Dự Tọa đàm có các Phó Thủ tướng Chính phủ: Hồ Đức Phớc, Nguyễn Chí Dũng; Đại sứ Nhật Bản tại Việt Nam Ito Naoki; lãnh đạo các bộ, ngành, cơ quan Trung ương; lãnh đạo một số tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương; lãnh đạo Tổ chức Xúc tiến thương mại Nhật Bản, các Hiệp hội doanh nghiệp Nhật Bản và các tập đoàn của Nhật Bản đang đầu tư tại Việt Nam; lãnh đạo các tập đoàn kinh tế lớn của Việt Nam.
Qua gần 52 năm vun đắp và xây dựng, với nỗ lực chung của hai bên, quan hệ Việt - Nhật Bản đang phát triển mạnh mẽ, thực chất, trở thành một hình mẫu quan hệ đặc biệt tốt đẹp, nhất là sau khi hai nước đã nâng cấp quan hệ lên "Đối tác Chiến lược toàn diện vì hòa bình và thịnh vượng tại châu Á và trên thế giới”.
Hợp tác kinh tế, thương mại, đầu tư tiếp tục phát huy vai trò trụ cột và là điểm sáng nổi bật trong quan hệ hai nước. Theo đó, Nhật Bản hiện là đối tác kinh tế hàng đầu của Việt Nam, là đối tác cung cấp vốn ODA và hợp tác lao động lớn nhất, nhà đầu tư lớn thứ ba, đối tác thương mại và du lịch lớn thứ tư của Việt Nam.
Hiện nay, Nhật Bản có hơn 5.500 dự án đầu tư tại Việt Nam. Kim ngạch thương mại song phương năm 2024 đạt hơn 46,2 tỷ USD. Về ODA, Nhật Bản dành cho Việt Nam hơn 20 tỷ USD vốn vay, gần 750 triệu USD viện trợ không hoàn lại và khoảng 1,34 tỷ USD hỗ trợ cho hợp tác kỹ thuật.
Đầu tư của Nhật Bản vào Việt Nam trên nhiều lĩnh vực ở nhiều địa phương. Theo Tổ chức Xúc tiến thương mại Nhật Bản (JETRO), tỷ lệ doanh nghiệp Nhật Bản mong muốn mở rộng đầu tư, kinh doanh tại Việt Nam trong 1-2 năm tới đạt 56,1%, mức cao nhất tại ASEAN. Điều này minh chứng rõ ràng cho việc Việt Nam vẫn là điểm đến đầu tư hấp dẫn của các doanh nghiệp Nhật Bản.
Tại Tọa đàm, các đại diện của Nhật Bản đánh giá cao môi trường đầu tư kinh doanh tại Việt Nam; mong muốn tiếp tục góp phần vào sự phát triển kinh tế Việt Nam, nhất là khi Việt Nam bước vào kỷ nguyên mới - Kỷ nguyên vươn mình của dân tộc.
Doanh nghiệp Nhật Bản bày tỏ quan tâm đầu tư vào Việt Nam, nhất là trong lĩnh vực hạ tầng, đặc biệt là hạ tầng giao thông, phát triển mạng lưới giao thông đô thị; xúc tiến đầu tư ngành công nghiệp bán dẫn, các dự án điện sinh khối, năng lượng tái tạo, năng lượng sạch, kể cả dự án điện hạt nhân; công nghiệp ô tô; xây dựng các trung tâm thương mại…
Các doanh nghiệp Nhật Bản bày tỏ băn khoăn và mong muốn Việt Nam tiếp tục đơn giản hóa thủ tục hành chính, đẩy nhanh việc ra các quyết định; tiếp tục hoàn thiện thể chế, nhất là thể chế liên quan các lĩnh vực mới như Luật dữ liệu; đề xuất sớm giải quyết các vấn đề vướng mắc tại các dự án, nhất là các vấn đề liên quan các dự án hợp tác ODA hạ tầng, gia hạn giấy phép đầu tư…; cùng lãnh đạo các bộ, ngành, địa phương trao đổi, chỉ đạo giải quyết cụ thể các vướng mắc tại các dự án như: Dự án xây dựng tuyến sắt đô thị số 1 Thành phố Hồ Chí Minh, Dự án đường sắt đô thị Hà Nội, Dự án nhà máy dự án lọc hóa dầu Nghi Sơn, Dự án bệnh viện Chợ Rẫy hữu nghị Việt - Nhật, Dự án nhiệt điện Ô Môn, nhiệt điện LNG Quảng Ninh, Dự án hợp tác phóng vệ tinh vào quỹ đạo…
Kết luận tại Tọa đàm, Thủ tướng Chính phủ Phạm Minh Chính trân trọng cảm ơn các ý kiến thẳng thắn, chân thành; các trao đổi, đưa gia hướng giải quyết hiệu quả các vướng mắc của cả hai bên; yêu cầu Văn phòng Chính phủ tổng hợp, dự thảo Kết luận của Thủ tướng Chính phủ trên tinh thần “rõ người, rõ việc, rõ thời gian, rõ trách nhiệm, rõ kết quả”.
Trước băn khoăn của cộng đồng doanh nghiệp về ảnh hưởng của việc sắp xếp tổ chức bộ máy tại Việt Nam, Thủ tướng khẳng định, việc sắp xếp tổ chức bộ máy thời gian qua và tiếp tục thực hiện trong thời gian tới của Việt Nam là để tinh, gọn, mạnh, nâng cao hiệu năng, hiệu lực, hiệu quả của hệ thống chính trị; đẩy mạnh phân cấp, phân quyền; tháo gỡ khó khăn, vướng mắc, giảm thủ tục hành chính, giảm chi phí đầu vào cho doanh nghiệp, cắt bỏ cơ chế xin - cho, với mục tiêu cuối cùng là mang lại thuận lợi cao nhất cho người dân, doanh nghiệp.
Đối với vướng mắc, tồn đọng tại Dự án xây dựng tuyến sắt đô thị số 1 Thành phố Hồ Chí Minh, với phương châm “Non cao cũng có đường trèo; Đường dẫu hiểm nghèo cũng có lối đi”, Thủ tướng Chính phủ giao Thành phố Hồ Chí Minh chủ trì phối hợp với các bộ, ngành và đối tác Nhật Bản giải quyết dứt điểm, xong trước ngày 30/4/2025, trên tinh thần tin cậy, công khai, minh bạch; khi giải quyết không được quan liêu mà phải hợp tác với nhau để xử lý, “lợi ích hài hòa, rủi ro chia sẻ”.
Thông tin về thành tựu phát triển kinh tế Việt Nam, với sự đóng góp của doanh nghiệp, trong đó có doanh nghiệp Nhật Bản, thay mặt Chính phủ, Thủ tướng đánh giá cao sự đóng góp thiết thực, hiệu quả của các doanh nghiệp Nhật Bản đối với sự phát triển của Việt Nam và quan hệ hữu nghị giữa hai nước.
Thủ tướng cho biết, năm 2025, Việt Nam tập trung ưu tiên cho tăng trưởng, đặt mục tiêu tăng trưởng 8%, tạo đà, tạo thế, tạo lực cho tăng trưởng 2 con số trong những năm tới để đất nước bước vào kỷ nguyên mới – kỷ nguyên vươn mình. Hiện nay, Việt Nam tiếp tục thực hiện 3 đột phá chiến lược gồm thể chế, hạ tầng, đào tạo nguồn nhân lực chất lượng cao, theo hướng “thể chế thông thoáng, hạ tầng thông suốt, quản trị và nguồn nhân lực thông minh” phục vụ đất nước, trong đó có doanh nghiệp phát triển nhanh, bền vững.
Cho rằng, bên cạnh những kết quả tích cực đã đạt được, dư địa, tiềm năng hợp tác kinh tế, thương mại, đầu tư giữa Việt Nam và Nhật Bản còn rất lớn, Thủ tướng đề nghị các doanh nghiệp Nhật Bản khai thác hiệu quả hơn nữa dư địa này, nâng cao chất lượng và hiệu quả hợp tác, đặc biệt cùng Việt Nam mục tiêu tăng trưởng 8% trong năm 2025 và 2 con số trong những năm tiếp theo.
Thủ tướng mong muốn các doanh nghiệp Nhật Bản, với kinh nghiệm, nguồn lực và uy tín của mình, hỗ trợ Việt Nam tiếp cận các nguồn đầu tư, các nguồn tài chính xanh, bền vững như "Cộng đồng phát thải bằng 0 châu Á" (AZEC) và các nguồn đầu tư cho khoa học công nghệ, đổi mới sáng tạo như "Quỹ Đổi mới sáng tạo/Chuyển đổi số" của Chính phủ Nhật Bản.
Theo Thủ tướng, với chủ trương hợp tác, thu hút đầu tư nước ngoài có chọn lọc, hướng tới chất lượng, hiệu quả, công nghệ và bảo vệ môi trường, Việt Nam ưu tiên thu hút các dự án đầu tư thuộc các ngành, lĩnh vực như: kinh tế xanh, kinh tế số, kinh tế tuần hoàn, kinh tế tri thức; khoa học và công nghệ, đổi mới sáng tạo; linh kiện điện tử, ô tô điện; công nghiệp bán dẫn, năng lượng mới như hydrogen, năng lượng tái tạo; trung tâm tài chính, tài chính xanh; công nghệ sinh học, y tế; nông nghiệp công nghệ cao...
Thủ tướng Phạm Minh Chính đề nghị hai bên tiếp tục tăng cường hợp tác nhằm củng cố các chuỗi cung ứng, phát triển ngành công nghiệp phụ trợ, xây dựng lực lượng lao động tay nghề cao; đảm bảo hoạt động sản xuất ổn định vì lợi ích của cả hai bên theo hướng đa dạng, minh bạch, bền vững, mang lại lợi ích cho cả 2 bên.
Chính phủ, doanh nghiệp Nhật Bản tiếp tục quan tâm, thúc đẩy triển khai nhanh các Dự án hợp tác trọng điểm, đặc biệt trong lĩnh vực công nghệ cao như dự án phóng vệ tinh vào quỹ đạo; tiếp tục hỗ trợ, tạo điều kiện cho các doanh nghiệp Việt Nam tham gia sâu và thực chất hơn vào các chuỗi cung ứng toàn cầu của các bạn, giúp doanh nghiệp Việt Nam đa dạng hóa sản phẩm, đa dạng hóa thị trường, đa dạng hóa chuỗi cung ứng.
Thủ tướng Chính phủ đề nghị phía Nhật Bản mở rộng quy mô, đơn giảm hóa thủ tục, tạo điều kiện thuận lợi hơn, giải ngân nhanh hơn các dự án hợp tác ODA; các doanh nghiệp Nhật Bản đưa ra quyết định nhanh hơn, cùng các doanh nghiệp Việt Nam hài hòa hóa thể chế hai nước.
“Chính phủ Việt Nam cam kết bảo đảm khu vực kinh tế có vốn đầu tư nước ngoài là hợp phần quan trọng của kinh tế Việt Nam; đảm bảo các quyền lợi và lợi ích chính đáng, hợp pháp của các nhà đầu tư; bảo đảm ổn định về chính trị, trật tự an toàn xã hội; ổn định thể chế, cơ chế, chính sách thu hút đầu tư”, Thủ tướng khẳng định.
Trên tinh thần 3 cùng là "Cùng lắng nghe và thấu hiểu giữa doanh nghiệp, Nhà nước và người dân; cùng chia sẻ tầm nhìn và hành động; cùng làm, cùng thắng, cùng hưởng, cùng phát triển, cùng chung niềm vui, hạnh phúc và sự tự hào”, Thủ tướng kêu gọi các doanh nghiệp Nhật Bản tiếp tục tin tưởng và gắn bó với Việt Nam, với “tầm nhìn xa, trông rộng, nghĩ sâu, làm lớn”, lấy Việt Nam làm cứ điểm tiếp tục mở rộng đầu tư sản xuất, kinh doanh, góp phần không ngừng đóng góp cho sự phát triển thịnh vượng của hai quốc gia cũng như quan hệ "Đối tác Chiến lược toàn diện Việt Nam - Nhật Bản vì hòa bình và thịnh vượng tại châu Á và trên thế giới".
