Hiện nay, theo thống kê của Bộ KH&CN, trong tổng số 642 tổ chức KH&CN thì có 488 tổ chức đã thực hiện tự chủ - tự chịu trách nhiệm, 154 tổ chức chưa thực hiện tự chủ - tự chịu trách nhiệm theo Nghị định 115.
Ngân sách chi cho KH&CN luôn tăng
Từng khẳng định với báo giới, Đại diện Bộ Tài chính cho biết, dù kinh tế khó khăn nhưng nhiều năm qua, Bộ Tài chính vẫn bố trí ngân sách chi cho KH&CN năm sau cao hơn năm trước.
Năm 2015, tổng ngân sách chi cho KH&CN khoảng 17.500 tỷ đồng.
Bộ Tài chính đã ban hành nhiều chính sách tạo thuận lợi cho các cơ sở nghiên cứu thực hiện tốt nhiệm vụ của mình.
Thứ nhất, đã ban hành Thông tư hướng dẫn tự chủ - tự chịu trách nhiệm đối với tổ chức KH&CN chuyển đổi (TTLT 12/2006) hướng dẫn cụ thể các nội dung thực hiện tự chủ, về khoán kinh phí hoạt động thường xuyên, quy chế chi tiêu nội bộ, các ưu đãi khi chuyển đổi… Những quy định trên đã tạo điều kiện cho các tổ chức KH&CN có đầy đủ căn cứ pháp lý chuyển đổi mô hình, tăng thu – tiết kiệm chi…
Đặc biệt, để khuyến khích chuyển đổi, đã quy định hỗ trợ 50% kinh phí chuyển đổi bằng kinh phí hoạt động thường xuyên của đơn vị ở năm trước và chuyển vào Quỹ sự nghiệp của đơn vị.
 |
Bộ Tài chính luôn ủng hộ các nhà khoa học hơn các đối tượng khác. Trong ảnh là GS Ngô Bảo Châu (trái) và GS Lê Thị Luân |
Thứ hai, điều chỉnh định mức phân bổ dự toán kinh phí thực hiện nhiệm vụ KH&CN cho phù hợp với thực tiễn, bằng cách ban hành TTLT 44/2007.
Thứ ba, hướng dẫn khoán kinh phí thực hiện nhiệm vụ KH&CN theo TTLT 93/2006. Nội dung đã giao khoán kinh phí thường xuyên thực hiện đề tài, dự án: trong khuôn khổ nhiệm vụ và dự toán được giao, các tổ chức KH&CN được quyền quyết định các khoản chi thường xuyên, chi tiền công, hội thảo khoa học…cao hơn quy định của Nhà nước (khắc phục tình trạng dự Hội thảo phải ký nhiều lần…) và chịu trách nhiệm về kết quả đề tài.
Thứ tư, ban hành chính sách thông thoáng về tạm ứng và kiểm soát chi kinh phí KH&CN.
Theo quy định hiện hành các dự án nói chúng có mức tạm ứng tối đa 30% trổng dự toán kinh phí được duyệt. Nhưng với các nhiệm vụ KH&CN cấp Nhà nước được tạm ứng kinh phí lên tới 100% trong năm đầu (nhưng không quá 50% tổng dự toán).
Thêm nữa, với các khoản chi dùng ngân sách thì kho bạc nhà nước được kiểm soát chi. Nhưng với đề tài KH&CN cấp Nhà nước thì Kho bạc không kiểm soát, mà giao quyền đó cho Văn phòng các chương trình trọng điểm cấp Nhà nước thuộc Bộ KH&CN.
Thứ năm, quy định thông thoáng chuyển số dư dự toán, số dư tạm ứng.
Theo quy định hiện hành, dự toán kinh phí chỉ được sử dụng trong năm tài chính, nếu chưa dùng hết thì khong được chuyển năm sau. Nhưng với kinh phí thực hiện các nhiệm vụ KH&CN thì sẽ không kết thúc theo năm tài chính.
Ngay từ năm 2008, Bộ Tài chính đã ban hành Thông tư 108/2008 quy định: “Kinh phí thực hiện các dự án, đề tài thuộc lĩnh vực KH&CN được tự động chuyển số dư dự toán và số dư tạm ứng sang năm sau để chi tiếp”.
Đây là quy định riêng, có tính đặc thù với lĩnh vực KH&CN, giảm bớt thủ tục cho các nhà khoa học.
Thứ sáu, ban hành các ưu đãi với doanh nghiệp KH&CN và các tổ chức KH&CN thực hiện tự chủ - tự chịu trách nhiệm.
Xem thêm:
1. Xem bảng lương "khủng" của các nhà khoa học ở Viện V-KIST
2. Những phát minh thú vị có thể bạn chưa biết
3. "Cải tổ" khoa học: Các viện nghiên cứu cơ bản không bị cắt kinh phí
