Mở mắt hóa con nợ
Theo đơn tố cáo gửi cơ quan Công an quận Đống Đa và các cơ quan báo chí, chị Lưu Thị Minh Phượng (trú tại quận Đống Đa, TP. Hà Nội) cho biết: Vào sáng ngày 18/9/2019, được sự thông báo của bạn bè, chị Phượng đã nhận được khá nhiều bài viết, hình ảnh có sự xuất hiện của bản thân, gia đình và bạn bè mình trên các trang mạng xã hội như Facebook và Zalo.
Nội dung các bài viết đã vu khống chị Phượng và một số người khác là tòng phạm, đồng lõa lừa đảo với bà H.T.T.N. – người quen của chị Phượng và hiện đang có một khoản nợ với bên ngân hàng VPBank. Các bức ảnh và bài viết đều có liên hệ của một người tên Trần Thế Vinh – SĐT 0326xxx245 để biết thêm thông tin chi tiết. Sau khi tìm hiểu, chị Phượng được biết đây là nhân viên của Công ty CP Dịch vụ Thu hồi nợ CR (địa chỉ tại số 436B/56 Đường 3/2 phường 12, quận 10, TP. Hồ Chí Minh), vốn thực hiện nhiệm vụ đòi nợ các khoản vay ngân hàng đã quá hạn cho VPBank.
 Kể từ ngày 18/9, chị Lưu Minh Phượng liên tục bị các số điện thoại lạ nhắn tin, gọi điện khủng bố, đe dọa tính mạng dù không hề vay nợ ngân hàng. |
Đáng chú ý, các bài đăng trên mạng xã hội đã bao gồm hình ảnh được ghép với nội dung tục tĩu, xúc phạm danh dự, nhân phẩm và phân biệt vùng miền nhắm vào chị Phượng cùng các thành viên trong gia đình, nhằm mục đích gây áp lực buộc bà H.T.T.N. phải trả nợ cho ngân hàng.
“Trước những lời đe dọa, uy hiếp ấy, tôi đã yêu cầu họ phải dừng mọi hành vi gây áp lực, đăng tải những hình ảnh xấu nhằm bôi nhọ cá nhân, gia đình tôi trên các trang mạng xã hội, nếu không, sự việc sẽ được trình báo tại Công an và các cơ quan chức năng có thầm quyền. Tuy nhiên, bất chấp lời cảnh báo và thiện chí của tôi, những người nhận là đại diện thu nợ của VPBank vẫn tiếp tục thách thức, cập nhật và phát tán các bài viết, lời bình luận thô tục trên Facebook để hạ nhục cá nhân và gia đình trong hoàn cảnh tôi là mẹ đơn thân, đang đau ốm vừa phải phẫu thuật bệnh nan y, nuôi mẹ già, con thơ”, chị Phượng phản ánh.
Ngoài những bài đăng có nội dung vu khống và xúc phạm cá nhân trên mạng xã hội, chị Phượng còn nhận được rất nhiều cuộc gọi, tin nhắn khủng bố tinh thần, thậm chí là đe dọa tới tính mạng cá nhân, gia đình.
 Các tin nhắn sặc mùi "xã hội đen" đe dọa tính mạng chị Phượng và gia đình. |
“Tôi vô cùng lo sợ, hoang mang, thậm chí mất ngủ, không dám ra ngoài đường hay sử dụng phương tiện di chuyển đi lại. Các con tôi, tới trường trong sự lo lắng, canh cánh bị trả thù hoặc bôi xấu danh dự với trường, lớp, với bạn bè. Mẹ tôi cũng trong tâm trạng nơm nớp khi ra đường có thể bị kẻ xấu tấn công bất cứ lúc nào”, chị Phượng chia sẻ.
Chị Phượng cho biết mình và bà H.T.T.N. chỉ là bạn quen biết ngoài xã hội. Mối quan hệ giữa hai bên không liên quan tới làm ăn kinh tế, không có trách nhiệm và nghĩa vụ chia sẻ về tài chính.
Điều đáng nói là sự việc liên tục được lặp lại với cùng nội dung và chủ đích đòi nợ, gây áp lực tới rất nhiều bạn bè khác của chị Phượng có kết bạn với bà H.T.T.N., trong đó bao gồm cả những người yếu thế, mẹ đơn thân hay người khuyết tật… Điều này khiến tâm lý của rất nhiều người bị ảnh hưởng.
Phản hồi từ phía VPBank và CR
Vào sáng ngày 19/9, chị Phượng cùng một số nạn nhân trong vụ việc đã tới trụ sở ngân hàng VPBank để làm rõ thực trạng khoản vay của bà H.T.T.N. cũng như nguồn cơn sự việc.
Đại diện ngân hàng VPBank cho biết: Hồ sơ vay của bà H.T.T.N. đã quá hạn và được bàn giao về Công ty Cổ phần Thu hồi nợ CR. Việc đòi nợ và tiến hành các thủ tục thu nợ là do CR chịu trách nhiệm.
Sau cuộc làm việc tại trụ sở VPBank, vào chiều ngày 19/9, chị Phượng có nhận được 1 cuộc điện thoại từ đại diện VPBank với nội dung xin lỗi và cam kết sẽ dừng tác nghiệp mọi hành vi khủng bố trên mạng xã hội và cho thu hồi tất cả các hình ảnh, bài viết bôi nhọ, xúc phạm danh dự, nhân phẩm có liên quan tới bản thân và những người liên quan.
Tới ngày 21/9, ngân hàng VPBank đã phát đi thông cáo xác nhận chị Phượng không phải là khách hàng có khoản nợ nhưng lại bị liên quan, ảnh hưởng bởi hành vi sai trái, vi phạm của nhân viên Công ty CR là điều rất đáng tiếc. VPBank kịch liệt phản đối các hoạt động sai trái vi phạm như vậy và đề nghị các cơ quan chức năng xem xét, xử lý nghiêm khắc theo đúng pháp luật.
Công ty CR có chức năng thu hồi nợ, đã ký hợp đồng cung cấp dịch vụ với VPBank, có trách nhiệm thực hiện đúng các nội dung, phạm vi công việc, dịch vụ và bảo đảm tuân thủ các quy định pháp luật. Việc CR để xảy ra sự việc như vậy đã vi phạm nội dung, quy định tại hợp đồng, làm ảnh hưởng nghiêm trọng đến hình ảnh, uy tín của VPBank, phía ngân hàng sẽ xem xét lại một cách nghiêm khắc trách nhiệm của CR theo đúng hợp đồng và quy định của pháp luật.
Cũng trong hai ngày 20-21/9, đại diện phía Công ty CR đã gửi email cho chị Phượng với nội dung chính là gửi lời xin lỗi, cũng như xác nhận khoản nợ của H.T.T.N. tại VPBank đã được chuyển qua Công ty CR, trách nhiệm không còn thuộc về VPBank.
Người tiến hành tác nghiệp, tiếp xúc với chị Phượng (qua điện thoại, email, Instant Message…) là nhân viên của Công ty CR. Ngay sau khi vụ việc xảy ra, CR đã áp dụng biện pháp xử phạt là sa thải nhân viên này, ngoài ra ảnh cáo phạt tiền đối với quản lý trực tiếp.
“Mặc dù Công ty đã ban hành nhiều quy định khắt khe và hình phạt nghiêm khắc với những hành vi xâm phạm danh dự, nhân phẩm khách nợ và người có liên quan, nhưng do áp lực chỉ tiêu, sự bồng bột nóng vội của tuổi trẻ, nhân viên đã không giữ được mình, phá kỷ luật và xâm phạm đến danh dự của bà”, trích email đầu tiên của phía CR gửi tới chị Phượng.
Đặc biệt trong email thứ hai do Luật sư Đào Đình Chất – Tổng Giám đốc Công ty CR, gửi tới chị Phượng có nội dung “vừa đấm vừa xoa” như sau: “Ngoài những tác dụng tích cực, mạng xã hội có những mặt tối nhất định. Nhân viên chúng tôi đã sai khi sử dụng mạng xã hội để tác động chị. Nếu vì vậy chị sử dụng để tấn công ngược lại. Chắc chắn chúng tôi sẽ thua vì chúng tôi có lỗi.
Tuy nhiên, vô hình chung chị là tâm điểm của những thành phần bất hảo như hacker trên mạng, đối tượng xã hội ngoài đời. Như vậy thật sự không an toàn cho chị. Hàng ngày qua báo chí chúng ta đều biết có những đối tượng theo dõi mạng xã hội của những người được nhiều người biết đến để làm điều xấu. Chúng tôi hết sức chân tình khi nói điều này, mong chị để ý”.
Tới ngày 22/9, chị Phượng vẫn nhận được tin nhắn đe dọa và tục tĩu từ một số điện thoại lạ, khiến chị phải gửi đơn cầu cứu lên cơ quan Công an và báo chí. Chia sẻ về hành vi khủng bố tinh thần qua tin nhắn và mạng xã hội, chị Phượng cho biết mình cực lực phản đối điều này.
 Cuộc sống của gia đình chị Phượng hoàn toàn đảo lộn kể từ sau khi bị Công ty CR tấn công qua mạng xã hội và điện thoại. |
“Đây là hành vi vô cùng mất nhân tính bởi khi họ lan truyền những bài viết, hình ảnh nhạy cảm lên Facebook thì đó là sự sỉ nhục, xúc phạm danh dự của các nạn nhân. Tôi yêu cầu chấm dứt ngay các hành động này và có chế tài nặng hơn cho các đối tượng dùng mạng xã hội làm vũ khí để thỏa mãn mục đích cá nhân. Ngoài ra, tôi cũng yêu cầu các công ty thu hồi nợ trực thuộc VPBank phải công khai xin lỗi và cho thấy thiện chí hợp tác với phía các nạn nhân bị tấn công trên mạng và khủng bố qua tin nhắn”, chị Phượng cho biết.
Có thể truy cứu trách nhiệm hình sự
Theo luật sư Nguyễn Hồng Thái (Công ty Luật TNHH Quốc tế Hồng Thái và Đồng nghiệp), hành vi của nhân viên công ty CR đối với chị Lưu Minh Phượng có thể cấu thành ba tội sau:
Tội vu khống (Điều 156 Bộ luật hình sự 2015, sửa đổi, bổ sung 2017): người nào thực hiện một trong các hành vi sau đây, thì bị phạt tiền từ 10 triệu tới 50 triệu đồng, phạt cải tạo không giam giữ đến 02 năm hoặc phạt tù từ 03 tháng đến 01 năm: Bịa đặt hoặc loan truyền những điều biết rõ là sai sự thật nhằm xúc phạm nghiêm trọng nhân phẩm, danh dự hoặc gây thiệt hại đến quyền, lợi ích hợp pháp của người khác; Bịa đặt người khác phạm tội và tố cáo họ trước cơ quan có thẩm quyền; Sử dụng mạng máy tính hoặc mạng viễn thông, phương tiện điện tử để phạm tội, thì bị phạt tù từ 01 năm đến 03 năm.
Tội làm nhục người khác (Điều 155 Bộ luật hình sự 2015, sửa đổi, bổ sung 2017): người nào xúc phạm nghiêm trọng nhân phẩm, danh dự của người khác, thì bị phạt cảnh cáo, phạt tiền từ 10 triệu đến 30 triệu đồng hoặc phạt cải tạo không giam giữ đến 03 năm.
Tội đe dọa giết người (Điều 133 Bộ luật hình sự 2015, sửa đổi, bổ sung 2017): người nào đe dọa giết người, nếu có căn cứ làm cho người bị đe dọa lo sợ rằng việc đe dọa này sẽ được thực hiện, thì bị phạt cải tạo không giam giữ đến 03 năm hoặc phạt tù từ 06 tháng đến 03 năm.
Luật sư Nguyễn Hồng Thái cho rằng những hành vi trên là trái đạo đức, vi phạm pháp luật nghiêm trọng, làm ảnh hưởng tới cuộc sống của không ít người dân. Qua sự việc này, Công ty Cổ phần Thu hồi nợ CR và ngân hàng VPBank có trách nhiệm gỡ bỏ thông tin sai sự thật, chấm dứt hành vi vi phạm ngay lập tức đồng thời phải cam kết xử lý, truy cứu trách nhiệm đối với các cá nhân có hành vi đăng tải, lan truyền nội dung sai sự thật.
Hiện nay, pháp luật hiện hành công nhận kinh doanh dịch vụ đòi nợ, hay nhiều người gọi là “đòi nợ thuê” như một loại dịch vụ quy định tại Nghị định 104/2007/NĐ-CP. Doanh nghiệp kinh doanh dịch vụ đòi nợ chỉ được thực hiện các biện pháp xử lý nợ phù hợp với quy định của pháp luật. Cụ thể theo điểm a Khoản 2 Điều 11 Nghị định 104/2007/NĐ-CP quy định nghiêm cấm doanh nghiệp kinh doanh dịch vụ đòi nợ có hành vi “Thực hiện hoặc thông qua người khác thực hiện các hoạt động, hành vi xâm phạm đến tính mạng, sức khoẻ, nhân phẩm, danh dự, quyền tự do cá nhân, quyền tài sản và các quyền dân sự khác của khách nợ, chủ nợ và tổ chức, cá nhân khác liên quan;”.
Nếu doanh nghiệp kinh doanh dịch vụ đòi nợ có hành vi vi phạm hoạt động kinh doanh dịch vụ đòi nợ thì sẽ bị xử phạt vi phạm hành chính theo Điều 22 Nghị định 104/2007/NĐ-CP với mức phạt tiền lên đến 70 triệu đồng, áp dụng biện pháp khắc phục hậu quả như buộc thực hiện đúng các quy định trong hoạt động kinh doanh dịch vụ đòi nợ. Ngoài ra, doanh nghiệp kinh doanh dịch vụ đòi nợ có hành vi vi phạm còn có thể bị áp dụng hình thức xử phạt bổ sung thu hồi Giấy chứng nhận đăng ký kinh doanh theo quy định của pháp luật về xử lý vi phạm hành chính về đăng ký kinh doanh.
Nhận thấy sự việc có dấu hiệu vi phạm luật pháp, Ngày Nay đã gửi toàn bộ tài liệu sang cơ quan công an để xử lý theo thẩm quyền. Ngày Nay sẽ tiếp tục đưa tin về sự việc này sau khi có phản hồi từ phía các cơ quan chức năng
