"Cháu có 3 anh chị em. Tất cả đều đã chết, chỉ còn có cháu ở một mình", Hareth bật khóc khi kể lại. "Em gái nhỏ của cháu, cháu yêu em ấy rất nhiều. Cháu từng đưa nó đi chợ".
Nằm trong một chiếc xe tải chở gia súc bên cạnh một cậu bé bị thương khác tại một điểm trung chuyển trên sa mạc, Hareth chùm chăn kín mặt. Khuôn mặt của cậu trước đó phủ đầy bụi bẩn và một bên đầu quấn một dải băng vết thương từ vài ngày trước.
Năm nay 16 tuổi, Hareth là một trong số những đứa trẻ bị cuốn vào một cuộc di tản dân sự ở Baghouz - vùng lãnh thổ cuối cùng của tổ chức khủng bố IS tại Syria, hiện đang trở thành chiến trường giữa các tay súng cực đoan và lực lượng dân quân người Kurd SDF.
Một số trẻ em tại đây là người nước ngoài được cha mẹ đưa đến nuôi dưỡng dưới sự cai trị của IS, hoặc bị lợi dụng trở thành những tay súng trẻ của Nhà nước Hồi giáo. Những đứa trẻ khác, thuộc nhóm người thiểu số Yazidi, sẽ bị coi là tầng lớp nô lệ.
Nhiều đứa trẻ đã chứng kiến cha mẹ của chúng chết trong các trận chiến hoặc bị lực lượng đối phương giam giữ. Khi IS dần đánh mất từng phần lãnh thổ, số phận của những đứa trẻ cũng trở nên không chắc chắn. Nhóm phiến quân SDF đã tiến hành điều tra tất cả đàn ông và thiếu niên đến từ Baghouz để xác định mối liên hệ với IS.
Những đứa trẻ cô độc
Khoảng 20 trẻ em đã tự mình vượt qua tiền tuyến trong tuần này, gồm đủ các quốc tịch như Iraq, Syria, Thổ Nhĩ Kỳ và Indonesia, ông Adnan Afrin - chỉ huy SDF, cho biết. Cha của một số đứa trẻ được xác định là chiến binh IS và bị bắt giữ ngay lập tức.
Những đứa trẻ này không có ai bên cạnh. Chúng vẫn cần ai đó chăm sóc, ít nhất là về mặt tinh thần, ông Afrin nói thêm rằng một số đứa trẻ đã phải nhịn đói trong một thời gian dài. Hiện SDF đang lên kế hoạch bàn giao những trẻ em này cho các tổ chức cứu trợ.
Hareth cho biết gia đình mình đang sinh sống bằng một quầy hàng ở chợ khi IS tràn vào thị trấn và khẳng định không hề có liên hệ với tổ chức khủng bố.
Sau khi gia đình cậu thiệt mạng trong một trận không kích, Hareth đã xâm nhập vào lãnh thổ Syria cùng với những người Iraq khác, do lo sợ các phiến quân người Shiite khi tiến vào giải phóng sẽ tiến hành đàn áp những người Hồi giáo dòng Sunni - đây cũng là lý do khiến nhiều người Iraq phải tìm cách vượt biên sang Syria.
Hareth cho biết đã cố gắng trốn tránh các tay súng thánh chiến và từ chối theo học tại trường của chúng hoặc được huấn luyện quân sự. Cậu thiếu niên đôi khi sẽ bị "cảnh sát" bắt giữ và đánh đập vì lý do này.
"Chúng liên tục giảng giải về tư tưởng thánh chiến tại các nhà thờ. Tôi rất sợ chúng. Cả gia đình tôi chết vì chúng", Hareth cho biết.
Khi đến Baghouz, cậu phải làm việc trên một cánh đồng để có chỗ ngả lưng và cố gắng tiết kiệm tiền để trở về quê nhà, tuy nhiên những tên khủng bố đã ngăn chặn điều này.
Hareth đã bị thương vào tuần trước khi một quả đạn pháo rơi xuống gần nơi cậu đang đứng dọc theo sông Euphrates và bị thương ở phần tai, tay và bụng. Cậu muốn được hồi phục và trở về với những người thân vẫn ở Iraq.
"Tôi muốn đi tìm họ ... Khi tôi khỏe lại và cơ thể phục hồi, tôi có thể đi bộ. Tôi muốn quay trở lại, trở thành một chàng trai trẻ và xây dựng một tương lai một lần nữa", Hareth nói.