Vụ nổ lớn nhất từng được quan sát trong vũ trụ 'làm khó' các nhà thiên văn học

0:00 / 0:00
0:00
(Ngày Nay) - Ngày 12/5, các nhà thiên văn học cho biết đã xác định được một vụ nổ “lớn nhất” vũ trụ từ trước đến nay, tạo ra quả cầu lửa có kích thước gấp 100 lần so với Hệ Mặt Trời được phát hiện lần đầu hơn 3 năm trước.
Ảnh minh hoạ: New Scientist
Ảnh minh hoạ: New Scientist

Vụ nổ có tên gọi AT2021 lwx không phải là vụ nổ sáng nhất trong lịch sử vũ trụ khi kỷ lục này thuộc về vụ bùng phát tia gamma hiếm có tháng 10/2022 được gọi là BOAT (viết tắt của cụm từ "Sáng nhất mọi thời đại" trong tiếng Anh). Tuy nhiên, nhà vật lý thiên văn học Đại học Southampton (Anh), Philip Wiseman - trưởng nhóm nghiên cứu, khẳng định AT2021 lwx là vụ nổ lớn nhất vũ trụ khi trong 3 năm qua, vụ nổ đã giải phóng nhiều năng lượng hơn cả năng lượng mà BOAT giải phóng.

Ông Wiseman cho biết đây là một “phát hiện tình cờ”. Vào năm 2020, trạm nghiên cứu vũ trụ Zwicky Transient ở California, Mỹ lần đầu phát hiện AT2021 lwx trong một lần quét tự động. Nhưng phải đến năm 2021, các nhà nghiên cứu mới chú ý đến vụ nổ khi xem xét cơ sở dữ liệu quan sát. Và cũng phải cho đến khi sử dụng những kinh thiên văn chất lượng cao hơn, các nhà thiên văn học, bao gồm Wiseman, mới có thể tìm hiểu rõ hơn về thứ mà họ đang nghiên cứu.

Theo đó, bằng cách phân tích các bước sóng ánh sáng khác nhau, các nhà thiên văn học phát hiện rằng vụ nổ xảy ra ở một điểm cách Trái Đất khoảng 8 tỷ năm ánh sáng, xa hơn nhiều so với hầu hết các tia sáng mới phát hiện khác trên bầu trời và được ước tính sáng hơn 2.000 tỷ lần so với Mặt Trời.

Các nhà thiên văn học cũng tìm cách lý giải cho hiện tượng này. Một trong số đó cho rằng AT2021 lwx có thể là 1 ngôi sao đang phát nổ nhưng với cường độ sáng gấp 10 lần so với các vụ nổ “siêu tân tinh” trước đây. Số khác nhận định đây là một phần của hiện tượng “hố đen dùng bữa” khi một ngôi sao bị phân mảnh và hút vào một hố đen khổng lồ. Song Wiseman không đồng ý với những giả thuyết này khi nghiên cứu của ông chỉ ra rằng AT2021 lwx vẫn sáng gấp 3 lần so với những sự kiện nêu trên.

Một giả thuyết khác được nhắc tới rằng đây có thể là hiện tượng “chuẩn tinh” khi các hố đen siêu lớn nuốt chửng một lượng khí khổng lồ ở trung tâm các thiên hà. Tuy nhiên, ông Wiseman cho rằng ánh sáng phát ra từ hiện tượng này thường nhấp nháy trong khi AT2021 lwx vẫn đang rực sáng sau 3 năm. “Đây là điều chúng tôi chưa bao giờ được chứng kiến. Mọi thứ cứ như xuất hiện từ hư không”-Wiseman nhận định.

Trong nghiên cứu đăng trên tạp chí khoa học Monthly Notices of the Royal Astronomical Society, các nhà nghiên cứu quốc tế cũng đặt ra giả thuyết được cho là có cơ sở nhất về sự xuất hiện của AT2021 lwx, theo đó cho rằng vụ nổ này xuất hiện khi một đám mây bụi khí khổng lồ, ước tính lớn gấp 5.000 lần so với Mặt Trời, dần bị một siêu lỗ đen nuốt chửng. Tuy nhiên, ông Wiseman cho rằng “không có gì là chắc chắn trong khoa học”, vậy nên nhóm nghiên cứu của ông đang làm việc trên nhiều mô phỏng để kiểm nghiệm giả thuyết nêu trên. Các nhà thiên văn học thế giới cũng đang tích cực quan sát bầu trời để tìm kiếm các vụ nổ tương tự có thể bị bỏ sót.

Quang cảnh buổi hội thảo.
Đẩy mạnh công tác thông tin đối ngoại về quyền con người trong tình hình mới
(Ngày Nay) - Ngày 19/12, Hội thảo “Thông tin đối ngoại về quyền con người trong tình hình mới” đã được tổ chức tại Hà Nội. Đây là một trong chuỗi hoạt động của đợt cao điểm tuyên truyền thành tựu bảo đảm quyền con người của Việt Nam nhân dịp kỷ niệm 76 năm Ngày Nhân quyền thế giới (10/12/1948-10/12/2024).
Thí sinh tại điểm thi Trường THPT Đoàn Kết, quận Hai Bà Trưng. Ảnh tư liệu: Hoàng Hiếu/TTXVN
Học sinh Hà Nội mong phương án tuyển sinh lớp 10 sớm được công bố
(Ngày Nay) - Năm học 2024 - 2025 đã đi qua gần hết học kỳ 1, song các nhà trường, học sinh lớp 9 và phụ huynh trên cả nước vẫn chưa biết phương án tuyển sinh lớp 10 năm học tới. Cùng với các địa phương, thành phố Hà Nội chưa thể “chốt” được phương án tuyển sinh lớp 10 vì còn chờ Bộ Giáo dục và Đào tạo công bố quy chế tuyển sinh.
Dự án Khu nhà ở cao cấp Vạn Thuận – Tây Thăng Long (phường Tây Tựu, quận Bắc Từ Liêm, Hà Nội) do Công ty TNHH Xuân Trường Hoành Bồ làm chủ đầu tư.
Hà Nội: Sau đấu giá, quy hoạch nhà ở cao tầng được điều chỉnh về thấp tầng
(Ngày Nay) - Ô đất TT-07 (tên cũ là CT–04, nằm tại phường Tây Tựu, quận Bắc Từ Liêm, Hà Nội) trước đây từng được quy hoạch để thực hiện dự án nhà ở chung cư cao tầng. Tuy nhiên, sau khi kết quả trúng đấu giá được phê duyệt, ô đất này bất ngờ được thay đổi quy hoạch thành đất ở thấp tầng, để thực hiện dự án Khu nhà ở cao cấp Vạn Thuận – Tây Thăng Long.