Với việc liên lạc bị cản trở nghiêm trọng do đứt cáp quang dưới đáy biển, thông tin về quy mô tàn phá sau trận sóng thần hôm thứ Bảy tại Tonga cho đến nay chủ yếu đến từ các máy bay do thám và ảnh vệ tinh.
Văn phòng của Thủ tướng Tonga Siaosi Sovaleni đầu tuần này cho biết mọi ngôi nhà trên đảo Mango, nơi có khoảng 50 người sinh sống, đã bị phá hủy.
Một phụ nữ 65 tuổi trên đảo Mango và một người đàn ông 49 tuổi trên đảo Nomuka đã thiệt mạng sau thảm họa sóng thần, ngoài ra thi thể của một người quốc tịch Anh cũng đã được tìm thấy hôm thứ Hai.
Trận sóng thần cao tới 15 m đã ập vào quần đảo Ha’apia, nơi có đảo Mango, và bờ biển phía tây của đảo Tongatapu - đảo lớn nhất Tonga.
Thủ đô Nuku'alofa của Tonga chìm trong tro bụi núi lửa. Ảnh: AP |
Phó trưởng phái bộ Tonga tại Australia, Curtis Tu'ihalangingie, trước đó cho biết những bức ảnh do Lực lượng Phòng vệ New Zealand (NZDF) chụp lại cho thấy những cảnh tượng "đáng báo động" về một ngôi làng bị phá hủy trên đảo Mango và các tòa nhà bị mất tích trên đảo Atata, nơi chỉ cách núi lửa Hunga Tonga-Hunga Ha'apai khoảng 50-70 km.
Các hình ảnh vệ tinh hôm Chủ nhật cho thấy miệng núi lửa Hunga Tonga-Hunga Ha’apai đã sụp đổ và hòn đảo đã mất một phần đáng kể diện tích bề mặt ban đầu, Văn phòng Điều phối các vấn đề Nhân đạo (OCHA) của Liên Hợp Quốc cho biết.
Văn phòng Thủ tướng Tonga cho biết hoạt động cứu hộ đang gặp khó khăn do các tuyến vận tải đường biển và hàng không bị cắt đứt do ảnh hưởng của sóng thần và tro bụi núi lửa.
Sân bay chính của quần đảo Tonga - Sân bay Quốc tế Fua’amotu, dù không bị hư hại nhưng tro bụi đang ngăn cản toàn bộ hoạt động, cản trở các nỗ lực cứu trợ quốc tế.
Các nhà khoa học cho biết vụ phun trào núi lửa lần này có thể có tác động lâu dài đến các rạn san hô, đường bờ biển, cũng như gây ra mưa axit.
Bộ trưởng Môi trường Peru Ruben Ramirez cho biết ít nhất 2 km bờ biển và hai bãi biển của nước này đã bị ô nhiễm do dầu tràn ra từ một con tàu.
Nguồn nước sạch vẫn là một mối lo và chính phủ Tonga đã khuyến cáo người dân chỉ nên uống nước đóng chai vì các nguồn nước khác có thể bị nhiễm tro bụi, cặn bẩn và nước biển.
Tonga dự kiến sẽ sớm đưa ra yêu cầu viện trợ chính thức và trong tuần này, các quốc gia láng giềng như Australia, New Zealand đã điều động tàu và máy bay chở nước ngọt, lực lượng cứu hộ và máy lọc nước tới hỗ trợ Tonga.