Góp ý Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật Cán bộ, công chức và Luật Viên chức, đại biểu Trần Thị Quốc Khánh (đoàn Hà Nội) dẫn Điều 6 quy định người có tài năng trong hoạt động công vụ là cán bộ, công chức năng lực chuyên môn vượt trội, có đóng góp lớn, hiệu quả trong cơ quan thuộc lĩnh vực công tác mà ít người đạt được.
"Đây là một khái niệm mang tính chất rất chung chung, nhưng lại là kẽ hở cho những đối tượng gian lận thi cử dễ được đánh giá là những đối tượng tài năng”, bà Trần Thị Quốc Khánh nói.
Theo nữ đại biểu đoàn Hà Nội, nguyên do vì những người này có điều kiện về kinh tế cho nên họ sẵn sàng bỏ tiền ra, thậm chí hàng tỷ đồng để mua điểm. Mua điểm để được tuyển dụng một cách hợp pháp vào cơ quan nhà nước và từ cơ quan nhà nước, có những việc có gia đình sẵn ràng lại bỏ thêm tiền nữa để ổn định công việc, tiếp tục đi lên.
“Những người có tâm, có đức không ai đi lên bằng con đường này. Vì thế, tôi xin đề nghị Ban soạn thảo và cơ quan thẩm tra nghiên cứu kỹ các quan điểm về những người có đức, có tài”, bà Khánh nêu kiến nghị.
Đại biểu Nguyễn Quốc Hận (đoàn Cà Mau) đồng tình việc bổ sung khái niệm người có tài năng trong hoạt động công vụ và quy định về chính sách đãi ngộ, qua đó cơ quan có thẩm quyền về khung chính sách, đãi ngộ với đối tượng này.
Theo ông Hận, thời gian qua nhiều ngành, nhiều cấp đã ban hành chính sách để thu hút tài năng cho ngành mình, trong đó có cấp kinh phí đào tạo ở các nước tiên tiến. Tuy nhiên, vì chính sách hiện hành có ràng buộc nhất định nên nhiều nhân tài hoặc du học sinh sau khi ra trường không thể làm việc ở cơ quan nhà nước, do không đỗ ở kỳ thi công chức hoặc do các cơ quan phù hợp với chuyên môn nghiệp vụ không còn vị trí việc làm để tuyển dụng.
“Thực tế ấy làm lãng phí tiền của đào tạo, lãng phí chất xám và tuổi thanh xuân đang hừng hực muốn cống hiến cho xã hội”, đại biểu của Cà Mau nhấn mạnh và cho rằng việc bổ sung chế định này vào luật là để có cơ sở tạo dựng chính sách, sử dụng nguồn nhân lực chất lượng cao này cho hiệu quả, đồng thời cần có quy định kiểm định chất lượng đầu vào công chức.
“Nên chăng, chúng ta học hỏi kinh nghiệm quản trị nguồn nhân lực của các doanh nghiệp tư nhân để thể chế vào luật, qua đó khắc phục tình trạng tư nhân thì tìm được nhân tài còn Nhà nước thì không tìm được người yếu kém”, đại biểu Nguyễn Quốc Hận kiến nghị.
Tìm được người tài rồi thì sẽ làm gì?
Còn đại biểu Nguyễn Bá Sơn (đoàn Đà Nẵng) thì cho rằng không thể có khái niệm hoàn hảo cho Điều 6 của Luật Cán bộ, công chức và Luật Viên chức, do đó liệu có nên giữ lại quy định này.
“Câu hỏi đặt ra là Điều 6 đưa vào để lựa chọn nhân tài, xong lựa được nhân tài rồi thì sẽ làm gì đây?”, đại biểu đoàn Đà Nẵng nêu ý kiến.
Đại biểu Nguyễn Quang Tuấn (đoàn Hà Nội) thì nêu quan điểm: "Nhân tài phải là tổng hòa của các yếu tố như giỏi, có tâm, trí công vô tư, đầy đủ nhiệt huyết đóng góp cho tập thể, cho tổ chức, cho đất nước". Có tỉnh "trải thảm đỏ" mời thạc sĩ, tiến sĩ về làm việc cho tỉnh mình. Có nhiều tỉnh, thành phố có chương trình đào tạo nhân tài, thạc sĩ, tiến sĩ ở nước ngoài.
"Nhưng thử hỏi nhưng có bao nhiêu thạc sĩ, tiến sĩ đóng góp cho tỉnh, thành phố đó? Có nhiều thạc sĩ, tiến sĩ ở nước ngoài về thất nghiệp, nhiều xe ôm grab là thạc sĩ. Hỏi xem những người đó được đào tạo tốt như vậy có phải là nhân tài không? Xin trả lời là không, nhân tài muốn phát triển cần có môi trường tốt, giống như hạt giống tốt gieo vào đất tốt thì cây mới đơm hoa kết trái, tạo vụ mùa bội thu".
Tuy nhiên, hạt giống tốt, đất tốt nhưng tâm không tốt thì sao? Theo ông Tuấn, có những người giỏi, vào môi trường rất tốt nhưng họ không có đủ nhiệt huyết, không đưa ra cống hiến, đề tài tốt cho xã hội. Thậm chí có người hội đủ 3 nhân tố: vừa giỏi, có môi trường, có nhiệt huyết nhưng cái tâm gốc họ chỉ phục vụ cho cá nhân, cho quyền lợi nhóm.
"Liệu những người đó có là người tài chúng ta công nhận không, câu trả lời là không. Chính vì thế mà Chủ tịch Hồ Chí Minh đã dạy, nhân tài là người có tài, là người giỏi và có tâm. Nếu có tài không có tâm là người phá hoại; nếu có tâm mà không có tài là người vô dụng", ông Tuấn nhấn mạnh.