Địa danh Đông Triều xuất hiện vào nửa thế kỷ thứ XIV, cách đây trên 700 trăm năm do vị vua thứ 7 triều Trần là Trần Dụ Tông đổi tên Yên Sinh thành Đông Triều thuộc Châu Đông Triều. Tháng 10/1961 Đông Triều thuộc Đặc khu Hồng Quảng, ngày 30/10/1963 khi đặc khu Hồng Quảng và tỉnh Hải Ninh được sáp nhập thành tỉnh Quảng Ninh, Đông Triều chính thức trở thành đơn vị cấp huyện của tỉnh Quảng Ninh.
Qua quá trình hình thành phát triển, Đông Triều trực thuộc nhiều đơn vị hành chính cấp trên khác nhau và địa giới hành chính cũng thay đổi nhiều, nhưng tên gọi Đông Triều hầu như không thay đổi và từ lâu đã đi vào lịch sử đất nước. Đây là một địa bàn có tầm chiến lược quan trọng cả về chính trị, kinh tế và quân sự, là quê gốc nhà Trần, nơi đức vua Phật hoàng Trần Nhân Tông tu hành và hóa Phật, thánh địa của Thiền phái Trúc Lâm.
Ngày 1/11 đã diễn ra hội nghị công bố Quyết định của Tỉnh ủy Quảng Ninh về việc thành lập Đảng bộ thành phố Đông Triều và Quyết định của Thành ủy phố Đông Triều về việc thành lập Đảng bộ phường Đức Chính, Đảng bộ xã Việt Dân và đảng bộ 4 xã lên phường. Phó Bí thư Tỉnh ủy, Trưởng Đoàn Đại biểu Quốc hội tỉnh Quảng Ninh Đặng Xuân Phương khẳng định: Thành lập thành phố Đông Triều và các phường, xã mới là niềm vui, tự hào của quân và dân nơi đây, tạo ra động lực mới cho phát triển kinh tế - xã hội, đóng góp cho sự phát triển của tỉnh và khu vực đồng bằng sông Hồng.
Thành phố Đông Triều tiếp tục củng cố tổ chức Đảng, xây dựng hệ thống chính trị vững mạnh. Ngay sau khi thành lập, các Đảng bộ mới cần nhanh chóng hoàn thiện bộ máy, kiện toàn đội ngũ cán bộ, đảng viên. Xác định công tác xây dựng Đảng là yếu tố then chốt trong mọi giai đoạn phát triển, các cấp ủy Đảng thành phố cần thực hiện nghiêm túc nghị quyết, chỉ thị của Trung ương và tỉnh.
Cần kiên quyết trong việc chống tham nhũng, lãng phí, tiêu cực. Mọi hoạt động phải hướng đến mục tiêu phát triển bền vững, vì lợi ích của nhân dân. Đồng thời, cần tiếp tục tăng cường công tác giáo dục chính trị tư tưởng, bồi dưỡng phẩm chất đạo đức cách mạng cho cán bộ, đảng viên, nhất là thế hệ trẻ... Ngoài ra, đẩy mạnh hơn nữa phát triển kinh tế - xã hội, tiếp tục khai thác và phát huy mạnh mẽ các lợi thế sẵn có…, ông Đặng Xuân Phương nhấn mạnh.
Đông Triều đã đạt được những thành tựu đáng ghi nhận như: Tốc độ tăng trưởng kinh tế giai đoạn 2021 - 2023 đạt 13,6%. Thu nhập bình quân đầu người năm 2023 đạt hơn 163 triệu đồng/ người/năm, gấp 1,6 lần trung bình cả nước. Cơ cấu kinh tế chuyển dịch theo hướng tích cực với tỷ trọng công nghiệp - xây dựng chiếm 65,7%, dịch vụ chiếm 29%, nông nghiệp chỉ chiếm 5,4%. Đây thực sự là những con số ấn tượng và là minh chứng cho sự phát triển bền vững của địa phương.
Bí thư thành phố Đông Triều Nguyễn Văn Công chia sẻ, việc chính thức thành lập thành phố Đông Triều là dấu mốc lịch sử quan trọng, bước tiến vượt bậc, mở ra một kỷ nguyên phát triển mới. Đây là động lực để Đông Triều huy động các nguồn lực phát triển theo phương châm ''Một trung tâm, hai tuyến động lực, ba vùng không gian phát triển''. Tỉnh đẩy mạnh thu hút đầu tư, cải cách hành chính và chuyển dịch mạnh mẽ cơ cấu kinh tế; kết hợp chặt chẽ công nghiệp, dịch vụ, nông nghiệp theo hướng phát triển công nghiệp chế biến, chế tạo…
Ngay sau ngày 1/11, toàn bộ hệ thống chính trị vận hành là thành phố trực thuộc tỉnh; kịp thời kiện toàn công tác tổ chức cơ sở Đảng và chính quyền đảm bảo đáp ứng yêu cầu; làm tốt công tác tư tưởng chính trị, giữ vững khối đại đoàn kết trong Đảng bộ và toàn dân, nhất là ở 2 xã, phường sáp nhập. Thành phố tập trung giải quyết các thủ tục hành chính liên quan đến sáp nhập các xã, phường và thay đổi tên gọi mô hình tổ chức, nhất là các thủ tục liên quan đến con người, đất đai, chế độ chính sách.