Nga bật “đèn xanh”
Ngày 13/4, Tổng thống Nga Vladimir Putin đã ký sắc lệnh dỡ bỏ lệnh cấm chuyển giao hệ thống phòng thủ chống tên lửa S-300 cho Iran.
Nga đã hủy hợp đồng bán hệ thống phòng không tân tiến S-300 cho Iran hồi năm 2010 dưới sức ép của Phương Tây sau khi Liên hợp quốc áp đặt các biện pháp trừng phạt đối với Iran liên quan tới chương trình hạt nhân của nước này.
Hệ thống tên lửa S-300 của Nga |
Nga ký hợp đồng bán 5 khẩu đội S-300 cho Iran hồi năm 2007 với trị giá 800 triệu USD. Việc dỡ bỏ lệnh cấm trên có thể là dấu hiệu cho thấy Moskva sẽ có một khởi đầu thuận lợi trong cuộc đua để giành lấy những lợi ích từ việc quốc tế rốt cuộc dỡ bỏ các biện pháp trừng phạt nhằm vào Tehran.
Giới quan sát cho rằng Nga đã tranh thủ chạy trước để thu lợi từ việc dỡ cấm vận với Tehran sau khi các cường quốc, trong đó có Nga, đạt được thỏa thuận khung với Iran về chương trình hạt nhân của nước này.
RFI thì bình luận, một lần nữa, chủ nhân điện Kremlin thách thức các cường quốc Tây phương. Sau những thành công bảo vệ chế độ Damas, sáp nhập Crimea và chứng kiến sự bất ổn ở Ukraine, Tổng thống Putin đã diễn giải thỏa thuận khung về hạt nhân Iran.
Một công đôi ba việc
Theo giải thích của Ngoại trưởng Nga Serguei Lavrov, việc cung cấp tên lửa cho Iran không nằm trong phạm trù nghị quyết Liên hiệp quốc cấm vận Iran năm 2010, do vậy Nga không cần chờ đợi Hội đồng Bảo An hủy bỏ cấm vận.
Ông nói thêm: "S-300 là tên lửa phòng thủ, với khả năng trận đánh máy bay và hỏa tiễn, không đe dọa bất cứ nước nào trong khu vực, kể cả Israel".
Hàm ý giúp Iran đương đầu với Ả Rập Xê Út, Ngoại trưởng Nga cho rằng Iran cần vũ khí tối tân để tự vệ trong bối cảnh tình hình khu vực căng thẳng và biến động rất nhanh, điển hình là Yemen.
Quyết định bán tên lửa cho Iran là kế sách "một công đôi ba việc", đầu tiên là hâm nóng quan hệ với chính quyền Hồi giáo trong bàn cờ địa chính trị.
"Kẻ mừng"
Theo tin tức trên Reuters, truyền thông nhà nước Iran dẫn lời bộ trưởng quốc phòng Hossein Dehghan hoan nghênh động thái dỡ bỏ lệnh cấm bán hệ thống tên lửa S-300 của Nga. Ông Dehghan cho rằng nó sẽ giúp “mở rộng hợp tác” và “tạo sự ổn định trong khu vực”.
Iran hoan nghênh việc dỡ bỏ lệnh cấm vận của Nga |
Tin nhanh của Hãng thông tấn quốc gia Iran IRNA dẫn lời Bộ trưởng Hossein Dehghan nhấn mạnh "những tiến triển trong hợp tác song phương giữa Iran (với Nga) và với các nước láng giềng trong nhiều lĩnh vực có thể rất hữu ích cho việc duy trì sự ổn định và an ninh lâu dài trong khu vực," trong bối cảnh đang xuất hiện nhiều mối đe dọa từ bên ngoài khu vực cũng như các hoạt động khủng bố ngày càng gia tăng.
"Người lo"
Trong khi đó, Mỹ lại tỏ ra không hài lòng với bước đi mới của Nga. Ngoại trưởng Mỹ John Kerry trong cuộc nói chuyện với người đồng cấp Sergei Lavrov ngày 13/4 đã lên tiếng bày tỏ lo ngại về vấn đề này.
Ông Joshua Ernest, Thư ký báo chí của Nhà Trắng, phát biểu đánh giá thỏa thuận giữa Moscow và Tehran về cung cấp hàng hóa đổi lấy dầu mỏ. Giao kèo này khiến Washington quan ngại bởi có thể vi phạm lệnh trừng phạt đã áp đặt.
Nhà Trắng cho rằng chương trình đổi dầu lấy hàng hóa của Nga có thể xung đột với các biện pháp cấm vận do Mỹ và các đồng minh đang áp đặt lên Iran.
Và hệ thống tên lửa phòng không S-300 cũng là một vấn đề đáng quan tâm khác của phương Tây.
Anh Phương (T/h)
Xem thêm
- Quan hệ Trung Quốc-Triều Tiên có còn khăng khít?
- Triều Tiên sỡ hữu kho 1.000 tên lửa khiến Nhật, Hàn 'ngồi không yên'
- Mỹ chế tạo tàu ngầm “thợ săn ma” truy tìm tàu ngầm tàng hình