Kiêng quét nhà
Trước Tết, các gia đình đều quét dọn nhà cửa sạch sẽ, gọn gàng để đón Tết. Do vậy mà vào những ngày Tết thì không cần phải dọn dẹp nữa. Vào những đầu năm, các gia đình đều kiêng quét nhà.
Bởi dân gian cho rằng, nếu quét nhà trong 3 ngày đầu năm thì cả năm gia đình sẽ nghèo túng, khánh kiệt, thần tài đi mất, tiền bạc không đến được với gia đình và nó mang lại điềm xấu, không may mắn.
Kiêng cho nước, lửa
Nhiều người quan niệm rằng, thật không may cho nhà ai mùng 1 Tết có người đến nhà xin lửa, xin nước. Bởi theo quan niệm xưa, lửa có màu đỏ, màu mang lại may mắn đầu năm mới. Cho lửa là cho đi cái đỏ, may mắn trong năm mới sẽ khiến gia đình không giữ được tiền bạc, trong nhà sẽ gặp nhiều điều xui rủi.
Ngoài ra, nhiều người cũng kiêng cho nước đầu năm vì nước vốn là một trong những nguyên tố khởi nguyên của vũ trụ nên người Việt Nam quan niệm, nước tượng trưng cho sự sinh sôi, nảy nở. Bởi người ta thường nói “tiền vào như nước”. Hình ảnh nước đầy ăm ắp tượng trưng cho sự may mắn, sinh sôi, mát lành
Do vậy, ở nông thôn, trước khi bước sang năm mới, nhà nào cũng lo đổ đầy nước vào bể, vào chum hoặc vại. Từ trong tâm thức người ta tin rằng, năm mới đến sẽ đem theo của cải nhiều như nước.
Kiêng mặc quần áo màu trắng, đen
Theo quan niệm của người xưa, mùa xuân phải rực rỡ sắc màu thể hiện sức sống vạn vật và con đàn cháu đống nên đầu năm mọi người thường mặc quần áo nhiều màu sắc, tươi trẻ để mong muốn một năm mới may mắn, vui vẻ.
Chính vì vậy, các màu tẻ nhạt u trầm thường không nên mặc, đặc biệt hai màu trắng và đen. Bởi đối với người Việt Nam, hai màu trắng, đen tượng trưng cho sự tang tóc nên vào ngày Tết họ thường tránh mặc quần áo màu đen hoặc trắng.
Kiêng giặt quần áo vào mùng 1, mùng 2
Theo tín ngưỡng dân gian, hai ngày đầu năm là ngày sinh của thủy thần nên cần kiêng giặt quần áo để không mạo phạm đến thần, dẫn đến gặp xui xẻo. Thực ra, người xưa chẳng có nhiều quần áo để giặt, và ngày Tết là dịp nghỉ ngơi, tiết trời lạnh, việc ngừng giặt hai ngày cũng chẳng mấy ảnh hưởng đến họ.
Kiêng khóc lóc, buồn tủi, bực tức
Điều này thật dễ hiểu, vì đây là những hành động không hay mà bất cứ ai cũng không muốn làm vào dịp Tết.
Nhưng nếu bất đắc dĩ phải rơi vào hoàn cảnh không vui, chúng ta nên cố gắng kìm chế để hưởng thụ một năm mới trọn vẹn niềm vui bên người thân, bạn bè, gia đình.
Và đặc biệt trong ngày Tết nếu ai khóc, buồn bã và bực tức thì cả năm sẽ phải khóc, có nhiều chuyện buồn, lo lắng, suy nghĩ. Vì thế người ta kiêng kỵ điều này để tránh gặp phải xui xẻo cả năm.
Kiêng đánh thức người khác trong ngày mùng 1 Tết
Vào ngày mùng 1 Tết, mọi người không nên đánh thức ai trong ngày này, mà phải để người ta tự dậy. Nếu không, người nằm ngủ đó sẽ phải chịu sự thúc giục của người khác trong công việc quanh năm.
Không đi chúc Tết sáng mùng 1
Người Việt Nam thường tránh đi chúc Tết sáng đầu năm vì không muốn xông đất nhà người khác. Với người Việt Nam, người xông đất rất quan trọng, ảnh hưởng đến cả gia đình trong một năm. Do vậy, ngày mồng một Tết người Việt Nam thường chỉ đi thăm họ hàng, người thân.
Kiêng vay mượn, trả nợ ngày đầu năm
Vào những ngày đầu năm, người Việt thường tránh cho vay, đi vay, đòi nợ hay trả nợ. Vì theo quan niệm, nếu đi vay thì cả năm sẽ túng thiếu cùng quẫn còn cho vay thì tiền bạc phân tán, không được may mắn, phát đạt.
Do vậy mà từ xa xưa, ông cha ta đã dạy, không nên vay hoặc cho tiền bạc, đồ đạc vào những ngày đầu năm mới vì sẽ khiến gia đình rơi vào cảnh túng thiếu cả năm.
Kiêng làm vỡ các đồ vật
Ông bà ta quan niệm đổ vỡ đồ dùng trong nhà như bát đĩa, ấm chén, gương trong ngày đầu năm báo hiệu cho sự chia lìa, đổ vỡ nên rất kiêng kỵ.
Do đó, người già thường khuyên con cháu trong những ngày này phải cẩn thận, không được đánh vỡ bát đĩa, ấm chén… sẽ khiến gia đình chia rẽ, bất hòa.
Tránh cãi vã ngày đầu năm
Vào những ngày Tết, mọi người thường cố giữ hòa khí, không tranh cãi, gắt gỏng dù có khó chịu đến thế nào để cả năm vui vẻ, hòa thuận và đoàn kết. Những ngày này dù trẻ nhỏ có nghịch ngợm, phạm lỗi thì người lớn cũng chỉ cười xòa bỏ qua, tránh quát mắng, lớn tiếng.
Đặc biệt là những người có cãi vã, xích mích từ trước thì cũng tránh va chạm gây bất hòa trong những ngày đầu năm.