Các thí sinh tham gia 3 phần thi gồm: Trắc nghiệm, giải bài tập và thực nghiệm. Kiến thức tại từng phần thi chủ yếu xoay quanh chương trình Vật lý đại cương được giảng dạy tại các trường và tập trung vào ứng dụng thực tiễn.
Kết thúc kỳ thi, Ban tổ chức sẽ trao giải Nhất, Nhì, Ba, Khuyến khích cho từng phần thi và giải tập thể đối với các đoàn có thành tích cao.
GS.TS Phạm Thành Huy, Hiệu trưởng Trường Đại học Phenikaa cho biết: "Vật lý là một ngành khoa học vô cùng quan trọng, bao gồm cả khoa học cơ bản và khoa học ứng dụng. Những kiến thức về Vật lý không chỉ giúp hiểu được bản chất của các sự vật, hiện tượng tự nhiên xảy ra trên trái đất, vũ trụ, mà còn là nền tảng cho sự phát triển và tiến hóa của các ngành khoa học kỹ thuật và công nghệ khác như công nghệ nano, máy tính lượng tử, điện tử - viễn thông, hàng không – vũ trụ, năng lượng…".
Thông qua các cuộc thi, các buổi giao lưu cùng với các bạn sinh viên, cũng như các thầy cô, các nhà khoa học đến từ mọi miền đất nước, các em sinh viên sẽ tiếp tục lựa chọn và theo đuổi ngành học, đóng góp cho sự phát triển của ngành Vật lý và nhiều ngành khoa học, công nghệ, kỹ thuật quan trọng khác của đất nước trong tương lai.
Olympic Vật lý sinh viên toàn quốc là hoạt động thường niên do Bộ Giáo dục và Đào tạo, Hội Vật lý Việt Nam và các trường Đại học, Cao đẳng trong cả nước tổ chức, nhằm khuyến khích các sinh viên trẻ phát huy tính sáng tạo, thúc đẩy phong trào học tập môn Vật lý ở các trường Đại học và Cao đẳng, Học viện trong cả nước. Kỳ thi nhằm tạo sân chơi lành mạnh và bổ ích cho sinh viên về môn Vật lý.
Trong khuôn khổ của kỳ thi, Trường Đại học Phenikaa đã tổ chức nhiều hoạt động mang ý nghĩa thiết thực, nhằm nâng cao tình đoàn kết hữu nghị giữa các đoàn như: Giao lưu văn nghệ, thăm quan, giao lưu, trao đổi về nghiên cứu khoa học và giảng dạy Vật lý giữa Trường Đại học Phenikaa với các đoàn.