Nobel Y học 2014: Nghiên cứu đoạt giải đã từng bị nhạo báng

Với công trình nghiên cứu các tế bào cấu tạo hệ thống định vị trong não bộ ở người, 3 nhà khoa học JohnO'Keefe (Mỹ), May-Britt Moser và Edvard Moser (đều người Na Uy) đã xuất sắc đạt giải Nobel Y học 2014 tại lễ công bố ngày 6/10 ở Stockholm, Thụy Điển, mở màn cho mùa Nobel năm nay.
Nobel Y học 2014: Nghiên cứu đoạt giải đã từng bị nhạo báng

Giải thưởng Nobel Y học được công bố lúc 11h30 (giờ địa phương) tại Học viện Karolinska, Stockholm, Thụy Điển.

Nobel Y học 2014: Nghiên cứu đoạt giải đã từng bị nhạo báng - anh 1

Chân dung ba nhà khoa học nhận giải Nobel Y học năm 2014. Ảnh: nobelprize.org.

Dựa trên tinh thần do nhà sáng lập Alfred Nobel đề ra, Ủy ban Nobel đã đưa ra quyết định trên bởi “phát hiện của nhóm 3 nhà nghiên cứu đã giải quyết được một vấn đề vốn khiến bao nhà khoa học phải đau đầu trong suốt nhiều thế kỷ”.

Nghiên cứu của ba nhà khoa học tập trung giải thích cho các câu hỏi "não bộ hình thành bản đồ về không gian xung quanh chúng ta như thế nào, và làm thế nào chúng ta có thể điều hướng trong một môi trường phức tạp".

Ole Kiehn, một thành viên Nội đồng Nobel và là giáo sư Khoa khoa học thần kinh tại Viện Karolinska cho biết 3 nhà khoa học về cơ bản đã tìm thấy “một hệ thống định vị toàn cầu nằm trong não bộ, khiến chúng ta biết mình đang ở đâu và giúp ta tìm được đường đi”.

Nobel Y học 2014: Nghiên cứu đoạt giải đã từng bị nhạo báng - anh 2

Giáo sư Ole Kiehn xướng tên những người đoạt giải Nobel Y học 2014

“Hệ thống định vị” trên được nhà khoa học người Mỹ John O’Keefe đang làm việc tại đại học University College of London khám phá đầu tiên vào năm 1971. Ông phát hiện ra rằng một loại tế bào thần kinh có tên hippocampus trong một vùng não của con chuột thí nghiệm đã luôn luôn được kích hoạt khi nó được đặt ở một nơi nhất định trong căn phòng. Còn khi đặt con chuột ở vị trí khác, sẽ có tế bào thần kinh khác được kích hoạt. Ông O'Keefe kết luận rằng những “tế bào vị trí” đã giúp con vật hình thành nên một “bản đồ” về căn phòng.

Hơn 3 thập kỷ sau, năm 2005, đôi vợ chồng May‐Britt và Edvard làm việc tại Đại học Khoa học và Công nghệ Na Uy, đã phát hiện ra một thành phần khác cấu thành nên “hệ thống định vị” trong não bộ gọi là “tế bào mạng lưới”. Nghiên cứu của họ cho thấy cách “tế bào vị trí” và“tế bào mạng lưới” giúp bộ não định vị và điều hướng.

Theo Reuters, ba nhà khoa học sẽ nhận được giải thưởng trị giá 1,1 triệu USD từ Viện Hàn lâm Khoa học hoàng gia Thụy Điển. Theo quy định, chỉ có tối đa ba người được chia sẻ một giải thưởng Nobel.

Việc phát hiện hệ thống định vị kể trên được đánh giá có thể giúp thấu hiểu nguyên nhân gây ra tình trạng mất nhận thức về không gian ở các bệnh nhân bị đột quỵ , những người bị chứng quên, chứng suy giảm trí nhớ Alzheimer – căn bệnh đang ảnh hưởng tới 44 triệu người trên toàn cầu.

Nobel Y học 2014: Nghiên cứu đoạt giải đã từng bị nhạo báng - anh 3

Vợ chồng nhà Moser đã gia nhập một nhóm nhỏ các cặp vợ chồng từng cùng nhau giành giải Nobel

Từ năm 1901 cho đến nay, đã có 104 giải Nobel Y học được trao cho các nhà khoa học trên thế giới.

Sau giải thưởng này, các giải Nobel trong lĩnh vực Vật lý, Hóa học, Văn chương, Hòa bình và Kinh tế sẽ tiếp tục được trao đến ngày 13/10.

Được biết May-Britt Moser đang thảo luận về dữ liệu nghiên cứu với các cộng sự tại Trondheim khi Tổng thư ký Hội đồng Nobel gọi điện cho bà từ Viện Karolinska. “Tôi đã suýt nữa không nghe máy vì hoạt động thảo luận đang diễn ra sôi nổi” – bà nói.

Khi nhận được tin, bà đã nhảy múa và uống sâm-panh cùng với các cộng sự. “Điều này thật tuyệt vời, điều này thật điên rồ. Tôi chỉ còn biết nhảy lên và la hét” – Moser nói với hãng tin Reuters – “Tôi quá đỗi tự hào về tất cả những sự ủng hộ mà chúng tôi nhận được. Mọi người đã tin vào chúng tôi, vào điều chúng tôi đã làm và giờ thì phần thưởng tới”. Đài truyền hình Na Uy phát hình ảnh cho thấy các đồng nghiệp hát bài “Happy Nobel to you" (Mừng đoạt giải Nobel), theo giai điệu của ca khúc "Happy Birthday" (Mừng sinh nhật) bất hủ.

Chồng của bà May-Britt Moser đã không nhận được tin đoạt giải do ông đang trên máy bay tới Munich, Đức. Ông chia sẻ sau đó với hãng tin NTB của Na Uy rằng có người mang hoa chờ sẵn mình ở Munich và báo với ông tin mừng.

John Stein, giáo sư danh dự bộ môn sinh lý học tại Oxford, nói rằng phát hiện của bộ 3 nhà khoa học trên đã từng bị bác bỏ, bị nhạo báng, trước khi được công nhận. “Đây thật là tin tuyệt vời” – ông Stein chia sẻ – “Tôi còn nhớ người ta đã chê bai dữ dội vào đầu những năm 1970, khi John lần đầu mô tả các tế bào định vị. “Dựa trên các chứng cứ giả tạo” và “ông ta rõ ràng đã đánh giá thấp khứu giác của chuột” là một trong những phản ứng điển hình khi đó. Giờ thì người ta lại nói: “Chà, hiển nhiên là thế rồi””.

Xem thêm:

- Giải Nobel Văn học trước giờ G: Haruki Murakami có lại lỡ hẹn?

- Nobel Hóa học 2014 về tay các nhà khoa học Mỹ, Đức

- Nobel Vật lý 2014: Ánh sáng mới soi sáng thế giới

- Cận cảnh "trăng máu" ở Hà Nội tối 8/10

- Chế tạo thành công keo dính trong nước từ... con hàu

- Phát minh gây chấn động làng thời trang thế giới

- Hành trình thú vị của những phát minh

Thứ trưởng Bộ VH,TT&DL Hồ An Phong.
Hội nghị triển khai Chỉ thị 30/CT-TTg: Bước ngoặt quan trọng cho ngành công nghiệp văn hóa Việt Nam
(Ngày Nay) - Ngày 21 và 22/11/2024, Bộ VH,TT&DL đã tổ chức Hội nghị triển khai Chỉ thị số 30/CT-TTg ngày 29/8/2024 của Thủ tướng Chính phủ về phát triển các ngành công nghiệp văn hóa Việt Nam. Hội nghị được kỳ vọng trở thành bước đột phá, đặt nền tảng cho sự phát triển mạnh mẽ và bền vững của ngành công nghiệp văn hóa. Liên hiệp các Hội UNESCO Việt Nam cũng cử đại diện tham dự hội nghị nhằm học hỏi kinh nghiệm thực tiễn để thúc đẩy công nghiệp văn hóa gắn liền với hợp tác toàn cầu.
Bước tiến đột phá trong dự án xây dựng Bản đồ Tế bào con người
Bước tiến đột phá trong dự án xây dựng Bản đồ Tế bào con người
(Ngày Nay) - Các nhà khoa học quốc tế ngày 20/11 đã công bố bản thiết kế đầu tiên về sự phát triển của hệ xương người, đánh dấu bước tiến quan trọng trong dự án Bản đồ Tế bào con người (Human Cell Atlas), một nỗ lực lớn nhằm tạo ra bản đồ sinh học chi tiết của mọi loại tế bào trong cơ thể người.
Gia Lai : Ngôi cổ tự duy nhất được phong sắc tứ
Gia Lai : Ngôi cổ tự duy nhất được phong sắc tứ
(Ngày Nay) - Gia Lai hiện có hàng trăm ngôi chùa, trong đó có nhiều chùa đã qua trăm năm lịch sử. Nhưng chỉ duy nhất chùa Tân An (đường Nguyễn Thiếp, phường Tây Sơn, thị xã An Khê) được sự công nhận và ban tặng của hoàng gia nhà Nguyễn, gọi là sắc tứ.
Sắp xếp đơn vị hành chính của 12 tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương
Sắp xếp đơn vị hành chính của 12 tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương
(Ngày Nay) - Thay mặt Ủy ban Thường vụ Quốc hội, Chủ tịch Quốc hội Trần Thanh Mẫn đã ký ban hành các Nghị quyết của Ủy ban Thường vụ Quốc hội về việc sắp xếp đơn vị hành chính giai đoạn 2023 - 2025 của 12 tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương, gồm: An Giang, Đồng Tháp, Hà Nam, Hà Nội, Hà Tĩnh, TP Hồ Chí Minh, Phú Thọ, Sơn La, Quảng Ngãi, Quảng Trị, Trà Vinh, Vĩnh Phúc, giai đoạn 2023 – 2025.
Đặc sắc chương trình giao lưu "Sắc màu di sản"
Đặc sắc chương trình giao lưu "Sắc màu di sản"
(Ngày Nay) - Tối 21/11, tại hồ Nguyên Phi Ỷ Lan (thành phố Bắc Ninh), Sở Văn hóa, Thể thao và Du lịch tỉnh Bắc Ninh tổ chức Chương trình nghệ thuật dân ca trên thuyền và giao lưu các miền di sản chủ đề "Sắc màu di sản".
Phật dạy 5 điều thân kính với làng xóm
Phật dạy 5 điều thân kính với làng xóm
(Ngày Nay) - Mối quan hệ làng xóm cũng có những nhiêu khê và phức tạp, nếu không khéo thì từ thâm tình lại hóa ra giận ghét, thậm chí là oán thù. Cho nên Đức Phật rất tinh tế khi dạy phải thân kính với bà con.
Học cách trân quý từng phút giây còn sống
Học cách trân quý từng phút giây còn sống
(Ngày Nay) - Khi tôi nghe thấy tin có người nào đó vừa mất đi, tin ấy với tôi như tiếng chuông thức tỉnh. Tiếng chuông đó là một lời nhắc nhở sâu sắc về sự mong manh của kiếp người.
Oai nghi của người tu hành
Oai nghi của người tu hành
(Ngày Nay) - Oai nghi cùng với chánh kiến và tịnh giới là ba yếu tố làm nên đạo hạnh - phẩm chất của tu sĩ Phật giáo, như cố Trưởng lão Hòa thượng Thích Thiện Siêu, bậc am tường kinh luật luận đã từng nhấn mạnh.
Tác phẩm có tên “Comedian” của nghệ sĩ người Italy Maurizio Cattelan ra mắt lần đầu năm 2019 tại triển lãm Art Basel ở Miami Beach, đã gây tranh cãi về việc có thể được coi là nghệ thuật hay không. Ảnh: AP
6,2 triệu USD cho quả chuối dán tường
(Ngày Nay) - 6,2 triệu USD là mức giá vừa được trả cho một tác phẩm nghệ thuật gây tranh cãi, một quả chuối tươi dán lên tường bằng băng dính bạc. Tác phẩm được đưa ra trong một cuộc bán đấu giá của Sotheby’s ở New York, Mỹ.