Chuyện thú vị về đồng tiền cuối cùng của vương triều nhà Nguyễn

Dân gian xưa lưu truyền một câu chuyện thú vị trong lịch sử tiền tệ Việt Nam, nó liên quan đến đồng tiền cuối cùng trong của chế độ phong kiến và cũng là đồng tiền cuối cùng của vương triều Nguyễn.
Tiền Bảo Đại thông bảo- Thập văn.
Tiền Bảo Đại thông bảo- Thập văn.

Tháng 2/1924, Thái tử Nguyễn Phúc Vĩnh Thụy đang du học tại Pháp về nước để dự Lễ Tứ Tuần Đại khánh của vua cha là Khải Định, đến tháng 11/1924 trở lại nước Pháp để tiếp tục học. Tháng 11/1925, Vĩnh Thụy về nước thọ tang Khải Định và đến ngày 8/1/1926, Vĩnh Thụy được tôn lên kế vị làm vua lấy niên hiệu Bảo Đại, tháng 3 cùng năm, Bảo Đại trở lại Pháp để tiếp tục học tập giao quyền điều hành cho một Hội đồng phụ chánh,

Sau 10 năm học tập ở Pháp, ngày 16/8/1932, Bảo Đại xuống tàu "Đác ta nhăng" (Dartagnan) về nước.Sau đó Bảo Đại đã tiến hành cải cách công việc trong triều như sắp xếp lại việc nội chính, bãi bỏ một số tập tục truyền thống từ đó thần dân không phải quỳ lạy mà có thể ngước nhìn long nhan nhà vua khi nhà vua tới, mỗi khi vào chầu các quan Tây không phải chắp tay xá lạy mà chỉ bắt tay vua, các quan ta cũng không phải quỳ lạy...

Tuy nhiên cũng có những việc vị vua Tây học này vẫn tuân theo quy tắc xưa, như đúc tiền chẳng hạn. Tiền đồng Bảo Đại thông bảo là loại tiền đồng Việt Nam kiểu cổ sau cùng được phát hành vào năm 1933; cớ ba loại khác nhau: Một loại tiền đúc cỡ nhỏ, loại tiền đúc cỡ lớn mặt sau có chữ "thập văn" và loại tiền đúc lớn nhất mặt sau không có chữ.

Chuyện thú vị về đồng tiền cuối cùng của vương triều nhà Nguyễn ảnh 1

Chân dung vua Bảo Đại.

Theo hệ quy đổi tỉ giá lúc bấy giờ, 01 tiền đồng Bảo Đại ăn 6 đồng tiền kẽm, 01 tiền đồng "thập văn" ăn 10 đồng tiền kẽm và 01 đồng trinh ăn 1/2 hay 1/3 tiền Khải Định (loại tiền máy rập). Đồng tiền Bảo Đại còn được gọi là 1/6 (một phần sáu) của 1 (một) đồng xu (1 đồng bạc có 100 xu), với một đồng Bảo Đại, người ta chỉ có thể mua được hai ba cọng hành lá.

Ngoài tiền Bảo Đại thông bảo thông thường, khi đó Ngân hàng Đông Dương còn đúc đồng trinh tiền Bảo Đại thông bảo bằng máy rập nhưng giá trị rất thấp, phải 02 hoặc có khi phải 03 đồng đồng trinh tiền Bảo Đại thông bảo mới ăn ngang giá trị 01 đồng trinh tiền Khải Định thông bảo. Nếu so với tiền Đông Dương thì giá trị đồng trinh tiền Bảo Đại thông bảo chỉ bằng 1/400 đến 1/600 của 01 xu tiền Đông Dương nên không có chức năng kinh tế nào.

Điều thú vị là đồng Bảo Đại thông bảo phải mất 2 thậm chí ba “đồng Bảo Đại” mới đổi được một “đồng Khải Định”. Trước đấy, người ta thường dùng “đồng Khải Định” để bố thí cho người ăn xin, nhưng kể từ khi “đồng Bảo Đại” ra đời, chiếm độc tôn giá trị thấp nhất, là đơn vị chót của hệ thống tiền tệ lúc bấy giờ nên thay vì cho đồng Khải Định như trước, người ta giờ chỉ cho đám “cái bang” đồng tiền nhỏ nhất là đồng Bảo Đại.

Theo tài liệu của báo Đuốc Nhà Nam thì trước khi đồng Bảo Đại ra đời, dân chúng vẫn tiêu xài tiền tệ bằng đơn vị chót là đồng Khải Định. Phải 2 (hai) Đồng Khải Định mới đổi được 1 (một) xu, do đó đồng Khải Định còn được gọi là đồng “nửa xu” hoặc “tiền chinh”.

Theo Dân Việt
Thứ trưởng Bộ VH,TT&DL Hồ An Phong.
Hội nghị triển khai Chỉ thị 30/CT-TTg: Bước ngoặt quan trọng cho ngành công nghiệp văn hóa Việt Nam
(Ngày Nay) - Ngày 21 và 22/11/2024, Bộ VH,TT&DL đã tổ chức Hội nghị triển khai Chỉ thị số 30/CT-TTg ngày 29/8/2024 của Thủ tướng Chính phủ về phát triển các ngành công nghiệp văn hóa Việt Nam. Hội nghị được kỳ vọng trở thành bước đột phá, đặt nền tảng cho sự phát triển mạnh mẽ và bền vững của ngành công nghiệp văn hóa. Liên hiệp các Hội UNESCO Việt Nam cũng cử đại diện tham dự hội nghị nhằm học hỏi kinh nghiệm thực tiễn để thúc đẩy công nghiệp văn hóa gắn liền với hợp tác toàn cầu.
Bước tiến đột phá trong dự án xây dựng Bản đồ Tế bào con người
Bước tiến đột phá trong dự án xây dựng Bản đồ Tế bào con người
(Ngày Nay) - Các nhà khoa học quốc tế ngày 20/11 đã công bố bản thiết kế đầu tiên về sự phát triển của hệ xương người, đánh dấu bước tiến quan trọng trong dự án Bản đồ Tế bào con người (Human Cell Atlas), một nỗ lực lớn nhằm tạo ra bản đồ sinh học chi tiết của mọi loại tế bào trong cơ thể người.
Gia Lai : Ngôi cổ tự duy nhất được phong sắc tứ
Gia Lai : Ngôi cổ tự duy nhất được phong sắc tứ
(Ngày Nay) - Gia Lai hiện có hàng trăm ngôi chùa, trong đó có nhiều chùa đã qua trăm năm lịch sử. Nhưng chỉ duy nhất chùa Tân An (đường Nguyễn Thiếp, phường Tây Sơn, thị xã An Khê) được sự công nhận và ban tặng của hoàng gia nhà Nguyễn, gọi là sắc tứ.
Sắp xếp đơn vị hành chính của 12 tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương
Sắp xếp đơn vị hành chính của 12 tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương
(Ngày Nay) - Thay mặt Ủy ban Thường vụ Quốc hội, Chủ tịch Quốc hội Trần Thanh Mẫn đã ký ban hành các Nghị quyết của Ủy ban Thường vụ Quốc hội về việc sắp xếp đơn vị hành chính giai đoạn 2023 - 2025 của 12 tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương, gồm: An Giang, Đồng Tháp, Hà Nam, Hà Nội, Hà Tĩnh, TP Hồ Chí Minh, Phú Thọ, Sơn La, Quảng Ngãi, Quảng Trị, Trà Vinh, Vĩnh Phúc, giai đoạn 2023 – 2025.
Đặc sắc chương trình giao lưu "Sắc màu di sản"
Đặc sắc chương trình giao lưu "Sắc màu di sản"
(Ngày Nay) - Tối 21/11, tại hồ Nguyên Phi Ỷ Lan (thành phố Bắc Ninh), Sở Văn hóa, Thể thao và Du lịch tỉnh Bắc Ninh tổ chức Chương trình nghệ thuật dân ca trên thuyền và giao lưu các miền di sản chủ đề "Sắc màu di sản".
Phật dạy 5 điều thân kính với làng xóm
Phật dạy 5 điều thân kính với làng xóm
(Ngày Nay) - Mối quan hệ làng xóm cũng có những nhiêu khê và phức tạp, nếu không khéo thì từ thâm tình lại hóa ra giận ghét, thậm chí là oán thù. Cho nên Đức Phật rất tinh tế khi dạy phải thân kính với bà con.
Học cách trân quý từng phút giây còn sống
Học cách trân quý từng phút giây còn sống
(Ngày Nay) - Khi tôi nghe thấy tin có người nào đó vừa mất đi, tin ấy với tôi như tiếng chuông thức tỉnh. Tiếng chuông đó là một lời nhắc nhở sâu sắc về sự mong manh của kiếp người.
Oai nghi của người tu hành
Oai nghi của người tu hành
(Ngày Nay) - Oai nghi cùng với chánh kiến và tịnh giới là ba yếu tố làm nên đạo hạnh - phẩm chất của tu sĩ Phật giáo, như cố Trưởng lão Hòa thượng Thích Thiện Siêu, bậc am tường kinh luật luận đã từng nhấn mạnh.
Tác phẩm có tên “Comedian” của nghệ sĩ người Italy Maurizio Cattelan ra mắt lần đầu năm 2019 tại triển lãm Art Basel ở Miami Beach, đã gây tranh cãi về việc có thể được coi là nghệ thuật hay không. Ảnh: AP
6,2 triệu USD cho quả chuối dán tường
(Ngày Nay) - 6,2 triệu USD là mức giá vừa được trả cho một tác phẩm nghệ thuật gây tranh cãi, một quả chuối tươi dán lên tường bằng băng dính bạc. Tác phẩm được đưa ra trong một cuộc bán đấu giá của Sotheby’s ở New York, Mỹ.