Chắp cánh ước mơ qua từng con chữ
Cô giáo Trần Thị Thúy sinh năm 1987 ở vùng quê nghèo, cũng như các bạn cùng trang lứa, cứ hết buổi đi học là những giờ phụ giúp cha mẹ việc nhà. Do điều kiện hoàn cảnh không cho phép nên Thúy không được tiếp xúc với tiếng Anh từ nhỏ. Năm lên 10 tuổi, khi được người anh họ tặng cho một cuốn tạp chí song ngữ Sunflower (tiếng Việt và tiếng Anh), Thúy mới thấy một thế giới mới mở ra trước mắt chị với biết bao tò mò và ước mơ được khám phá.
Giấc mơ đó từng ngày tiếp sức cho cô vượt qua những khó khăn ở vùng quê nghèo khó, trở thành sinh viên khoa Sư phạm tiếng Anh, Đại học Sư phạm Hà Nội vào năm 2005. Ngày đó, ở xã Đức Hợp, hiếm có học sinh nào thi năm đầu đỗ ngành tiếng Anh của các trường lớn.
Với nỗ lực của bản thân, cô đã vượt qua hạn chế của một sinh viên vùng nông thôn tiếp cận với môn học mới mẻ này. Nhiều hôm cô ở trên thư viện đến 8 giờ tối, tận dụng tối đa những gì miễn phí để cải thiện trình độ. Trừ năm học đầu tiên bị “đuối”, những năm sau Thúy đều đạt sinh viên giỏi và “ẵm” học bổng.
Sau 4 năm đại học, Thúy tốt nghiệp, trở lại ngôi trường phổ thông cũ dạy tiếng Anh cho học trò, giúp học trò nghèo có điều kiện tiếp xúc nhiều hơn với Ngoại ngữ. Với Thúy, trong thế giới hôm nay, tiếng Anh đã trở thành tiếng nói chung của toàn cầu, không thông thạo ngôn ngữ này đồng nghĩa không nắm được cơ hội phát triển bản thân, phát triển xã hội và phát triển đất nước. Thúy khuyến khích các em nghe, nói thật nhiều. Cũng vì vậy mà thời gian đầu dạy học tại THPT Đức Hợp, cô giáo Trần Thị Thúy từng bị phụ huynh phê bình vì nói tiếng Anh nhiều quá làm học sinh không hiểu.
 Cô Trần Thị Thúy - giáo viên dạy tiếng Anh tại trường THPT Đức Hợp |
“Học sinh ở quê rất nhút nhát giao tiếp tiếng Anh, có em từng nói không thể học được ngoại ngữ. Nhưng tôi muốn học trò thay đổi nên đã kể câu chuyện của mình để các em thấy cô giáo trong hoàn cảnh khó khăn vẫn có thể đỗ đại học, trở thành giáo viên và có cơ hội ra nước ngoài thì các em với điều kiện học tốt hơn, chắc chắn sẽ làm được nhiều hơn” - cô Thúy kể.
Ngoài việc truyền động lực cho các em học sinh, Thúy còn dành thời gian tìm hiểu học sinh, xem các em đang ở mức độ như thế nào để có thể điều chỉnh việc dạy sao cho phù hợp.
Đưa thế giới về gần học sinh
Lần mò cách dạy tạo hứng thú học tiếng Anh cho học sinh, Thúy tình cờ biết đến nhóm cộng đồng giáo viên dạy học sáng tạo Việt Nam. Trong vòng một tháng, chị đã hoàn thành các lộ trình học tập (Learning Paths) trên Trung tâm truyền thông giáo dục cộng đồng của Microsoft (MEC). Từ đó, chị có cái nhìn toàn diện nhất về dạy học thế kỷ XXI và các phương thức để hỗ trợ học sinh học tập. Bằng cách tham gia cộng đồng MEC, Thúy được kết nối với hàng ngàn giáo viên trên khắp thế giới. Tận dụng điều này, chị liên hệ với các giáo viên ở Nhật Bản, Ai Cập, Pakistan, Ấn Độ, Anh, châu Phi… để sắp xếp những “giờ học xuyên lục địa” nhờ công cụ Skype.
Vào năm học 2015 - 2016, cách dạy của cô giáo Thúy quá khác lạ với trường vùng quê như THPT Đức Hợp khiến hiệu trưởng cũ và không ít giáo viên lo ngại học sinh bị phân tán tư tưởng. Nhưng những thay đổi tích cực trong thái độ và kết quả học tập, kỹ năng nghe nói tiếng Anh… của học sinh khiến Thúy kiên trì cách dạy mới của mình. Một số giáo viên bắt đầu học hỏi phương pháp mới của Thúy.
Mỗi tháng một lần, cô giáo Thúy lên chủ đề, yêu cầu học sinh chuẩn bị nội dung cho ngày học kết nối. Đó có thể là buổi thảo luận tìm ý tưởng làm giàu cho quê hương với các học sinh ở Nhật Bản; giới thiệu văn hóa, đất nước, con người với lớp học ở châu Phi… Có lần, học sinh mang dụng cụ lên lớp hướng dẫn cách làm bánh trôi, chè kho cho các bạn Nhật Bản qua Skype. Bên cạnh tiếp thu được những kiến thức văn hóa, học sinh trong lớp còn có điều kiện du lịch nước Anh qua Skype với người bản địa. Họ vừa đi tới các địa danh nổi tiếng, vừa giới thiệu qua điện thoại cho học sinh trường tại THPT Đức Hợp.
 |
Nhờ việc ứng dụng công nghệ vào giảng dạy mà học sinh của Thúy có thể chia sẻ, thảo luận với học sinh quốc tế cách lớp học nửa vòng Trái Đất. “Trong những giờ học này, học sinh hai bên cùng chuẩn bị các bài PowerPoint và công cụ miễn phí khác của Microsoft để trình bày quan điểm của mình. Cách học này cũng đã giúp các em học sinh học tiếng Anh hiệu quả hơn, hứng thú hơn” - Thúy chia sẻ.
Kiên trì với phương pháp giảng dạy này, hiện nay, tại lớp học của Thúy, học sinh có thể tự tin thuyết trình bằng tiếng Anh, giao lưu trực tiếp với các học sinh, chuyên gia nổi tiếng từ nước ngoài. Từ nỗi sợ nói tiếng Anh, giờ đây các em có thể tự tin với 4 kĩ năng nghe, nói, đọc, viết.
Nỗ lực được đền đáp
Sau nhiều dự án nhỏ của cô và trò trong lớp, năm 2016, Thúy đã cùng các em học sinh dày công thực hiện Dự án “Save our lives from harmful pesticides” (Bảo vệ cuộc sống của chúng ta khỏi thuốc trừ sâu độc hại). Dự án nhằm nâng cao nhận thức về sử dụng thuốc trừ sâu, áp dụng vào thực tế, góp phần thay đổi hành vi của người nông dân để bảo vệ sức khỏe của chính họ và cộng đồng.
“Lý do chọn đề tài này là do trường tôi nằm ngay cạnh cánh đồng. Mùi thuốc trừ sâu thường xuyên bay thẳng vào lớp học, khiến cả thầy trò đều cảm thấy rất khó chịu. Hơn nữa với thực trạng lạm dụng thuốc trừ sâu hiện nay, tôi muốn học sinh ngay khi ngồi trên ghế nhà trường vẫn có cơ hội thể hiện quan điểm của mình về các vấn đề nóng của xã hội - Thúy chia sẻ.
Tham gia dự án, cô giáo Thúy đã động viên, khuyến khích học sinh trải nghiệm thực tế, phỏng vấn người nông dân, chụp ảnh, quay clip về thực trạng sử dụng thuốc trừ sâu, nghiên cứu về thuốc trừ sâu, đưa ra những tác động của thuốc trừ sâu trước mắt và lâu dài, đồng thời đưa ra cách tuyên truyền để người nông dân sử dụng thuốc trừ sâu đúng cách.
Dự án này sau đó đã nhận được sự hưởng ứng của nhiều giáo viên trong cộng đồng MEC và mang về cho cô trò trường THPT Đức Hợp giải Nhì cuộc thi Giáo viên sáng tạo trên nền tảng công nghệ thông tin do Bộ Giáo dục và Đào tạo tổ chức tháng 8/2016.
 Cô Trần Thị Thúy giương cao lá cờ Việt Nam khi chiến thắng tại Diễn đàn giáo dục toàn cầu do Microsoft tổ chức tại Canada năm 2017 |
Không những vậy, Trần Thị Thúy còn được ghi nhận là thành viên tích cực của cộng đồng MEC. Tháng 3/2017, Thúy được chọn tham gia Diễn đàn giáo dục toàn cầu do Microsoft 2017 tổ chức tại Canada với sự tham dự của hơn 200 chuyên gia giáo dục đến từ 83 quốc gia. Tại đây, Thúy được tiếp cận với những xu thế giáo dục phát triển tiên tiến nhất trên thế giới như: Ứng dụng thực tế ảo, STEM, trò chơi kích thích sáng tạo cho người học; các kỹ thuật để việc dạy trở nên hiệu quả hơn và cách cá nhân hóa việc học để họ trở thành những công dân toàn cầu. Nhóm của cô đã xuất sắc vượt qua hơn 40 nhóm khác và giành giải thưởng chung cuộc - giải cao nhất tại Diễn đàn.
“Chúng tôi được chia nhóm để thực hiện các chủ đề khác nhau trong khoảng 24 giờ. Đoàn Việt Nam khi ấy có 4 người. Chúng tôi lại được chia vào các nhóm với giáo viên các nước khác. Nhóm tôi sử dụng phần mềm Sway để thiết kế trò chơi có ý nghĩa giáo dục cho học sinh. Có 15 giải thưởng được xướng lên và tôi đã nghĩ mình chẳng được giải gì. Rồi họ nhắc đến số 33 là số của dự án nhóm tôi. Tôi không thể tả cảm xúc khi đó. Có lẽ đó là khoảnh khắc hiếm hoi trong đời mà tôi không bao giờ quên. Và tôi góp phần để cờ Việt Nam tung bay ở lễ vinh danh đó” - Thúy nhớ lại.
Hai năm sau, tháng 3/2019, cô giáo Trần Thị Thúy đã vinh dự trở thành 1 trong 50 giáo viên được nhận Giải thưởng Giáo viên xuất sắc Toàn cầu (Global Teacher Prize) được trao tặng tại Dubai (các tiểu Vương quốc Ả rập Thống nhất). Đây là Giải thưởng được tổ chức giáo dục Varkey Foundation chọn lọc từ hơn 10.000 ứng viên. Giải thưởng thường niên này nhằm tôn vinh thầy, cô giáo có đóng góp đặc biệt xuất sắc cho sự nghiệp giáo dục, được ví như “Nobel” trong giảng dạy, để ghi nhận công lao nổi bật của giáo viên trên toàn thế giới.
 Cô Trần Thị Thúy (giữa) trong nhóm 5 giáo viên đến từ 5 quốc gia nhận giải đặc biệt tại Diễn đàn giáo dục toàn cầu năm 2017 tại Canada |
Khi biết tin đó, Thúy cũng không giấu nổi niềm vui và tự hào: “Tôi rất bất ngờ, vui và tự hào khi may mắn được lọt Top 50 giáo viên toàn cầu được vinh danh do Tổ chức Varkey Foundation. Tôi sẽ cố gắng nỗ lực sáng tạo, tìm tòi nhiều hơn để nâng cao phương pháp, chất lượng giảng dạy và sức ảnh hưởng của giáo viên Việt Nam với thế giới”.
Ngoài ra, cô giáo Thúy còn là một trong số những cá nhân, tập thể tiêu biểu được tôn vinh tại triển lãm “Những tấm gương bình dị mà cao quý” do Ban Tuyên giáo Trung ương phối hợp Bộ Văn hóa - Thể thao và Du lịch tổ chức nhân kỷ niệm 129 năm ngày sinh Chủ tịch Hồ Chí Minh và sơ kết ba năm thực hiện Chỉ thị số 05-CT/TW của Bộ Chính trị về “Đẩy mạnh học tập và làm theo tư tưởng, đạo đức, phong cách Hồ Chí Minh”.
Sau tất cả những giải thưởng cao quý, Thúy vẫn quyết định quay trở lại công tác tại THPT Đức Hợp và ấp ủ giấc mơ mở một thư viện nhỏ, dạy học miễn phí cho học sinh nghèo. Nhiều người bảo cô có danh tiếng thì nên dạy thêm kiếm tiền trang trải cho gia đình, nhưng cô không muốn. “Ngày bé nhà tôi nghèo, thầy cô đã mượn sách cho tôi học, mang áo ấm đến tận nhà cho tôi. Giờ tôi muốn ở Đức Hợp, dạy tiếng Anh cho những đứa trẻ nghèo và làm cầu nối cho các em nhìn xa hơn ra ngoài thế giới. Ai đó có thể bảo tôi khùng, nhưng tôi sẽ theo đuổi đến cùng con đường lựa chọn” - Thúy chia sẻ.
Đều đặn mỗi ngày, cô giáo Thúy thức dậy lúc 4 giờ để chuẩn bị cho ngày dạy mới, đưa hai con tới trường. Cô hạnh phúc với cuộc sống không khá giả vật chất nhưng gia đình nội, ngoại yêu thương nhau, học sinh nông thôn thêm yêu ngoại ngữ.
 Cô giáo Trần Thị Thúy (nữ bên trái) lọt Top 50 giáo viên toàn cầu được vinh danh từ Tổ chức Varkey Foundation |
