Sáng 19/1, TAND tỉnh Bắc Giang đưa bị cáo Đặng Thế Vinh (nguyên Trưởng phòng 10, VKSND tỉnh Bắc Giang), Trần Nhật Luật (nguyên Phó trưởng Công an huyện Việt Yên) ra xử tội Làm sai lệch hồ sơ vụ án. Đây là hai người bị cáo có liên quan khiến ông Nguyễn Thanh Chấn (ở Việt Yên) phải ngồi tù oan suốt hơn 10 năm.
Được mời tới tòa với tư cách nhân chứng song vợ chồng ông Chấn có đơn xin vắng mặt do đang phải điều trị bệnh lao phổi.
Người mang án tù oan không đến tòa
Theo cáo buộc, trung tuần tháng 8/2013, nhận được tin báo về vụ án mạng xảy ra ở thôn Me, xã Nghĩa Trung, huyện Việt Yên, Công an tỉnh Bắc Giang đã xuống khám nghiệm hiện trường và tử thi. Nạn nhân được xác định là chị Hoan. Ít ngày sau, cơ quan chức năng xác định nghi can là ông Chấn.
Bị triệu tập đến làm việc, ông Chấn đã bị điều tra viên đánh đập, bắt viết đơn tự thú, thừa nhận giết chết chị Hoan. Sau đó ông Chấn bị tuyên chung thân về tội Giết người, Cướp tài sản.
Khi hung thủ thực sự của vụ án là Lý Nguyễn Chung ra đầu thú, ông Chấn được trả tự do, minh oan sau hơn 10 năm ngồi tù oan.
Theo ông Chấn, ông đã rơi vào cảnh hàm oan, gia đình tan nát do quá trình tố tụng bị bức cung, đánh đập, bắt phải viết đơn tự thú, nhận tội. Bên cạnh đó là sự tắc trách, làm sai lệch hồ sơ của cựu điều tra viên, KSV Trần Nhật Luật và Đặng Thế Vinh.
Tài liệu điều tra cho thấy, trong vụ án này, bị cáo Luật đã không báo cáo kết quả giám định cho cấp trên về việc đo kích thước bàn chân của ông Chấn với dấu chân ở hiện trường, lập biên bản đưa vào hồ sơ, làm thay đổi bản chất vụ án…
Còn bị cáo Vinh bị quy kết đã tự ý rút bỏ 2 biên bản hỏi cung có nội dung phản ánh ông Chấn kêu oan và tố cáo các điều tra viên bức cung nhục hình.
Hai bị cáo chối tội
Tại tòa, bị cáo Luật cho rằng cáo trạng nêu hành vi phạm tội của mình không đúng, đồng thời khẳng định bản thân không phạm tội.
Theo người từng đứng trong lực lượng ngành công an, ông ta chỉ là một thành viên của tổ công tác, chưa được phân công thụ lý chính, do đó không có chuyện tự đo đạc dấu chân của ông Chấn đi giám định để làm căn cứ buộc tội, đưa vào hồ sơ.
Tuy nhiên theo HĐXX, dấu chân trong vụ án này cực kỳ quan trọng, là cơ sở đánh giá, xem xét bị can có phạm tội hay không. Tuy nhiên, với vai trò là người phụ trách chính, ông Luật đã không xem xét, nghiên cứu kỹ.
Bị truy vấn, cựu điều tra viên nói không biết mình đã sai ở chỗ nào, mong HĐXX xem xét vì nhận thức còn hạn chế.
Về lời tố cáo của ông Chấn bị dọa dẫm, ép phải nhận tội, bị cáo Luật khẳng định: “Tôi không bao giờ dọa dẫm ông ấy”. Tiếp lời, người đàn ông này cho rằng lời tố không có lệnh tạm giữ, nhưng vẫn giữ ông Chấn từ ngày 22-29/8/2003 của người mang tù oan là không đúng.
Đến lượt mình ra trước vành móng ngựa, nguyên Trưởng phòng 10, VKSND tỉnh Bắc Giang cũng khẳng định cáo trạng nêu một số tình tiết không phù hợp với hành vi, thiếu căn cứ.
Xét về động cơ mục đích, bản thân ông không có hằn thù, không tư lợi cá nhân hoặc vụ lợi tiêu cực gì. “Sau khi hỏi cung tôi đã báo cáo toàn bộ nội dung diễn biến trước lãnh đạo huyện”, bị cáo Vinh nói.
Về 2 biên bản phúc cung ông Chấn, bị cáo Vinh cho rằng cáo trạng nói bản thân tự ý rút ra, không đưa vào hồ sơ truy tố là không chính xác. Theo lý giải của ông, việc không đưa 2 bản phúc cung vào hồ sơ vì theo nhận thức thì lời khai của ông Chấn chấn phù hợp với hiện trường. Do đó việc đưa 2 biên bản phúc cung vào không có ý nghĩa gì để khẳng định ông Chấn phạm tội hay không.
“Đây không phải nguyên nhân trực tiếp dẫn đến việc tòa tuyên ông Chấn phạm tội”, bị cáo Vinh biện bạch.
Tiếp lời, người này khẳng định ngoài việc ông Chấn kêu oan và tố cáo các điều tra viên bức cung nhục hình không có tài liệu gì khác để chứng minh.
Viện kiểm sát đề nghị án treo cho hai bị cáo
Trong phần tranh luận, VKS cho rằng không có cơ sở quy kết 2 bị cáo làm sai lệch hồ sơ vụ án. Theo người giữ quyền công tố tại phiên tòa, ông Vinh đã báo cáo với lãnh đạo việc ông Chấn phản cung. Ông Vinh cũng đã đưa hai biên bản phúc cung vào lưu giữ tại viện. Việc ông ta không đưa vào hồ sơ gửi sang tòa không phải nguyên nhân dẫn đến ông Chấn bị oan sai…
"Lẽ ra khi ông Chấn kêu oan, phải báo cáo lãnh đạo trả hồ sơ điều tra bổ sung", đại diện VKS nói.
Bên cạnh đó, VKS cũng cho rằng chưa kết luận được ông Luật biết dấu chân ông Chấn do cán bộ phòng kỹ thuật hình sự thông báo mà không báo cáo đề xuất trưng cầu giám định. Việc đo, in mẫu dấu chân của ông Chấn cũng chưa đủ cơ sở.
Tiếp lời, VKS cho biết tháng 1/2016, ông Chấn có đơn thể hiện ông Vinh và Luật không cố ý mà do các điều tra viên nên xin giảm nhẹ trách nhiệm hình sự cho hai bị cáo.
Cũng trong phần tranh luận, VKS đề nghị chuyển tội danh từ Làm sai lệch hồ sơ vụ án sang tội Thiếu trách nhiệm gây hậu quả nghiêm trọng. Theo đó, mức án VKS đề nghị HĐXX áp dụng với bị cáo Vinh là từ 8 -10 tháng tù treo, bị cáo Luật từ 12-15 tháng tù treo.
Ngày mai HĐXX tiếp tục làm việc.
