Phá vỡ im lặng trước tội ác

[Ngày Nay] - Xâm hại tình dục trẻ em đang là vấn đề nhức nhối toàn cầu, xảy ra ở nhiều nước trên thế giới. Phá vỡ sự im lặng trước tội ác này là điều mà các nạn nhân, người thân nạn nhân và cộng đồng cần chung tay thực hiện.
Phá vỡ im lặng trước tội ác

1. Tháng 1/2019, tại Anh, cảnh sát hạt đô thị Tây Yorkshire đã bắt giữ 55 đối tượng trong cuộc điều tra tội xâm hại tình dục trẻ em có quy mô lớn nhất lịch sử nước Anh. Các đối tượng bị bắt sau khi 7 phụ nữ tiết lộ việc họ đã bị xâm hại tình dục khi còn là trẻ em ở khu vực Dewsbury và Batley trong khoảng thời gian từ năm 2002 - 2009. Thanh tra Ian Thomes, người chỉ huy cuộc điều tra, khẳng định việc xâm hại tình dục trẻ em là “tội ác đáng ghê tởm và tàn ác, gây ảnh hưởng tới đối tượng yếu thế nhất trong xã hội”.

Tại Ấn Độ, kẻ cưỡng hiếp trẻ dưới 16 tuổi có thể bị phạt tử hình.Tại Mỹ, tội xâm hại trẻ em được chia làm nhiều cấp độ khác nhau, trong số đó nghiêm trọng nhất là hiếp dâm trẻ em dưới 13 tuổi, hoặc từ đủ 13 tới dưới 16 tuổi. Nếu người phạm tội là giáo viên của trẻ sẽ bị phạt tù chung thân và phải đeo thiết bị giám sát GPS suốt đời.

Thanh tra Ian Thomes kêu gọi những người từng là nạn nhân hãy mạnh dạn trình báo cảnh sát. Tháng 8/2018, nước Mỹ rúng động vụ hơn 300 linh mục thuộc 6 giáo phận Công giáo La Mã ở Pennsylvania bị cáo buộc xâm hại tình dục hàng nghìn trẻ em trong suốt 70 năm qua, sau đó tìm cách “bịt miệng” các nạn nhân. Ông Josh Shapiro, người đứng đầu Văn phòng Tư pháp bang Pennsylvania, cho biết: ““Bọn trẻ được rao giảng rằng hành động xâm hại tình dục này không những hoàn toàn bình thường mà còn là một nghi lễ”. Tháng 3/2018, tại Trung Quốc, cảnh sát đã bắt giữ một thanh niên 21 tuổi quấy rối tình dục hai bé gái trong tháng máy. Trước đó, camera an ninh tại một tòa chung cư ở thành phố Giới Hưu, tỉnh Sơn Tây, Trung Quốc quay được cảnh gã thanh niên bước vào thang máy cùng lúc với hai bé gái. Ngay khi cửa đóng lại, hắn liền quay ra hôn từng đứa trẻ, cả ở má và môi. Một trong hai cô bé đã cố bấm nút trên bảng điều khiển để mở thang máy, nhưng mỗi lần cửa mở “yêu râu xanh” đã nhanh tay ấn nút đóng lại và dùng vũ lực giữ chặt các em không cho ra. Phải mất hơn một phút rưỡi, khi thang máy xuống đến tầng trệt, gã thanh niên mới buông tha cho bọn trẻ và bỏ đi. Hai bé gái khóc và vô cùng sợ hãi.

Thế giới chưa thống nhất định nghĩa về xâm hại tình dục trẻ em (child sexual abuse/child molestation). Tuy nhiên, từ những trường hợp nêu trên, có thể hiểu đặc trưng chính của hành vi này là việc một ai đó sử dụng quyền lực hoặc lợi dụng sự tin tưởng của trẻ - người dưới 18 tuổi - để lôi kéo trẻ vào các hành vi mang tính chất tính dục không phù hợp với lứa tuổi của các em. Các hành vi: hôn, ôm, sờ mó trẻ có tính chất tính dục đều có thể bị coi là dâm ô, xâm hại tình dục trẻ em. Như vậy, khái niệm xâm hại tình dục phải được hiểu rất rộng chứ không chỉ là có hành vi quan hệ tình dục.

Xâm hại tình dục trẻ em gây ra những tổn thương nghiêm trọng và lâu dài cả về thể chất lẫn tâm lý đối với nạn nhân. Năm 2018, Tổ chức Y tế Thế giới (WTO) chính thức thừa nhận sự tồn tại của hội chứng căng thẳng hậu sang chấn phức tạp (C – PTSD). Đây là hội chứng mà rất nhiều trẻ bị xâm hại tình dục kéo dài gặp phải. C - PTSD khiến người bị ảnh hưởng phải trải nghiệm cơn sang chấn mãn tính có thể tiếp diễn trong nhiều tháng, thậm chí nhiều năm. Sang chấn kéo dài, lặp đi lặp lại để lại tổn thương tinh thần. Trẻ bị C – PTSD có thể gặp phải khó khăn trong điều khiển cảm xúc (buồn dai dẳng, suy nghĩ về việc tự sát, bùng phát phẫn nộ...), cảm giác bất lực, xấu hổ, tội lỗi, mất lòng tin với người khác, định hình sai lệch về kẻ phạm tội...Một khảo sát của  “Truth Project” – dự án do Cơ quan điều tra độc lập của chính quyền Anh về xâm hại tình dục trẻ em thành lập - cho thấy có tới 85% người tham gia khảo sát từng bị xâm hại tình dục  khi trẻ thì sẽ gặp vấn đề về sức khỏe tinh thần khi trưởng thành, gồm trầm cảm, lo âu; hơn ½ người khó khăn trong quá trình học tập và tìm việc; cứ 10 người thì có 4 người khó khăn trong các mối quan hệ xã hội, một số tránh các mối quan hệ tình cảm; một số người trở nên biếng ăn, mất ngủ, nghiện rượu, thậm chí phạm tội; cứ 5 người thì có 1 người muốn tự sát. Đáng ngạc nhiên, một nghiên cứu khác chỉ ra rằng các nạn nhân bị xâm hại tình dục có nguy cơ đau ốm, gồm bệnh tim mạch và ung thư, cao hơn so với người bình thường.

2.Theo tờ The Conversation (Australia), uớc tính 18% bé gái và 8% bé trai trên thế giới là nạn nhân của xâm hại tình dục. Nhưng tỷ lệ này không phản ánh đầy đủ “bức tranh thực tế” bởi có nhiều trường hợp “chìm xuồng”. Ở một số nước, định kiến xã hội đối với những trẻ em bị xâm hại tình dục vẫn rất nặng nề, khiến chính nạn nhân và người chăm sóc, bảo vệ trẻ chọn sự im lặng.  Có những trường hợp  nạn nhân và người thân không trình báo do nhầm lẫn hành vi xâm hại tình dục với hành vi yêu thương của người lớn (vuốt ve, âu yếm…),  không hiểu biết hành vi này là vi phạm pháp luật, đạo đức. Một điều tra của Ủy ban hoàng gia tại Australia cho thấy các nạn nhân có thể mất tới 26 năm để tiết lộ việc bị xâm hại tình dục.

Phá vỡ im lặng trước tội ác ảnh 1

Để ngăn chặn sự lan tràn của nạn xâm hại tình dục trẻ em, nhiều chính quyền, tổ chức trên thế giới đang thực hiện cách giải quyết mang tính tổng thể gồm: đảm bảo quyền lên tiếng của nạn nhân, trừng phạt nghiêm khắc thủ phạm, nâng cao nhận thức cộng đồng. Hàng loạt phong trào kêu gọi nạn nhân bị xâm hại tình dục lên tiếng đã lan rộng ở Mỹ như: phong trào #Metoo, phong trào #GirlsToo. Nhờ đó, những “yêu râu xanh” bị lôi ra ánh sáng, tiêu biểu là trường hợp R. Kelly - 52 tuổi,  ca sĩ kiêm nhạc sĩ dòng R&B nổi tiếng tại Mỹ nhiều thập kỷ qua – bị truy tố 10 tội danh về lạm dụng tình dục trẻ vị thành niên.

Ngày 29/3/2019, Giáo hoàng Francis đã ký ban hành luật mới, trong đó coi việc báo cáo các vụ lạm dụng tình dục trẻ em bên trong Tòa thánh Vatican và các phái đoàn ngoại giao của nước này trên thế giới là nghĩa vụ bắt buộc. Sự thay đổi pháp lý này phản ánh mong muốn của Giáo hội Công giáo trong nỗ lực chống lại nạn lạm dụng tình dục trẻ em, sau các vụ bê bối linh mục lạm dụng tình dục trẻ em kéo dài nhiều thập kỷ trên thế giới. Theo luật mới, các nhân vật có chức sắc trong Vatican phải trình báo những cáo buộc lạm dụng, nếu không sẽ bị bãi chức, phạt tiền hoặc phạt tù. Luật cũng bao gồm các điều khoản hỗ trợ các nạn nhân và gia đình họ, và bảo vệ các trẻ em dễ bị tổn thương. Đây là lần đầu tiên một chính sách thống nhất và chi tiết về bảo vệ trẻ em được đưa ra tại Vatican, các phái đoàn ngoại giao và đại học của nước này trên thế giới.

Trên thế giới, nhiều nước áp dụng hình phạt rất nghiêm khắc đối với hành vi xâm hại tình dục trẻ em. Tại Ấn Độ, kẻ cưỡng hiếp trẻ dưới 16 tuổi có thể bị phạt tử hình.Tại Mỹ, tội xâm hại trẻ em được chia làm nhiều cấp độ khác nhau, trong số đó nghiêm trọng nhất là hiếp dâm trẻ em dưới 13 tuổi, hoặc từ đủ 13 tới dưới 16 tuổi. Nếu người phạm tội là giáo viên của trẻ sẽ bị phạt tù chung thân và phải đeo thiết bị giám sát GPS suốt đời. Một số nước như Argentina, Estonia, Australia, Nga, Israel, New Zealand, Ba Lan... cũng đã quy định “thiến hóa học” là một hình phạt bắt buộc cho tội phạm xâm hại tình dục trẻ em. Trong bản ngân sách Liên bang công bố hôm 2/4 vừa qua, chính quyền Australia cho biết sẽ dành 7,8 triệu AUD trong vòng bốn năm để xây dựng Hệ thống lưu trữ công khai tội phạm xâm hại tình dục trẻ em quốc gia với hy vọng sẽ cung cấp cách tiếp cận thống nhất trong việc công khai thông tin tội phạm xâm hại tình dục trẻ em. Với hệ thống này, người dân Australia sẽ có thể tìm được tên tuổi, ngày sinh, biệt danh, ngoại hình, và ảnh chụp của hàng nghìn kẻ ấu dâm đã bị kết tội, cũng như “bản chất tội ác và địa điểm gây án”. Hệ thống này được dựa trên mô hình nước Mỹ áp dụng vào thập niên 1990, nhưng điểm khác biệt là hệ thống của Australia sẽ chỉ công khai địa phương nơi những kẻ đã bị kết tội đang sống, không tiết lộ địa chỉ chính xác. Bộ trưởng Nội vụ Australia Peter Dutton cho rằng sáng kiến này sẽ giúp làm giảm số lượng tội phạm xâm hại trẻ em trên phạm vi cả nước, đồng thời gửi đi thông điệp rõ ràng rằng Australia sẽ không khoan nhượng với những kẻ có ý định nhắm vào trẻ em.

Cuối cùng, việc nâng cao nhận thức của cộng đồng, trong đó có nhận thức của các bậc phụ huynh và trẻ em, về xâm hại tình dục và hậu quả của nó là hết sức cần thiết.  Đầu tháng 4/2019, Thống đốc tiểu bang Florida (Mỹ) Ron DeSantis cùng các nghị sỹ Florida và những nạn nhân bị xâm hại tình dục đã cùng nhau tuần hành để  nhớ tới 42 triệu nạn nhân của nạn xâm hại tình dục trên toàn nước Mỹ. Cũng trong đầu tháng 4/2019, tại thành phố Gering thuộc Hạt Scotts Bluff, Nebraska, Mỹ, cảnh sát cùng các tình nguyện viên đã trồng hàng trăm chiếc chong chóng như những biểu tượng để nhắc nhở rằng “ cha mẹ cần luôn quan tâm, chia sẻ khi con cái trò chuyện về những gì đã xảy ra với chúng. Nếu biết về sự xâm hại tình dục, cần phải lên tiếng”.

Đặc trưng chính của hành vi xâm hại tình dục là việc một ai đó sử dụng quyền lực hoặc lợi dụng sự tin tưởng của trẻ - người dưới 18 tuổi - để lôi kéo trẻ vào các hành vi mang tính chất tính dục không phù hợp với lứa tuổi của các em. Các hành vi: hôn, ôm, sờ mó trẻ có tính chất tính dục đều có thể bị coi là dâm ô, xâm hại tình dục trẻ em. Như vậy, khái niệm xâm hại tình dục phải được hiểu rất rộng chứ không chỉ là có hành vi quan hệ tình dục.

Tranh truyện Hàng Trống - tinh hoa đất Kinh Kỳ
Tranh truyện Hàng Trống - tinh hoa đất Kinh Kỳ
(Ngày Nay) - Những bức tranh dân gian Hàng Trống với nội dung thể hiện các tích truyện dân gian, được các nghệ nhân khắc họa cầu kỳ, tinh xảo, toát lên nét sinh động, ý nhị, trở thành nét tinh hóa văn hóa của vùng đất Kinh Kỳ.
Lượng khách quốc tế tăng, du lịch Hà Nội lấy lại đà tăng trưởng
Lượng khách quốc tế tăng, du lịch Hà Nội lấy lại đà tăng trưởng
(Ngày Nay) - Theo Sở Du lịch Hà Nội, quý I/2024, tổng khách du lịch đến Hà Nội ước đạt 6,54 triệu lượt khách, tăng 10,9% so với cùng kỳ năm trước; trong đó khách du lịch quốc tế ước đạt 1,4 triệu lượt khách, tăng 40%. Tổng thu từ khách du lịch ước đạt 25.487 tỷ đồng, tăng 17,8%.
Trùm tiền ảo bị kết án 25 năm tù
Trùm tiền ảo bị kết án 25 năm tù
(Ngày Nay) - Ngày 28/3, người sáng lập sàn giao dịch tiền điện tử FTX Sam Bankman-Fried đã bị kết án 25 tù vì tội lừa đảo khách hàng và các nhà đầu tư trên nền tảng giao dịch tiền ảo này.
Cửa Lò sẵn sàng cho mùa du lịch biển
Cửa Lò sẵn sàng cho mùa du lịch biển
(Ngày Nay) - Trước thềm mùa du lịch biển, thị xã Cửa Lò (tỉnh Nghệ An) đã đầu tư hàng trăm tỷ đồng chỉ trang đô thị, nâng cấp cơ sở hạ tầng.
Cần tạo môi trường cạnh tranh lành mạnh giữa thép nhập khẩu và thép trong nước
Cần tạo môi trường cạnh tranh lành mạnh giữa thép nhập khẩu và thép trong nước
(Ngày Nay) - Nếu áp thuế chống bán phá giá đối với thép cán nóng (HRC) nhập khẩu sẽ khiến nguồn cung ngày càng khan hiếm và vô hình chung sẽ tạo ra thế độc quyền cho doanh nghiệp sản xuất trong nước. Khi đó, các doanh nghiệp trong ngành tôn mạ và ống thép sẽ chịu ảnh hưởng nghiêm trọng và trên hết là người tiêu dùng cũng sẽ phải sử dụng thép nội giá cao.