Đã hơn một thế kỷ trôi qua kể từ ngày chàng thanh niên Nguyễn Tất Thành đặt chân lên con tàu Amiral Latouche Treville tại bến cảng Nhà Rồng (Thành phố Hồ Chí Minh ngày nay) ra đi tìm đường cứu nước.
Cùng thời điểm đó, trong những thập kỷ đầu tiên của thế kỷ XX, nhiều nhà yêu nước Việt Nam với một ý chí mãnh liệt, cũng xuất dương tìm đường cứu nước, tìm một hướng đi để giải phóng dân tộc, đưa nhân dân thoát khỏi ách xâm lược của thực dân Pháp. Nhưng cuộc hành trình tìm đường cứu nước của Nguyễn Tất Thành - Nguyễn Ái Quốc - Hồ Chí Minh đã tìm ra hướng đi đúng đắn, làm thay đổi số phận của cả dân tộc Việt Nam.
Sau này, khi trả lời phỏng vấn của một nhà báo nước ngoài, Người khẳng định: “Tôi ra đi vì muốn tự do cho đồng bào tôi, độc lập cho Tổ quốc tôi, đấy là tất cả những điều tôi muốn, đấy là tất cả những điều tôi hiểu”.
Thời gian càng lùi xa, nhưng giá trị lịch sử và thời đại của sự kiện này vẫn mang tính thời sự sâu sắc, có tầm quan trọng đặc biệt và ý nghĩa to lớn đối với toàn Đảng, toàn dân, toàn quân ta trong giai đoạn hiện nay.
Ngoài phần Tiểu sử và phần Biên niên sự kiện, các tác giả đã lựa chọn, biên soạn, giới thiệu tới bạn đọc hàng trăm bức ảnh tư liệu, tài liệu, bút tích quý giá có liên quan đến quá trình hoạt động của Người từ năm 1911-1945; qua đó, mong muốn tái hiện lại quá trình hoạt động của Nguyễn Tất Thành - Nguyễn Ái Quốc - Hồ Chí Minh, góp phần tuyên truyền sâu rộng đến cán bộ, đảng viên, nhân dân nhận thức đầy đủ, sâu sắc hơn về những công lao, những cống hiến vĩ đại của Chủ tịch Hồ Chí Minh kính yêu đối với sự nghiệp cách mạng Việt Nam.