Trước dư luận về việc phần mềm khai báo điện tử hải quan có vấn đề khi trong tối ngày 11/4, doanh nghiệp đã “chầu chực” để mở tờ khai cho những lô hàng xuất khẩu gạo khai dang dở từ ngày 24/3 nhưng phần mềm này vẫn không mở hoặc không có thông tin về tiếp nhận tờ khai từ khi nào và tới sáng 12/4, hệ thống đã công bố tiếp nhận đủ tờ khai với số lượng 400.000 tấn gạo xuất khẩu như cho phép của Thủ tướng Chính phủ, Tổng cục Hải quan đã ra thông cáo chính thức.
Tổng cục Hải quan khẳng định: “Hệ thống xử lý dữ liệu điện tử hải quan (VNACCS/VCIS) do Chính phủ Nhật Bản viện trợ hoạt động theo nguyên tắc xử lý tự động. Để thực hiện quyết định của Bộ Công Thương, Tổng cục Hải quan cần có thời gian để thiết lập các chỉ tiêu thông tin trên Hệ thống xử lý dữ liệu điện tử hải quan”.
Kể từ 24 giờ ngày 11/04/2020, hệ thống đã được thiết lập để hoạt động tự động theo nguyên tắc tự động tiếp nhận, tự động trừ lùi số lượng gạo xuất khẩu trong hạn ngạch được phép xuất khẩu theo nguyên tắc tờ khai đăng ký trước sẽ được trừ vào hạn ngạch xuất khẩu trước, ngay sau khi người khai hải quan gửi thông tin tờ khai hải quan đến hệ thống, không có sự can thiệp của công chức hải quan.
Hệ thống xử lý dữ liệu điện tử hải quan tự động dừng tiếp nhận thông tin đăng ký tờ khai hải quan nếu số lượng đăng ký chạm mốc hạn ngạch được phép xuất khẩu trong tháng 4 (là 400.000 tấn).
Cơ quan này cho biết: “Qua theo dõi, thống kê của Tổng cục Hải quan trong thời gian từ 24 giờ ngày 11/4/2020 đến 19 giờ 34 phút ngày 12/4/2020 đã có 40 doanh nghiệp đăng ký tờ khai tại 13 chi cục hải quan với tổng số lượng gạo đã đăng ký xuất khẩu 399.999,73 tấn”.
Theo Tổng cục Hải quan, thực hiện chỉ đạo của Thủ tướng Chính phủ về việc xuất khẩu gạo trong bối cảnh dịch bệnh và hạn hán, xâm nhập mặn theo thông báo tại văn bản số 2827/VPCP-KTTH ngày 10/4 của Văn phòng Chính phủ, ngày 10/4, Bộ trưởng Bộ Công Thương đã ban hành Quyết định số 1106/QĐ-BCT công bố hạn ngạch xuất khẩu gạo trong tháng 4 năm 2020, Quyết định có hiệu lực kể từ 0 giờ ngày 11/4/2020, trong đó có quy định về nguyên tắc quản lý hạn ngạch.
Cụ thể, thương nhân đăng ký tờ khai hải quan trước sẽ được trừ vào hạn ngạch xuất khẩu trước. Số lượng khai trên tờ khai hải quan đã đăng ký sẽ được trừ lùi vào số lượng được phép xuất khẩu trong tháng 4. Trường hợp tờ khai hải quan không còn giá trị làm thủ tục hoặc số lượng thực xuất ít hơn số lượng đã khai hải quan thì số dư sẽ được cộng trở lại số lượng được phép xuất khẩu trong tháng 4.
Tờ khai hải quan có giá trị làm thủ tục hải quan cho tới khi tổng số lượng đăng ký xuất khẩu của các tờ khai chạm mốc 400.000 tấn (tờ khai hải quan có số lượng vượt quá mốc 400.000 tấn sẽ không có giá trị làm thủ tục hải quan).
Trường hợp tờ khai hải quan không còn giá trị làm thủ tục hoặc số lượng thực xuất ít hơn số lượng đã khai hải quan thì số dư sẽ được cộng trở lại số lượng được phép xuất khẩu trong tháng 4.
Cũng trong chiều 13/4, Tổng cục Hải quan cho biết, để kịp thời cung cấp thông tin về lượng gạo xuất khẩu đã được đăng ký mở tờ khai hải quan, Tổng cục Hải quan đã bổ sung thông tin thống kê về tình hình đăng ký xuất khẩu gạo trên trang chủ Cổng thông tin điện tử Tổng cục tại địa chỉ www.customs.gov.vn. Theo đó, các doanh nghiệp xuất nhập khẩu và người dân sẽ được cập nhật mỗi 60 phút về lượng gạo đã được mở tờ khai đăng ký xuất khẩu trong tháng, lượng gạo đã thực xuất trong tháng và số lượng hạn ngạch xuất khẩu còn lại trong tháng.
