Vào năm 2016, thương hiệu trang sức Ouroboros đã bán một chiếc nhẫn gắn đá Spinel đỏ với giá 6000 bảng Anh (158.180.000 VND).
Năm ngoái, công ty bảo hiểm của chủ sở hữu chiếc nhẫn đã phải trả 30.000 bảng Anh (790.900.000 VND) để thay thế viên đá.
Các chuyên gia nhận định rằng loại đá quý từng không có tiếng tăm này hiện đang tăng trưởng nhanh về nhu cầu và giá trị, nhất là khi các nhà sưu tầm dần vượt ra khỏi “vòng an toàn” của những viên đá thuộc “Big Four” (kim cương, ngọc lục bảo, hồng ngọc và ngọc bích) để tìm những loại đá tự nhiên độc lạ với giá cả phải chăng hơn và đặc biệt là có tiềm năng trở thành một khoản đầu tư sinh lời.
Spinel là một khoáng chất đá quý được tìm thấy ở Sri Lanka, Myanmar, Việt Nam, Afghanistan, Tajikistan và một số nước châu Phi với màu sắc vô cùng đa dạng: từ xanh lam, hồng và đỏ đến xám sẫm, xanh lục và tím. Trước khi được xác định chính xác vào thế kỷ 18, đá spinel đỏ vẫn thường bị nhầm là hồng ngọc.
Viên Ruby Vương tử Đen nặng 170 carat được được gắn ở mặt trước của Vương miện Hoàng gia Anh thực chất là một viên đá Spinel. Vào năm 2015, nhà đấu giá Bonhams đã “gõ búa” viên Hope Spinel nặng 50,13 carat với giá 962.500 bảng Anh (khoảng 23 tỷ VND) - gấp sáu lần so với giá trị ước tính. Thương vụ đấu giá này đã thiết lập kỷ lục thế giới mới, giúp spinel trở nên thịnh hành hơn với công chúng.
Cô Jennifer Tonkin, đồng giám đốc bộ phận trang sức của Bonhams, cho biết: “Trước đây, đá Spinel từng bị đánh giá thấp nhưng hiện nay chúng ngày càng được ưa chuộng”. Cô cho biết những viên spinel đỏ ánh lửa và hồng đậm từ Myanmar và hồng nhạt từ Tajikistan là một số màu đá được săn lùng nhiều nhất.
Ông Rahul Kadakia, người đứng đầu bộ phận trang sức quốc tế tại nhà đấu giá Christie’s, có chung nhận định rằng đá spinel màu hồng và tím “sẽ tiếp tục được đánh giá cao trên thị trường” và cho biết những viên đạt mức độ tinh xảo cao có thể được bán với giá lên tới 25.000 USD/carat.
“Mức giá không ngừng leo thang của các loại đá “Big Four” đã buộc người mua phải tìm tòi và trải nghiệm những lựa chọn thay thế độc đáo hơn,” ông nói trong một email, nhưng giải thích rằng sự lên ngôi của Spinel không phải là xu hướng mới. “Xét cho cùng, spinel là một trong những viên đá quý yêu thích của các hoàng đế Mughal (Ấn Độ).”
Thợ kim hoàn Lily Gabriella tại London đã quyết định sử dụng đá Spinel với nhiều màu sắc đa dạng trong các thiết kế thuộc sưu tập giới hạn của cô. Cô nhận thấy “mức tăng trưởng đáng chú ý” về giá thành của chúng, phản ánh “cả sự hấp dẫn về mặt thẩm mỹ lẫn mức độ hiếm có”, đồng thời nói thêm rằng đá Spinel “thường có nguồn gốc từ các mỏ khai thác quy mô nhỏ hơn so với các loại đá tự nhiên khác, từ đó làm giảm thiểu những lo ngại về vấn đề đạo đức liên quan tới quy trình khai thác đá quý”.
Ông Charles Abouchar, giám đốc đại lý cung cấp đá quý Abouchar SA có trụ sở tại Geneva, cho biết nhu cầu ngày càng tăng về đá màu tự nhiên đã dẫn đến việc thiếu nguồn cung chất lượng khiến giá thành tăng cao. Ông chia sẻ qua email: “Khi hồng ngọc, ngọc bích và ngọc lục bảo trở nên đắt đỏ và khan hiếm, người mua bắt đầu chuyển sang các loại đá tự nhiên rẻ hơn, từ đó lại đẩy giá của chúng tăng lên đáng kể. Nhu cầu sở hữu hai loại đá spinel và tourmaline Paraiba (Brazil) đã tăng đều đặn trong thập kỷ qua.”
Được phát hiện lần đầu tiên vào những năm 1980 tại một mỏ khai thác hiện đã cạn kiệt ở bang Paraiba (Brazil), đá tourmaline Paraiba từng được đánh giá là cực hiếm nhờ sắc xanh ngọc lam đặc biệt.
Các chuyên gia cho rằng cứ 10.000 viên kim cương được khai thác thì chỉ thu được một viên tourmaline Paraiba. Trong khi sắc xanh lam tương tự có thể được tìm thấy tại các mỏ ở Madagascar, tính khan hiếm của những viên đá được khai thác ở Brazil là nguyên nhân dẫn tới mức giá đắt đỏ. Giá đá tourmaline Paraiba chất lượng cao tại Bonhams đạt mức 75.000 USD/carat vào năm 2022, so với ngưỡng 4.800 USD/carat vào năm 2009.
Ông Roberto Boghossian, đối tác quản lý của hãng trang sức Boghossian, nói thêm rằng giá tourmaline Paraiba đã tăng gấp đôi trong vòng 3 đến 5 năm qua do “mức độ hiếm có, vẻ đẹp và sức hấp dẫn lâu dài” của chúng, mô tả sắc xanh lam neon của chúng là một sự thay thế tuyệt vời cho các loại đá quý truyền thống hơn.
Ông Moti Ferder, nhà sáng lập tập đoàn Lugano Diamonds, bắt đầu chế tác đá tourmaline Paraiba từ hơn 20 năm trước.
“Tourmaline Paraiba sở hữu sức hấp dẫn không thể phủ nhận - vẻ đẹp mê hoặc của chúng thật sự vô cùng hiếm có”, ông Ferder nói.
Vị này cũng dự đoán giá trị của những viên tourmaline sẽ tiếp tục được đẩy lên cao khi nhu cầu tăng và nguồn cung giảm, “khiến nó trở thành một trong những loại đá quý được săn đón và đánh giá cao nhất trên thị trường”.
Vì vậy, điều gì sẽ xảy ra nếu như giá của tourmaline Paraiba rơi vào mức lạm phát? Thợ kim hoàn Olivia Young đang cố gắng nhập về số lượng lớn tourmaline từ Afghanistan do những mỏ khai thác mới ở đó cung cấp “những viên đá ánh kim 2 màu cực kỳ đẹp, có màu xanh ngọc khi nhìn theo một hướng nhất định và chuyển sang màu xanh lam khi nhìn ở góc 90 độ”. Cô mô tả chúng là “những viên đá quý tinh tế và rực rỡ nhất mà tôi từng thấy.”
Tương tự, chuyên gia đá quý và người sáng lập hãng Minka Jewels Lucy Crowther coi viên đá tourmaline màu xanh lam là sự lựa chọn của những người sành sỏi.
“Những viên đá quý trong suốt, rực rỡ đến khó tin này thực sự đã khiến tôi ngạc nhiên”, Crowther cho biết.
Minka Jewels hiện đang cung cấp dịch vụ tìm nguồn hàng đá quý chất lượng cao cho các mẫu nhẫn đính hôn tân thời và nhẫn cocktail đầy màu sắc. “Khi kim cương nhân tạo đang ngày càng trở nên phổ biến, đá màu là lựa chọn tuyệt vời cho những ai ưa sự nổi bật nhưng vẫn muốn giữ nét tự nhiên.”
Crowther và Young đều mong muốn có thể thuyết phục các khách hàng rằng trên thị trường còn vô số những lựa chọn khác ngoài “Big Four”.
Young cho biết: “Tôi tin rằng về tổng thể, giá trị của đá tourmaline chất lượng cao có kích thước lớn sẽ tăng vọt. Số lượng những viên tourmaline tự nhiên đạt mức độ tinh xảo cao là có giới hạn, vì vậy mức độ phổ biến của loại đá này sẽ càng bùng nổ.”