Mối quan hệ giữa Đài Loan và Trung Quốc đại lục đang gặp phải những căng thẳng khi vụ lừa đảo viễn thông khổng lồ tầm cỡ quốc tế vừa được phía Trung Quốc phát giác và bắt giữ hàng loạt các nghi can.
Theo đó, hồi đầu tháng này, một nhóm nghi phạm, trong đó có nhiều người Đài Loan bị dẫn độ từ Kenya về Trung Quốc xét xử, đã khiến Đài Loan tỏ thái độ bất bình.
Các nghi can Đài Loan bị Kenya trục xuất tới Bắc Kinh hôm 13/4.
45 nghi phạm người Đài Loan sẽ phải ra tòa ở Trung Quốc, và đại lục đã bác bỏ yêu cầu của Đài Loan trong việc trả những đối tượng này trở về đảo.
Hiện các nhà chức trách Trung Quốc vẫn không xác định chắc chắn rằng liệu những kẻ lừa đảo thuộc cùng một mạng lưới hay là những tổ chức riêng biệt nhưng mánh khóe mà những đối tượng này sử dụng đều gần giống nhau.
Cả Trung Quốc và Đài Loan trong nhiều năm qua đã truy bắt các nghi phạm trong một chiến dịch lừa đảo khổng lồ về cả mức độ và phương diện.
Trong một bình luận với truyền thông nhà nước, Bộ Công an Trung Quốc cho rằng những kẻ lừa đảo hoạt động chủ yếu bên ngoài vùng Đông Nam Á, châu Phi và quần đảo Thái Bình Dương.
Những quan chức này nói trong 7 năm qua ở Đông Nam Á, đã có 7.700 nghi phạm lừa đảo bị bắt giữ, trong đó khoảng 4.600 người là người Đài Loan – kể từ khi Trung Quốc ký thỏa thuận chính thức với Đài Loan cùng chống tội phạm.
Những kẻ lừa đảo hoạt động thông qua các ứng dụng mạng xã hội phổ biến như WeChat và QQ.
Những kẻ lừa đảo thu được số tiền khổng lồ lên tới hàng tỷ USD và một trong những vụ tồi tệ nhất xảy ra với nạn nhân ở Quý Châu, bị lừa tới 180 triệu USD hồi tháng 12 năm ngoái.
Nhiều nạn nhân là người lớn tuổi, cùng với đó là giáo viên, nông dân, người lao động và sinh viên. Quan chức Trung Quốc nói thêm rằng lừa đảo khiến nhiều gia đình và doanh nghiệp phá sản, nhiều nạn nhân đã tự vẫn.
Nạn nhân thường được liên hệ bằng điện thoại hay qua ứng dụng phổ biến như WeChat và QQ phổ biến tại Trung Quốc, và giả vờ làm cán bộ công an, nói với nạn nhân rằng họ bị nghi liên quan tới một vụ rửa tiền và cần phải chuyển tiền để thực hiện điều tra.
Ngoài ra nhóm này còn sử dụng các phương thức khác như lừa đảo giả làm nhân viên công ty bảo hiểm hoặc các trang mua bán hàng trên mạng.
Trước đó, Bộ Công an Trung Quốc đã từng cảnh báo với người dân về 48 kiểu lừa đảo viễn thông, trong đó có tấn công tin tặc vào tài khoản tin nhắn của nạn nhân để lấy thông tin tài khoản ngân hàng.
Các nghi phạm được dẫn đến Trung Quốc xét xử mà không đươc trở về Đài Loan.
Bình luận của chính quyền Trung Quốc cho thấy rằng trước đây, khi nghi phạm bị bắt khi phạm tội ở nước thứ ba, cả hai phía sẽ giải quyết nghi phạm của mình một cách riêng biệt.
Nhưng nay nghi phạm người Đài Loan bị dẫn độ tới đại lục thay vì đưa về Đài Loan.
Điều này khiến Đài Loan giận dữ, và cáo buộc Trung Quốc “cưỡng bức trao nộp ngoài vòng pháp lý”.
Từ lâu Đài Loan được coi là một tỉnh tự tách khỏi Trung Quốc, không phải là quốc gia độc lập và Trung Quốc khẳng định quyền pháp lý đối với người Đài Loan khi cho rằng các nạn nhân đều là người Trung Quốc.
Việc Bắc Kinh không trao trả về Đài Loan là do đã có nhiều trường hợp, nghi phạm Đài Loan thường không bị chính quyền trừng phạt và được thả ngay lập tức cùng với số tiền lừa đảo thường không thu lại được.
Minh Vũ (BBC)