Đến dự buổi lễ có đại diện lãnh đạo Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch; các văn nghệ sỹ, nhà sưu tập, mạnh thường quân cùng đông đảo các em thiếu nhi.
Phát biểu tại buổi lễ, Tổng biên tập Báo Thể thao và Văn hóa Lê Xuân Thành, Trưởng Ban Tổ chức Giải cho biết: Buổi lễ trao giải hôm nay là sự kiện tổng kết, tôn vinh những sáng tác xuất sắc dành cho thiếu nhi và chương trình đấu giá nghệ thuật “Vì mái trường cho em”, hướng tới kỷ niệm 40 năm ngày ra số báo đầu tiên (21/8/1982 - 21/8/2012). Chương trình đấu giá góp phần huy động sức mạnh từ nghệ thuật, sức mạnh từ cộng đồng nhằm tạo ra giá trị để hoàn thiện cơ sở vật chất cho một số trường, điểm trường ở vùng sâu, vùng xa còn đang gặp nhiều khó khăn. Lễ trao giải và chương trình đấu giá không phải là sự kiện đột xuất, nhất thời mà sẽ là hành trình lâu dài, bền vững.
Ông Lê Xuân Thành nhấn mạnh: Hội đồng Giám khảo Giải thưởng Thiếu nhi Dế Mèn do Nhà thơ Trần Đăng Khoa, Phó Chủ tịch Hội Nhà văn Việt Nam làm Chủ tịch Hội đồng; các thành viên gồm Phó Giáo sư, Tiến sỹ Ngô Văn Giá, Họa sĩ Thành Chương, Nhạc sĩ - Nhà thơ Nguyễn Thụy Kha, họa sĩ Lê Linh… đã làm việc chuyên nghiệp, khách quan không kém một viện hàn lâm nghệ thuật độc lập để chọn ra các tác phẩm xuất sắc nhất dành cho thiếu nhi, vì thiếu nhi trong thời gian qua. Những tác giả đoạt giải là những gương mặt tiêu biểu trong hoạt động vì thiếu nhi.
Mùa giải thứ 3 của Giải Thiếu nhi Dế Mèn, không có Giải thưởng lớn “Hiệp sỹ Dế Mèn”. Ban Tổ chức đã trao 5 giải “Khát vọng Dế Mèn” cho các tác giả, tác phẩm xứng đáng nhất. Đó là các tác phẩm: “Biệt đội thám tử và Emma thảm họa (2 truyện dài của Quyên Gavoye từ nước Pháp); “Chiếc dép thất lạc” của Geralda De Vos (Bỉ) – họa sỹ Sofia Holt (Thụy Điển) do Kim Ngọc dịch; “Đu đưa trên ngọn cây bàng” (bản thảo, Nguyễn Hoàng Diệu Thủy); “Cơ Bản là Cơ Bản” (Phạm Huy Thông); bản thảo chùm 4 truyện ngắn của em Nguyễn Vũ An Băng (9 tuổi ở Hà Nội).
Ngay trong buổi lễ trao giải, 7 vật phẩm được đấu giá trực tiếp cho chương trình “Vì mái trường cho em”. Toàn bộ số vật phẩm này đã được đấu giá hết. Trước đó, Báo Thể thao và Văn hóa đã tổ chức trước 3 phiên đấu giá online từ ngày 19 - 22/5 trên Facebook tại địa chỉ https://www.facebook.com/ly.doi.7/. Tổng biên tập Báo Thể thao và Văn hóa Lê Xuân Thành đã trao số tiền hàng trăm triệu đồng từ chương trình đấu giá cho đại diện điểm trường Huổi Khương (thuộc Trường Mầm non Hoa Mai, xã Nậm Mằn, huyện Sông Mã, tỉnh Sơn La).
Theo Ban Tổ chức, khởi động từ đầu tháng 4/2022, Giải Thiếu nhi Dế Mèn lần thứ 3, năm 2022 đã thu hút 89 tác phẩm, chùm tác phẩm dự thi (tính đến hạn chót nhận tác phẩm là ngày 5/5). Trong đó, 60 bản thảo và 29 tác phẩm đã công bố hoặc xuất bản trong thời gian từ quý II năm 2021 đến tháng 5/2022; 9 chùm thơ, tập thơ hoặc series thơ nhiều tập; 19 phim hoặc series phim hoạt hình; còn lại là các tập truyện ngắn, truyện dài, tiểu thuyết...
So với hai mùa giải trước, số lượng các tác phẩm dự thi ít hơn, nhưng vẫn phong phú về thể loại, điều đặc biệt là biên độ cuộc thi năm nay đã mở rộng. Nếu như ở hai mùa giải trước, chỉ có các tác giả trong nước, mùa giải lần 3 này đã thu hút các tác phẩm của tác giả Việt kiều, hoặc các tác giả, họa sĩ người nước ngoài có nhiều năm gắn bó với Việt Nam và sáng tác hướng tới đối tượng là thiếu nhi Việt Nam.
Đáng chú ý hơn, giải năm nay đã nhận được một số tác phẩm do các em thiếu nhi chỉ mới 9 - 12 tuổi sáng tác. Không chỉ là thơ, truyện ngắn, có em còn viết tiểu thuyết giả tưởng dài 3 tập, dày hàng trăm trang, dựng lên một thế giới nghệ thuật đồ sộ. Có em viết truyện dài trực tiếp bằng tiếng Anh sau đó tự dịch ra tiếng Việt để in sách song ngữ Việt - Anh, xác lập nên một kỷ lục đẹp trong đời sống văn học thiếu nhi vừa qua…Sau 2 vòng sơ khảo, 11 tác phẩm đã được chọn vào vòng chung khảo, để từ đó Hội đồng Giám khảo tiếp tục chọn ra 8 tác phẩm vào vòng chung kết, chấm điểm…
Chương trình còn có nhiều phần biểu diễn của các gương mặt nghệ sĩ đến từ nhiều đơn vị nghệ thuật như từ dàn nhạc Young Maius Philharmonic, Câu lạc bộ Ngôi sao nhỏ và Nhà hát Tuổi trẻ…