Mặc dù, đây chưa phải mùa nhãn chín rộ (tháng 7 âm lịch) nhưng du khách tới Mường Lò tham quan vẫn được thưởng thức đặc sản từ dế mèn như: dế chiên giòn, dế chiên bột, dế nướng, dế rang muối ớt, gỏi dế, dế kho tiêu, dế chiên bơ...
Vào tháng 7 âm lịch khi bọ xít nhãn đã hết, những cơn mưa rào tự nhiên bỗng nhẹ đi và kéo dài ra để bước vào tháng ngâu thì dế mèn nhiều hơn và món dế trở thành món chủ đạo trong các quán. Người ta bắt dế bằng nhiều cách và không mấy khó khăn như đào hang, đổ nước; tối đến trẻ em bắt dế quanh các cột đèn cao áp tại các tuyến phố Nghĩa Lộ.
Ở đây bắt dế không khó và vùng Mường Lò dế rất nhiều nên giá dế ở chợ Mường Lò cũng không đắt, khoảng 5 đến 7 nghìn đồng một lạng; một lạng dế được cả đĩa cho 2 người ăn (Ảnh: Internet)
Dế được bắt hay mua từ chợ về còn sống khỏe mạnh. Trước khi làm thịt dế, người ta thường ngâm dế trong nước muối pha loãng khoảng 2 phút. Sau đó bắc nồi lên cho dế vào rang sơ qua 2-3 phút để dế chết. Tiếp đó, đầu bếp dùng kéo cắt bỏ những cái chân có phần gai sắc nhọn, tiếp đó là rút phần ruột và bỏ túi hôi ở gáy; thao tác này làm phải khéo để dế còn nguyên con. Người ta rửa dế bằng nước sôi hoặc nước măng chua, để ráo nước rồi mới chế biến ra các món mà thực khách yêu cầu.
Chế biến món ăn từ dế mèn không khó, nhưng luôn đòi hỏi sự tỉ mỉ, cẩn thận (Ảnh: Internet)
Với các món dế khác nhau, nguyên liệu để tẩm ướp cũng khác nhau. Chẳng hạn, chế biến món dế chiên giòn thì dùng nguyên liệu tẩm ướp gồm: gừng, tỏi, sả, lá chanh thái chỉ, hay món dế chiên bột thì ngoài các nguyên liệu kể trên còn có có thêm: bột chiên tôm, xà lách, rau sống các loại, dưa leo, chà chua, đậu phộng, me.
Dế chiên giòn hấp dẫn thực khách ở cả cách trình bày và chất lượng món ăn (Ảnh: Internet)
Một phần công việc khá quan trọng của người đầu bếp để đặc sản dế hút hồn thực khách nữa là pha nước chấm. Các nguyên liệu như: tỏi, sả, ớt đem băm nhỏ, trộn vào bột ngọt, đường, nước mắm, tương ớt. Sau đó ngoáy đều cho nước chấm có độ sánh, có vị cay chua ngọt.
Một đĩa đặc sản dế mèn bày ra trước mắt trông thật hấp dẫn, hòa quyện vào đó là mùi thơm lừng. Ăn phần đầu hay phần đùi thì ròn tan, phần bụng thì dai dai, bùi bùi. Dế mèn dùng để nhắm bia, nhắm rượu thì rất tuyệt. Nếu có dịp về phía tây Yên Bái, du khách đừng quên dừng chân thưởng thức món ngon này nhé.
Kim Cúc