Lãnh đạo Bộ Giao thông Vận tải và Ủy ban quản lý vốn Nhà nước tại doanh nghiệp đã có những lý giải nguyên nhân chính và đưa giải pháp nhằm thúc tiến độ công trình đồng thời sớm có báo cáo Thủ tướng Chính phủ về trách nhiệm từng chủ thế, cá nhân trước việc chậm tiến độ dự án.
Vì sao liên tục lùi mời thầu
Tại buổi họp báo Chính phủ thường kỳ vào chiều 5/5, Thứ trưởng Bộ Giao thông Vận tải Nguyễn Danh Huy cho biết dự án sân bay Long Thành có hạng mục nhà ga do Tổng công ty Cảng hàng không Việt Nam (ACV) đầu tư gồm đào đắp san nền 115 triệu m3, hiện đạt 66% (hơn 75 triệu m3); rà phá bom mìn đã cơ bản xong.
Với gói thầu nhà ga, để đáp ứng tiến độ, ACV tách thành 2 hạng mục gồm móng cọc hiện đã triển khai được 1.154 cọc; riêng thân nhà ga là kết cấu khá phức tạp, tích hợp nhiều hệ thống nên ACV đã triển khai đấu thầu.
Cụ thể, gói thầu thi công nhà ga hành khách sân bay Long Thành được ACV phát hành hồ sơ mời thầu lần đầu từ tháng 9/2022, sau đó gia hạn thời gian mời thầu lần 1 và kế tiếp 2 lần. Tuy nhiên, tới thời điểm đóng thầu (cuối tháng 11/2022), chỉ có 1 nhà thầu nộp hồ sơ dự thầu, nhà thầu này cũng không đạt điều kiện về năng lực theo yêu cầu, nên ACV hủy thầu để đấu thầu lại.
Ngày 19/1/2023, ACV tiếp tục mời thầu lần 2 với gói thầu thi công nhà ga hành khách sân bay Long Thành, lần mời thầu này sẽ kéo dài tới tháng Sáu theo kế hoạch mới.
Khẳng định Bộ Giao thông Vận tải đã kêu gọi nhà thầu đến tìm hiểu dự án, tuy nhiên, Thứ trưởng Nguyễn Danh Huy thừa nhận đấu thầu gói thầu này cũng gặp khó khăn bởi định mức tiêu chuẩn đơn giá theo tiêu chuẩn Việt Nam nhưng giá bỏ thầu của nhà thầu thế giới cũng sẽ cao hơn, chưa kể khó khăn về giá vật liệu xây dựng và nhà thầu cũng lường trước khó có thể đáp ứng tiến độ.
Đưa ra giải pháp, Bộ Giao thông Vận tải đã phối hợp với ACV kêu gọi nhà thầu xây dựng lĩnh vực sân bay trên thế giới tham gia dự án; chỉ đạo tư vấn đưa giải pháp đảm bảo tiến độ; phối hợp với Ủy ban quản lý vốn Nhà nước tại doanh nghiệp chỉ đạo ACV triển khai thi công đồng bộ tư mặt bằng, đường tiếp cận, nhà ga, giải quyết nhanh các khó khăn vướng mắc trong quá trình thi công để nhà thầu đẩy nhanh tiến độ.
Rà soát, xem xét trách nhiệm việc chậm tiến độ
Liên quan đến việc lùi tiến độ thời gian hoàn thành dự án sân bay Long Thành từ năm 2025 sang 2026, Thứ trưởng Nguyễn Danh Huy cho rằng đấu thầu là quá trình cạnh tranh và dựa vào ý chí chủ quan của nhà thầu, các bộ ban ngành không thể quyết định được việc này.
“Bộ Giao thông Vận tải đã giao ACV rà soát lại toàn bộ báo cáo và đưa giải pháp đẩy nhanh tiến độ dựa trên kết quả đàm phán, thương thảo với nhà thầu trên nguyên tắc đảm bảo tính khả thi, không vì tiến độ mà đánh đổi chất lượng,” ông Huy nói.
Bổ sung thêm, ông Trần Ngọc Cảnh, Phó Chủ tịch Ủy ban quản lý vốn Nhà nước tại doanh nghiệp cho hay, các bộ, ban, ngành đã thống nhất về quan điểm lùi thời hạn về đích dự án sân bay quốc tế Long Thành sang năm 2026.
Ủy ban quản lý vốn Nhà nước tại doanh nghiệp yêu cầu ACV chủ động rà soát tổng hợp đầy đủ các căn cứ pháp lý khoa học, tham vấn các chuyên gia và nhà khoa học để báo cáo nhưng trong quá trình triển khai có nhiều giải pháp có thể rút ngắn tiến độ triển khai và có khi có thể hoàn thành sớm mà không cần gia hạn.
Đề cập đến xem xét trách nhiệm các bên liên quan, Thứ trưởng Huy cho biết trách nhiệm chính là bên mời thầu, Bộ Giao thông Vận tải giao ACV rà soát từng khâu, xác định rõ trách nhiệm của từng chủ thể. Căn cứ theo chức năng nhiệm vụ, bộ sẽ phối hợp với Ủy ban quản lý vốn Nhà nước tại doanh nghiệp báo cáo Thủ tướng Chính phủ trên cơ sở xác định chủ thể, cá nhân sẽ phải chịu trách nhiệm rõ ràng.
Song song đó, Ủy ban quản lý vốn Nhà nước tại doanh nghiệp cũng đã chỉ đạo người đại diện phần vốn Nhà nước tại ACV khẩn trương triển khai phê duyệt dự án, làm rõ trách nhiệm cá nhân, tập thể việc không thực hiện đúng tiến độ và lãng phí nguồn lực để báo cáo lên Thủ tướng Chính phủ.
Dự án Cảng hàng không quốc tế Long Thành có tổng mức đầu tư khái toán khoảng 336.630 tỷ đồng, chia làm ba giai đoạn.
Giai đoạn 1 xây một đường cất hạ cánh, nhà ga hành khách cùng các hạng mục phụ trợ với công suất 25 triệu khách/năm. Theo kế hoạch, giai đoạn 1 của dự án dự kiến hoàn thành và đưa vào khai thác trong năm 2025.
Giai đoạn 2, sân bay được xây thêm một đường cất hạ cánh cấu hình mở và nhà ga để đạt công suất 50 triệu khách/năm.
Giai đoạn 3 hoàn thành hạng mục còn lại để sân bay đạt công suất 100 triệu khách/năm.