"Điều khiến tôi chú ý đến anh không phải là những câu ca điệu nhạc của anh, mà chính anh là anh, quan niệm sống của anh. Tôi cảm nhận những điều đó qua các cuộc cà phê với anh, và đặc biệt, có cảm giác về một con người khá cô độc trong một thời buổi mà những giá trị thực sự mà những người như anh đã tôn thờ đang dần mất đi, không còn tồn tại nữa", nhà báo Trương Anh Ngọc chia sẻ.
Nhà báo Trương Anh Ngọc thường có những buổi chuyện trò với Rocker Trần Lập.
Là một người bạn thân thiết của nhạc sĩ Trần Lập, nhà báo Trương Anh Ngọc đã viết những dòng nhiều cảm xúc về anh. Một con người đáng quý!
Tôi biết đến anh và nghe nhạc của anh từ thuở sinh viên. Người nhạc sĩ/ca sĩ cùng các bài hát của anh đã đi theo tôi và rất nhiều người khác cùng thế hệ trong suốt 20 năm. Nhưng điều khiến tôi chú ý đến anh không phải là những câu ca điệu nhạc của anh, mà chính anh là anh, quan niệm sống của anh. Tôi cảm nhận những điều đó qua các cuộc cà phê với anh, và đặc biệt, có cảm giác về một con người khá cô độc trong một thời buổi mà những giá trị thực sự mà những người như anh đã tôn thờ đang dần mất đi, không còn tồn tại nữa.
Anh hay nói đến sự chân thành, đến ý nghĩa của sự sẻ chia, những điều mà anh tin rằng, đã mất đi, đã bị những giá trị của vật chất chen lấp, nhưng anh chưa thể đưa vào âm nhạc và viết ra một cách trần trụi về sự thật cuộc sống ấy, bởi anh nghĩ, âm nhạc dù sao cũng vẫn phải lãng mạn, đi vào lòng người. "Chúng ta đã luôn nói đến sự chân thành, ca ngợi những điều tốt đẹp của cuộc sống", có lần anh nói, mắt lim dim nhìn ra phía ngoài của cái quán gần cả nhà anh và nhà tôi, mà thỉnh thoảng, anh luôn nhắn tôi ra đó từ sáng sớm. "Nhưng rốt cục đấy chỉ là sách vở, vì những điều đó đang mất đi, và mỗi người chúng ta phải làm một điều gì đó để vực dậy những điều tốt. Nếu không, bọn trẻ con cháu chúng ta sẽ mất hết niềm tin vào cuộc sống".
 |
Anh đã tâm niệm "phải làm một điều gì đó trước khi quá muộn". Và anh viết những điều ấy trên Facebook, suy nghĩ về những điều tốt và xấu, chỉ ra những vấn đề của cuộc sống, nói lên những gì anh đang trăn trở trong cuộc sống hàng ngày mà anh nhìn thấy, và đôi khi cảm thấy đau xót khi nghĩ rằng, những thông điệp ấy vẫn chưa được lĩnh hội đầy đủ, chưa được những người trẻ hàng ngày đọc Facebook của anh hiểu và sống tốt hơn. Rồi một hôm anh nói với tôi: "Phải có nhiều người tốt nữa lên tiếng để chỉ trích cái xấu. Cái xấu bây giờ nhiều quá, tồn tại dưới mọi dạng thức. Sự im lặng của số đông và nhất là của các nghệ sĩ có sức ảnh hưởng đến cộng đồng khác gì đồng lõa với cái xấu đấy".
Chúng tôi cứ ngồi như thế với nhau bên cốc cà phê, nhiều khi cả một buổi sáng, loanh quanh những câu chuyện về cuộc sống và con người. Trần Lập không phải là người ăn nói hoa mĩ. Anh nghĩ thế nào nói thế, không quanh co, mộc mạc và bình dị, gần gũi mà không giả tạo. Tính cách ấy khiến anh trở nên khá đặc biệt trong một thế giới mà sự bon chen, ti tiện và giả tạo để giẫm đạp lên nhau mà sống này đang là mốt. Và sự bộc trực, thẳng thắn và chân thành của một người đàn ông đã sống như một hiệp sĩ trong thời buổi mà các giá trị đảo lộn này đã khiến anh không thể thay đổi, không uốn mình, không phù hợp với những gì quá phù hoa và không chân thực. Thế nên, có lần anh bảo, anh không coi mình là một người nghệ sĩ của showbiz. Anh không thuộc về nó, và anh không muốn sống trong đó.
Nhưng Lập đã từng bước vào đó. Làm giám khảo The Voice cũng chính là thách thức lớn nhất mà anh phải đương đầu trong cái thế giới anh không muốn bước vào ấy. Những dòng tít lớn trên báo chí, những nhận xét về anh-tốt có, xấu có-trên Facebook sau mỗi số phát sóng, những thị phi ầm ĩ xung quanh một câu chuyện không có thật được dựng lên để hại anh khiến anh mệt mỏi. Chúng tôi chat với nhau khá nhiều đêm, khi anh quay ở trong Nam. Và chúng tôi lại ngồi với nhau ngay khi anh vừa ra Hà Nội. Anh bảo, anh không hợp với thế giới ấy, của trường quay, của những sự tung hô hay chỉ trích, của sức ép dư luận. Anh thích về nhà với vợ con, thích ngồi với bạn bè thân thiết trong những quán cà phê quen thuộc, lao đi trên những cung đường Tây Bắc dưới bầu trời lồng lộng, bởi như thế, anh cảm thấy "an toàn, thanh thản hơn, và mình là một ai đó được trân trọng".
 |
Ca sĩ Trần Lập
Nỗi trăn trở của anh về âm nhạc đôi khi cũng là một nỗi ám ảnh khôn nguôi. Có lần anh bảo, bọn trẻ bây giờ ít nghe rock quá, vì họ quá dễ dãi trong sở thích và số đông bị thị trường chi phối bởi những thứ âm nhạc hời hợt cả về nhạc lẫn ca từ. "Ước gì ta có thể cứu thế giới bằng âm nhạc, và ước gì ta có thể truyền cảm hứng sống nhiều hơn cho lớp trẻ", anh nói. "Giới trẻ bây giờ không hiểu nhiều về rock. Họ không nghe rock như thế hệ chúng ta cách đây 20 năm về trước. Và họ không hiểu rock hay đến mức nào".
Rock nói chung và rock của anh hay đến mức nào thì chúng tôi hiểu và yêu mến anh vì những gì anh đã làm cho mọi người, bằng cả trái tim mình, bằng những chuyến đi, những dòng tâm sự về cuộc sống, sự chân thành anh dành cho những người quen và cả không quen. Khi anh qua đời, người ta không chỉ khóc cho anh, một người tốt hiếm hoi còn sót lại từ một lí tưởng sống đã mai một, mà còn cho một giá trị sống mà đột nhiên rất nhiều người nhận ra rằng, chính họ lẽ ra cũng đã phải sống như thế. Nhưng cuộc sống của vật chất mà họ theo đuổi đã đeo lên mặt họ những chiếc mặt nạ. Họ đã đeo mãi đã thành quen, không muốn bỏ xuống nữa. Trần Lập không chỉ sống cho riêng anh, mà còn cho biết bao người khác, nhiều trong số đó có thể cũng đã muốn sống như anh, nhưng không thể, vì bị những thứ nhỏ nhen, tầm thường của cuộc sống cuốn trôi đi.
Tôi sẽ không thể cà phê với anh được nữa. Chỉ có thể hẹn gặp lại anh sau nhiều năm nữa, ở cái thế giới bây giờ anh đã thuộc về. Không thể nghĩ được lần cà phê với nhau mấy tháng trước, khi tôi về nước, là lần gặp nhau cuối cùng. Hôm ấy, anh vẫn nói về cuộc sống, về những trăn trở cuộc đời, những điều dường như anh không thể xua đuổi được, và làm cho anh cảm thấy buồn.
Anh bây giờ đang rong chơi ở một thế giới khác, xa lắm, yên tĩnh và đẹp đẽ, và có lẽ đã thanh thản hơn nhiều, bỏ lại phía sau những người mà anh đã yêu mến và luôn tâm niệm sẽ làm những điều tốt nhất cho họ. Anh đã làm như thế, trong cả cuộc đời, và cả cái chết của anh cũng sẽ mang một ý nghĩa tích cực nào đó, nếu chính ta cũng nghĩ và sống tốt như anh...
Nhà báo Trường Anh Ngọc
