Ngày 22/4 (mùng 3/3 Âm lịch), tại Khu Di tích lịch sử văn hóa Phủ Dầy, Ủy ban Nhân dân huyện Vụ Bản, tỉnh Nam Định đã tổ chức khai mạc Lễ hội Phủ Dầy năm 2023.
Sau 3 năm gián đoạn bởi dịch COVID-19, lễ hội năm nay đã thu hút đông đảo người dân, du khách thập phương về thăm quan, trẩy hội.
Phát biểu tại lễ khai mạc, ông Đỗ Văn Kỳ, Phó Chủ tịch Ủy ban Nhân dân huyện Vụ Bản, nhấn mạnh Lễ hội Phủ Dầy gắn với bảo tồn, phát huy tín ngưỡng thờ Mẫu Tam phủ của người Việt, là hoạt động văn hóa dân gian độc đáo, có ý nghĩa giáo dục truyền thống yêu nước, thể hiện tinh thần hòa hợp dân tộc. Việc tổ chức Lễ hội nhằm tôn vinh, quảng bá, bảo tồn, phát huy giá trị di sản văn hóa.
Từ khi thực hành tín ngưỡng thờ Mẫu Tam phủ của người Việt được Tổ chức Giáo dục, Khoa học và Văn hóa Liên hợp quốc (UNESCO) ghi danh là Di sản văn hóa phi vật thể đại diện của nhân loại vào năm 2017, lễ hội Phủ Dầy ngày càng khẳng định được vị thế, trở thành điểm đến của du lịch tâm linh đối với du khách trong nước và quốc tế.
Hằng năm, cứ vào mùa lễ hội, hàng nghìn tín đồ theo đạo Mẫu, cùng đông đảo du khách thập phương lại trở về Phủ Dầy để thực hiện tín ngưỡng tâm linh theo tục thờ Mẫu, đồng thời tham quan chiêm ngưỡng một quần thể kiến trúc độc đáo, nơi khởi nguồn của nghệ thuật hát chầu văn.
Lễ hội Phủ Dầy gắn liền với sự tích về Thánh Mẫu Liễu Hạnh, một biểu tượng “Tứ bất tử” trong tín ngưỡng dân gian của dân tộc Việt với Nghi lễ Chầu văn-hầu đồng, một nghi thức tín ngưỡng tiêu biểu của Đạo Mẫu.
Hiện nay, Nghi lễ Chầu văn không chỉ diễn ra ở các di tích gắn với tín ngưỡng thờ Mẫu, còn được sáng tạo, cải biên với các hình thức biểu diễn trên sân khấu trong các cuộc thi, các hoạt động văn hóa quần chúng.
Để ngăn chặn các biến tướng trong mùa lễ hội, Ban Tổ chức đã yêu cầu các đền, phủ, đình, lăng trong quần thể di tích khi diễn ra lễ hội tuyệt đối không được tổ chức các hoạt động trái với thuần phong mỹ tục; đẩy mạnh tuyên truyền, nâng cao nhận thức của người dân về giá trị của di sản, khuyến cáo hạn chế việc sử dụng nhiều vàng mã, đồ lễ để chia, phát lộc trong lễ hầu đồng.
Ngoài ra, các cơ quan chức năng cũng tăng cường quản lý, xử lý nghiêm các hoạt động dịch vụ “chặt chém” du khách, mê tín dị đoan, cờ bạc trá hình, hướng tới xây dựng môi trường lễ hội lành mạnh để tăng sức hút du khách.
Trong bối cảnh số ca mắc mới COVID-19 trên địa bàn Nam Định có xu hướng tăng cao với gần 100 ca/ngày trong những ngày gần đây, Ban tổ chức lễ hội khuyến cáo nhân dân, du khách khi về lễ hội thực hiện đúng các quy định về phòng, chống dịch theo hướng dẫn của Bộ Y tế; đeo khẩu trang ở nơi công cộng.
Lễ hội Phủ Dầy năm 2023 diễn ra trong 6 ngày (từ 22-27/4) với các hoạt động văn hóa truyền thống phong phú, như: liên hoan nghệ thuật hát Chầu văn; lễ rước Mẫu thỉnh kinh từ Phủ Vân Cát đến chùa Linh sơn tự; lễ rước đuốc tại Phủ Tiên Hương; thi đấu cờ người; xếp chữ; kéo hoa trượng hội.