Trong nhiều năm qua, chiến dịch loại bỏ rác nhựa ở đại dương tốn khá nhiều tiền của mà không có kết quả. Nhưng gần đây, một thiết bị thu gom rác mới của các kỹ sư Hà Lan tại The Ocean Cleanup hứa hẹn sẽ giúp các nhà khoa học xử lý được vấn nạn này.
Dự án này bắt nguồn từ sự sáng tạo của Boyan Slat – một chàng trai Hà Lan còn trẻ. Anh đã quyên góp hơn 30 triệu USD cho một dự án 5 năm để xây dựng một máy làm sạch đại dương. Nguồn cảm hứng của anh bắt nguồn từ một kỳ nghỉ thời thiếu niên. Khi đi lặn ở Hy Lạp, anh gặp rất nhiều nhựa, rác nilon khiến anh bức xúc và tự đặt ra nhiệm vụ cho mình là dọn dẹp sạch đại dương. Trở về Hà Lan, anh từ bỏ các nghiên cứu kỹ thuật hàng không vũ trụ tại Đại học Công nghệ Delft và thành lập The Ocean Cleanup - một tổ chức phi lợi nhuận. Anh hiện là Giám đốc điều hành với đội ngũ 65 kỹ sư và nhà khoa học Hà Lan.
Hệ thống dọn dẹp của Slat lúc đầu được buộc vào đáy đại dương, nhưng sau đó phải điều chỉnh, gồm một ống polyethylene mật độ cao có đường kính 1,2 m và dài hơn 600 m. Nó sẽ được các nhà khoa học trải dài trên bề mặt đại dương theo hình chữ U, với một chiếc màn phủ treo dưới bề mặt. Nó di chuyển chậm trong nước, được điều khiển bởi dòng điện và gió để thu thập nhựa trên bề mặt biển, cũng như các mảnh vụn cách mặt đất hơn 3 m. Theo tính toán, nó sẽ thu gom 45,3 - 68 tấn rác trong năm đầu tiên. Thiết bị được trang bị đèn và hệ thống chống va chạm để ngăn tàu chạy vào đó. Máy ảnh, cảm biến và vệ tinh là những thiết bị trợ giúp người điều hành chỉ đạo dự án.
Thiết bị này dự kiến sẽ được mang ra các vùng biển quốc tế ngoài California cho vòng thử nghiệm cuối cùng, sau đó nó sẽ được mang đến “đảo rác” Thái Bình Dương vào khoảng giữa tháng 10 năm nay, bắt đầu cho một kế hoạch làm sạch đại dương kéo dài một năm. Rác thải nhựa sau khi được thu thập sẽ được vận chuyển trở lại California bằng tàu và chuyển sang châu Âu cho khách hàng của The Ocean Cleanup.
Trong một cuộc phỏng vấn với National Geographic, Slat cho biết: “Nhựa trong đại dương không tự biến mất, có những chai nhựa được vớt lên có niên đại từ những năm 60- 70”.
“Tôi cảm thấy rất hào hứng khi thiết bị của mình đưa vào hoạt động”, Slat nói. “Khoảnh khắc tôi mong chờ nhất là khi chúng tôi thu thập được lượng rác thải nhựa đầu tiên và công nghệ đã chứng minh được sức mạnh của nó. Tôi tự tin rằng có thể loại bỏ mọi rủi ro mà chúng tôi có thể loại bỏ trước khi đi đến Thái ình Dương. Tôi cảm thấy cơ hội thành công của chúng tôi khá cao”.
Mục tiêu của The Ocean Cleanup là dọn sạch 50% lượng rác trong vòng 5 năm tới.
Nhờ những nỗ lực làm sạch môi trường, Slat giành được giải thưởng môi trường hàng đầu của Liên hợp quốc từ vua Nauy và tên của anh xuất hiện ngày càng nhiều, lọt vào danh sách những nhà lãnh đạo trẻ tuổi của tạp chí Forbes.