Bước ra khỏi một chiếc xe đạp kiểu cách hai tông màu cam-bạc, dựng bên cạnh văn phòng làm việc của mình tại Bắc Kinh, Cao Dachui dựng chân chống và khóa lốp sau. Chuyến đi bằng xe đạp dài chỉ hơn 1 km của cô chỉ tiêu tốn có khoảng hơn 3.000 VND và có thể dựng xe ở bất cứ đâu.
“Nó rất tiện lợi” - cô Cao, 27 tuổi nói - “Cuộc sống đã trở nên dễ dàng hơn rất nhiều”.
Bắc Kinh từng có thời là thủ phủ của xe đạp, nhưng sau nhiều thập kỷ tăng trưởng kinh tế đáng kinh ngạc bắt đầu từ những năm 1990, làn sóng xe hơi đã đổ bộ vào thành phố này, nơi mà việc có xe hơi không chỉ đánh dấu sự nâng cấp cuộc sống lên tầng lớp trung lưu mà còn là điều kiện tiên quyết để… làm đám cưới. Trong lúc nền kinh tế tăng trưởng, xe hơi đã đẩy xe đạp ra khỏi các tuyến đường, gây nên một bầu không khí ô nhiễm và tình trạng giao thông quá tải.
Nhưng giờ đây, Bắc Kinh có khả năng sẽ trở về cội nguồn của nó. Nhờ hàng loạt các công ty công nghệ khởi nghiệp, những chiếc xe đạp cho thuê đầy màu sắc đã tràn ngập Bắc Kinh kể từ hồi năm ngoái.
Người dân Bắc Kinh vốn đã phải chịu đựng những tuyến xe buýt chật cứng hay các chốt kiểm tra an ninh khắt khe tại sân bay, nên có rất nhiều người như cô Cao rất hứng thú với sự tiện lợi và tự do mà xe đạp mang tới. Nhiều người giờ có thể lựa chọn một chiếc xe đạp, đi đâu đó và dựng chúng ở bất kỳ nơi nào họ muốn mà không cần một chỗ để riêng cho xe đạp như các thành phố Paris hay New York.
“Trong vài tháng qua, xe đạp đã trở thành một cơn sốt. Chúng cứ như những con quái vật đang xâm chiếm thành phố vậy” - Huang Linwei, 29 tuổi, một nhà thiết kế thường xuyên phải lái xe từ vùng ngoại ô đến trung tâm Bắc Kinh - “Đã rất nhiều lần tôi cảm thấy khó khăn khi tìm chỗ đậu xe hơi, bởi xe đạp đã chiếm hết chỗ rồi”.
Ngày nay, nếu muốn đi xe đạp, người dân Bắc Kinh chỉ đơn giản là thực hiện một vài cú click trên chiếc smartphone của họ.
Khách hàng chỉ cần tải một trong các ứng dụng của các công ty công nghệ khởi nghiệp, chuyển một số tiền đặt cọc và chỉ trả tiền cho mỗi lần đạp xe nhờ sử dụng một đoạn mã viết riêng cho mỗi chiếc xe đạp thuê. Dịch vụ cho thuê xe đạp nhờ công nghệ di động dường như rất thành công ở những nơi như Bắc Kinh, nơi mà ngay cả những người lớn tuổi cũng sử dụng rất thành thạo công nghệ này.
Một số công ty còn cung cấp cả dịch vụ đặt trước và định vị toàn cầu (GPS) để cho phép người dùng tìm thấy nơi thuê xe đạp gần nhất.
Với chi phí chỉ khoảng 1.600 VND giá thuê xe đạp trong vòng nửa giờ đồng hồ, và giúp người dân di chuyển tự do hơn, xe đạp đang được dự đoán sẽ làm thay đổi cuộc sống thành thị ở Bắc Kinh và thậm chí còn có thể ảnh hưởng tới quyết định nơi sinh sống và làm việc của người dân. Đây là những vấn đề sống còn đối với khoảng 20 triệu người, rất nhiều trong số này phải bỏ ra nhiều giờ mỗi ngày để di chuyển trên các tuyến đường.
“Có một chiếc xe đạp thế này cho phép tôi lựa chọn sống cách xa văn phòng hơn, hoặc kiếm một công việc khác ở nơi không hề dễ tới” - cô Cao, làm việc tại một công ty quảng cáo, nói.
Giới phân tích ở Trung Quốc nói rằng có 3 nhân tố chính đằng sau sự trỗi dậy của xe đạp: Giá nhà đất tăng cao, ý tưởng kinh doanh tốt và sự ủng hộ của chính phủ.
Kể từ tháng 3/2015, 2 nhà tiên phong trong dịch vụ cho thuê xe đạp - Mobike và Ofo - đã thu hút được khoảng 750 triệu USD vốn đầu tư tư nhân từ cả trong và ngoài nước.
Người phát ngôn của Ofo cho hay, công ty này đã nhận thấy sự ô nhiễm của thành phố Bắc Kinh đang gia tăng, tình trạng tắc nghẽn giao thông ngày càng tồi tệ, bởi vậy mà xe đạp có thể giải quyết được vấn đề này theo cách thân thiện với môi trường nhất.
Một nguyên nhân khác lý giải cho nguồn vốn đầu tư khủng vào các kênh khởi nghiệp chia sẻ xe đạp là sự ủng hộ từ chính phủ Trung Quốc, bởi ở quốc gia này, nguồn vốn sẽ chỉ nhanh chóng đổ vào các ngành công nghiệp mà chính phủ ủng hộ.
Xe đạp ở Bắc Kinh đã trở nên phổ biến nhanh chóng đến nỗi làm dấy lên nhiều câu hỏi về tình trạng “bong bóng công nghiệp” và dự đoán sẽ có một cuộc chiến thị phần giữa các các công ty khởi nghiệp khác nhau. Mới đây, hãng Uber Trung Quốc đã phải tự bán mình cho đối thủ đáng gờm nhất của họ, Didi Chuxing.
Nhưng đối với những người thường xuyên sử dụng dịch vụ xe đạp cho thuê, những thông tin như trên chỉ càng khiến cho họ cảm thấy thích thú hơn.