Đây là thông tin được ông Chu Mạnh Sinh, Phó Tổng giám đốc Bảo hiểm Xã hội (BHXH) cho biết về tình trạng người dân rút BHXH một lần, trong Phiên họp thứ 18 của Ủy ban Thường vụ Quốc hội diễn ra chiều 15/12.
Cũng theo ông Chu Mạnh Sinh, qua số liệu giải quyết hồ sơ rút BHXH một lần, số người hưởng BHXH theo điều kiện ngừng đóng BHXH sau một năm chiếm 98,8% tổng số người hưởng BHXH một lần. Số người hưởng theo điều kiện khác chiếm ít hơn.
Thời gian vừa qua, tốc độ hưởng BHXH một lần có chiều hướng tăng qua các năm, nguyên nhân là do các chính sách hưởng BHXH một lần tạo điều kiện thuận lợi cho người lao động. Đồng thời do tác động tiêu cực của dịch bệnh hơn 2 năm qua khiến đời sống của người dân, người lao động gặp nhiều khó khăn.
Nhiều trường hợp chỉ còn trông chờ vào rút BHXH một lần để trang trải cuộc sống. Như vậy, trong 5 năm qua, bình quân mỗi năm có trên 800.000 người rút BHXH một lần. Số người hưởng ước năm 2022 là 895.500 người, tăng 3,7% so với cùng kỳ năm 2021. So với bình quân các năm thì ước tăng năm 2022 không phải bất thường, chỉ tăng 3,7%. Việc rút BHXH một lần tăng nhanh liên quan mật thiết đến phát triển kinh tế - xã hội.
“Vì vậy, thời gian tới Nhà nước cần giải pháp tổng thể mang tính vĩ mô, thúc đẩy sự tăng trưởng kinh tế, mở rộng sản xuất kinh doanh, tạo việc làm, tăng thu nhập, nâng cao đời sống vật chất tinh thần cho người lao động”, ông Chu Mạnh Sinh cho hay.
Đồng thời khi sửa Luật BHXH, tăng quyền lợi đối với người lao động có thời gian tham gia BHXH chưa được hưởng một lần, giảm dần số năm đóng BHXH tối thiểu để hưởng chế độ hưu trí, tạo điều kiện cho người lao động có nhiều cơ hội hưởng lương hưu.
BHXH đã tổ chức tuyên truyền sâu rộng, tác động mạnh đến người lao động về những thiệt thòi khi rời khỏi hệ thống BHXH. Chỉ đạo BHXH các tỉnh, thành đẩy mạnh truyền thông không nên nhận BHXH một lần; tăng cường đẩy mạnh truyền thông lợi ích hưởng lương hưu để tham gia BHXH tự nguyện thay vì hưởng một lần.
Ông Chu Mạnh Sinh đề nghị các tỉnh, thành phố tuyên truyền vận động người dân khi tiếp nhận hồ sơ rút BHXH một lần. Theo thống kê, đến 30/9/2022, số người tiếp tục tham gia BHXH, sau khi vận động tại bộ phận một cửa là 15.068 người. Như vậy, việc thuyết phuc rất hiệu quả.
Trong thời gian tới, BHXH tiếp tục phối hợp chặt chẽ, nâng cao chất lượng hiệu quả việc phối hợp Bộ Lao động Thương binh và Xã hội, Tổng Liên đoàn Lao động Việt Nam, các cơ quan liên quan tăng cường công tác truyền thông, sớm đề xuất giải pháp căn cơ, lâu dài để hạn chế việc rút bảo hiểm một lần.
Theo bà Nguyễn Thúy Anh, Chủ nhiệm Ủy ban Xã hội của Quốc hội cho biết thêm: Theo báo cáo của Ủy ban Xã hội, năm 2016 số người hưởng BHXH một lần chỉ ở mức trên 500.000 người, năm 2021 đã tăng lên...
Bà Nguyễn Thúy Anh cũng nêu một số vấn đề đáng quan tâm, đó là giai đoạn 2016 - 2021 số người tái tham gia BHXH chỉ có 140.000 người, bằng 3,5% số người hưởng BHXH một lần. Tình trạng này tăng dần hàng năm nhưng chưa có giải pháp hữu hiệu giải quyết tình trạng này.
Kết luận Phiên họp, Phó Chủ tịch Quốc hội Trần Quang Phương nhấn mạnh: Việc người dân rút BHXH một lần đã có chuyên đề giám sát tổng kết 2016 - 2021. Theo báo cáo của Phó Tổng Giám đốc BHXH Chu Mạnh Sinh nhận định năm 2022 là không bất thường so với giai đoạn 2016 - 2021, nhưng chiều hướng diễn biến vẫn còn. Và nhận định của Ban Dân nguyện của Quốc hội cũng cho thấy hiện tượng này bình thường trong cả giai đoạn "bất bình thường".
“Mình nói nó không bất thường là không đúng. Chỗ này cần có hướng giải pháp để xử lý cho hiệu quả”, Phó Chủ tịch Quốc hội Trần Quang Phương nhấn mạnh.