện trở nên quá tải, các thống đốc sẽ có thể thu hồi đất tư nhân và các tòa nhà trong một số trường hợp nhất định để thành lập bệnh viện dã chiến.
Họ cũng có thể trưng dụng vật tư y tế và thực phẩm từ những người từ chối bán chúng và buộc các công ty giúp vận chuyển hàng hóa khẩn cấp.
Một số quan chức cho rằng tuyên bố tình trạng khẩn cấp là điều không thể tránh khỏi nếu chính phủ hy vọng ngăn chặn dịch bệnh lan rộng hơn trên toàn quốc.
Vào Chủ nhật, Thủ tướng Abe đã gặp Bộ trưởng Y tế Katsunobu Kato, Bộ trưởng Phục hồi Kinh tế Yasutoshi Nishimura và Chánh văn phòng Nội các Yoshihide Suga.
"Tình hình dịch bệnh hiện rất căng thẳng", Bộ trưởng Nishimura trả lời báo giới khi được hỏi về khả năng chính phủ tuyên bố tình trạng khẩn cấp. "Tuy nhiên, việc tuyên bố tình trạng khẩn cấp sau khi vượt quá giới hạn chịu đựng sẽ là quá muộn".