Xoang là những khoang rỗng nằm trong khối xương sọ mặt. Các xoang có chức năng làm nhẹ khối xương sọ, làm ấm, làm ẩm và lọc không khí đi vào khoang mũi. Các xoang đều có đường thông vào hốc mũi. Xoang bình thường khi lỗ thông mũi không bị nghẽn. Được gọi là viêm xoang cấp khi triệu chứng xuất hiện trong thời gian ngắn, dưới 4 tuần; viêm xoang mạn là khi triệu chứng kéo dài trên 12 tuần.
PGS.TS.BS Phạm Thị Bích Đào (Bệnh viện Đại học Y Hà Nội) cho biết, nhiều người nghĩ viêm mũi xoang là một bệnh không thể chữa khỏi nên cứ để tự diễn biến mà không biết rằng nó có thể gây ra những biến chứng nguy hiểm như biến chứng áp xe não, biến chứng mắt, biến chứng tai giữa, biến chứng thanh quản, biến chứng phổi do viêm mũi hay hội chứng xoang - phế quản. Tùy vào những biến chứng mà sẽ để lại những nguy hiểm nhất định cho sức khỏe của người bệnh.
Chẳng hạn như biến chứng áp xe não là một trong những biến chứng có thể gây nguy hiểm đến tính mạng do viêm mũi xoang. Với biểu hiện sau khi sốt, chảy mũi, ngạt tắc mũi…, bệnh nhân sẽ xuất hiện những cơn đau đầu dữ dội, có vùng đau rõ ràng thường ở vùng trán, kèm theo nôn vọt, tinh thần trì trệ, có thể hôn mê. Lúc này bác sĩ khám sẽ thấy niêm mạc mũi xoang sung huyết, các khe mũi có dịch mủ… Hình ảnh chụp cộng hưởng từ thấy có viêm xoang và ổ áp xe não kế cận ổ viên xoang. Bác sĩ sẽ phải xử trí dẫn lưu ổ áp xe và điều trị bằng kháng sinh toàn thân cũng như điều trị thuốc tại mũi xoang.
“Viêm xoang có thể gây biến chứng viêm bờ mi tái diễn hay còn gọi là biến chứng mắt. Đây là một biến chứng hay gặp nhất của viêm mũi xoang. Người bệnh thường xuyên bị chắp mắt, ngứa mắt… nên rất hay phải dụi làm rụng cả lông mi. Viêm mũi xoang cũng có thể dẫn tới viêm kết mạc, viêm túi lệ, tuyến lệ, thậm chí áp xe tuyến lệ, viêm tấy ổ mắt hoặc viêm thị thần kinh hậu nhãn cầu. Lúc này, các bác sĩ sẽ tuỳ dạng biến chứng mà có các phương án điều trị khác nhau, bằng nội khoa và dẫn lưu giải phóng ổ áp xe”, BS Đào nói.
Cũng theo BS Đào, viêm xoang còn gây ra những biến chứng viêm tai giữa cấp, những đợt viêm mũi xoang cấp đi kèm với các đợt viêm tai giữa cấp nếu điều trị không phù hợp với bệnh như bơm rửa mũi, xì mũi nhiều, hoặc khi cơ thể bị suy giảm sức đề kháng. Do tình trạng viêm mũi xoang kéo dài, sự thông thoáng của vòi nhĩ và tai giữa giảm làm cho áp lực âm trong hòm nhĩ, dẫn đến màng nhĩ bị hút vào trong dần dần hình thành viêm tai dính hoặc xẹp nhĩ 1 dẫn đến viêm tai giữa mạn tính.
Bên cạnh đó, biến chứng thanh quản cũng là một biến chứng thường gặp ở viêm mũi xoang. Người bệnh rất hay có những đợt khàn tiếng, tiếng hay bị rè do dịch xoang chảy xuống thanh quản. Dần dần dây thanh dầy lên, có thể có tổn thương thực thể hạt xơ dây thanh, u nang dây thanh và polip dây thanh…
Ngoài ra, viêm mũi xoang còn có thể gây ra biến chứng phổi. Bệnh nhân này sẽ thường xuyên xuất hiện các biểu hiện của đường hô hấp dưới, viêm phế quản, viêm phổi thuỳ…