AI vượt trội siêu máy tính về dự báo thời tiết

0:00 / 0:00
0:00
(Ngày Nay) - Một nghiên cứu mới được công bố trên tạp chí Nature đã giới thiệu hệ thống trí tuệ nhân tạo có tên Aardvark Weather, có khả năng dự báo thời tiết nhanh hơn và chính xác hơn các phương pháp truyền thống, đồng thời tiêu tốn ít năng lượng hơn hàng nghìn lần.
Ảnh minh họa: linkedin.com
Ảnh minh họa: linkedin.com

Hiện nay, các dự báo thời tiết thường được thực hiện bằng cách đưa dữ liệu vào các mô hình vật lý phức tạp, đòi hỏi nhiều giờ xử lý trên siêu máy tính. Ngược lại, Aardvark Weather áp dụng một cách tiếp cận hoàn toàn mới: hệ thống học máy này trực tiếp phân tích dữ liệu thô từ vệ tinh, trạm thời tiết, tàu thuyền và khinh khí cầu thời tiết để đưa ra dự báo mà không cần thông qua các mô hình khí quyển phức tạp.

Giáo sư Richard Turner thuộc Đại học Cambridge, Vương quốc Anh chia sẻ: "Các hệ thống dự báo thời tiết mà chúng ta đang sử dụng được phát triển trong nhiều thập kỷ, nhưng chỉ trong 18 tháng, chúng tôi đã xây dựng được một hệ thống có thể cạnh tranh với những hệ thống tốt nhất hiện nay, chỉ sử dụng 1/10 dữ liệu trên một máy tính để bàn thông thường".

Khi so sánh với các hệ thống dự báo hiện có, Aardvark Weather đã thể hiện nhiều ưu điểm vượt trội: chỉ cần sử dụng 8% lượng dữ liệu quan sát so với các hệ thống truyền thống, vượt qua hiệu suất của Hệ thống Dự báo Toàn cầu (GFS) của Mỹ, cho kết quả tương đương với dự báo của Cục Thời tiết Mỹ và hoàn thành dự báo trong vài phút trên máy tính để bàn thông thường.

Mặc dù vậy, độ phân giải không gian của Aardvark Weather hiện còn thấp hơn các hệ thống hiện tại. Hệ thống hoạt động ở độ phân giải 1,5 độ, nghĩa là mỗi ô lưới trong dự báo bao phủ 1,5 độ vĩ độ và 1,5 độ kinh độ. So sánh với GFS sử dụng lưới 0,25 độ, điều này có thể ảnh hưởng đến khả năng dự báo thời tiết cục bộ.

Tuy nhiên, theo Tiến sĩ Anna Allen từ Đại học Cambridge, đây mới chỉ là khởi đầu của những gì Aardvark có thể đạt được. Hệ thống có thể được điều chỉnh để dự báo các hiện tượng thời tiết cụ thể như: bão, cháy rừng, lốc xoáy, chất lượng không khí, động lực học đại dương và dự báo băng biển.

Một trong những ứng dụng quan trọng nhất của Aardvark Weather là khả năng hỗ trợ các trung tâm dự báo ở những khu vực thiếu nguồn lực để tinh chỉnh dự báo toàn cầu thành dự báo khu vực độ phân giải cao. Tiến sĩ Scott Hosking từ Viện Alan Turing nhận định: "Đột phá của Aardvark không chỉ về tốc độ, mà còn về khả năng tiếp cận. Bằng cách chuyển việc dự báo thời tiết từ siêu máy tính sang máy tính để bàn, chúng tôi có thể dân chủ hóa hoạt động dự báo, giúp các quốc gia đang phát triển và khu vực thiếu dữ liệu trên thế giới tiếp cận được công nghệ dự báo mạnh mẽ này".

Phó Thủ tướng Trần Hồng Hà phát biểu chỉ đạo
Hoàn thiện cơ chế EPR thúc đẩy tái chế trong nước
(Ngày Nay) - Việc triển khai EPR sẽ hướng các doanh nghiệp sản xuất, nhập khẩu, người tiêu dùng tiếp cận các sản phẩm thân thiện hơn với môi trường, thông qua sự tham gia trực tiếp của nhà sản xuất, nhà nhập khẩu.
Quang cảnh diễn đàn
Gỡ rào cản cơ chế để tín dụng xanh "tăng tốc"
(Ngày Nay) - Trong tổng dư nợ toàn nền kinh tế Việt Nam hiện khoảng 18,2 triệu tỷ đồng, dư nợ tín dụng xanh mới chỉ đạt khoảng 750.000 tỷ đồng đến dưới 1 triệu tỷ đồng, chiếm tỷ trọng còn rất khiêm tốn. Đặc biệt, một trong những rào cản lớn là đặc thù nguồn vốn.
Chính sách phát triển, ứng dụng năng lượng nguyên tử
Chính sách phát triển, ứng dụng năng lượng nguyên tử
(Ngày Nay) - Chính phủ ban hành Nghị định số 331/2025/NĐ-CP quy định chi tiết một số điều và biện pháp thi hành Luật Năng lượng nguyên tử về phát triển, ứng dụng năng lượng nguyên tử. Trong đó, Nghị định nêu rõ một số chính sách đầu tư, phát triển nguồn nhân lực lĩnh vực năng lượng nguyên tử.
Tháo gỡ vướng mắc trong tổ chức thi hành Luật Đất đai
Tháo gỡ vướng mắc trong tổ chức thi hành Luật Đất đai
(Ngày Nay) - Chủ tịch Quốc hội Trần Thanh Mẫn đã ký chứng thực Nghị quyết số 254/2025/QH15 quy định một số cơ chế, chính sách tháo gỡ khó khăn, vướng mắc trong tổ chức thi hành Luật Đất đai. Nghị quyết bổ sung trường hợp Nhà nước thu hồi đất vì mục đích quốc phòng, an ninh làm cơ sở cai nghiện ma túy do lực lượng vũ trang nhân dân quản lý.
Đại uý, ThS Lê Tuấn Anh (ở giữa) cùng các học viên tại Trường Sĩ quan Lục. (Ảnh: Phương Anh)
Sáng tạo trong giáo dục quân đội: Tương lai của thế hệ chiến sĩ trẻ
(Ngày Nay) - Sáng tạo trong giáo dục quân đội là chìa khóa nâng cao chất lượng đào tạo, đáp ứng yêu cầu nhiệm vụ trong tình hình mới. Từ đổi mới phương pháp giảng dạy đến ứng dụng công nghệ, các cơ sở đào tạo đang từng bước khẳng định sự đổi mới toàn diện để tạo ra thế hệ chiến sĩ trẻ vừa “hồng”, vừa “chuyên”.