Saint Petersburg được xây dựng trong một thời gian ngắn đáng kinh ngạc, theo một kế hoạch trình tự dựa trên nhiều ý tưởng riêng của Peter Đại Đế. Thành phố được xây dựng dưới điều kiện khó khăn trên vùng đất thấp không được bảo vệ khỏi nước lũ, và đối mặt với sự thiếu hụt nghiêm trọng về vật liệu và công nhân.
Năm 1703, đích thân Peter Đại đế cho khởi công xây dựng thành phố này, Saint Petersburg toạ lạc trên 42 hòn đảo của châu thổ sông Neva - con sông có lưu lượng nước lớn nhất châu Âu, rộng tới 650m, sâu từ 14 - 23m. Sông Neva có hơn 40 chi lưu và gần 20 kênh đào chằng chịt.
Tòa nhà Peter và Paul Fortress là tòa nhà đầu tiên của St.Petersburg, các cụm công trình của Peter và Paul Fortress bao gồm pháo đài được xây dựng trên một hòn đảo nhỏ ở đồng bằng sông Neva vào ngày 27 tháng 5 năm 1703 và ngày này trở thành ngày thành lập của thành phố St.Petersburg.
Cung điện mùa Hè: Được Peter Đại đế xây dựng vào năm 1710. Cung điện này được mô phỏng theo cung điện Versace của nước Pháp. Là Cung điện mùa hè, công trình được thiết kế sao cho có thể mang thật nhiều ánh nắng vào trong.
Một trong những thiết kế nổi bật bên ngoài cung điện là những bức tượng điêu khắc và các đài phun nước. Ngoài hệ thống vòi phun nước hoành tráng, đài nước còn nổi bật với các bức tượng đồng màu vàng kim óng ánh. Hầu hết các bức tượng ở đây đều là các nhân vật trong chuyện thần thoại Hy Lạp. Ở giữa đài nước trung tâm là tượng của dũng sĩ Samson.
Cung điện mùa Đông: do Nữ hoàng Elizaveta đệ I – con gái của Peter Đại đế hạ lệnh xây dựng. Ngày nay, cung điện đã trở thành viện bảo tàng lớn nhất nước Nga – Viện bảo tàng Hermitage. Cung điện mùa Đông là công trình kiến trúc tiêu biểu nhất cho phong cách kiến trúc Baroque nước Nga vào thế kỷ 18. Nó được xem là tác phẩm vĩ đại nhất của nghệ thuật kiến trúc của Nga. Sự phối hợp hài hòa giữa màu xanh lam và màu trắng cùng một số vật trang trí màu vàng kim trên tường đã tạo nên một khối thống nhất.
Trong Cung điện mùa Đông rộng lớn hiện trưng bày hơn 3 triệu món đồ cổ quý là những đồ dùng hoặc những cổ vật của Hoàng gia.
Cung điện Ekaterina do nhà vua Ekaterina đệ I xây dựng. Về sau, công trình được nữ hoàng Elizaveta mở rộng. Bà không chỉ trang hoàng phần nội thất thêm phần lộng lẫy mà còn cho xây thêm một số phòng, hoa viên, nhà thờ... đặc biệt là ban công nằm ở tầng 2, ngay phía trên cửa chính. Trên hàng rào bà còn cho khắc tên của chủ nhân cung điện. Phía dưới ban công tắm nắng là 8 cây cột lớn và 4 bức tượng điêu khắc.
Tất cả những thiết kế đó đã làm nổi bật cho cửa chính hoàng cung. Cách thiết kế dát vàng như thế nhằm thể hiện sức mạnh quyền lực và tài chính của Sa hoàng. Đặc biệt trong cung điện có 1 phòng Hổ phách. Tương truyền, tổng trọng lượng hổ phách đã dùng là 6 tấn. Hổ phách khảm lên tường ở đây đều là loại có chất lượng tốt nhất.
Nhà thờ Smolny được thiết kế bởi kiến trúc sư người Ý mang tên Bartolomeo Rastrelli – người thiết kế công trình nổi tiếng Cung điện mùa Đông và các cung điện ở Tsarskoe Selo. Ông kết hợp các chi tiết họa tiết độc đáo của kiểu kiến trúc Baroque và mái vòm củ hành của một tu viện cũ của Nga để xây dựng nhà thờ này.
Năm 1990, Tổ chức Khoa học, Giáo dục và Văn hóa của Liên hiệp quốc Unesco đã công nhận Trung tâm lịch sử thành phố Saint Petersburg là Di sản văn hóa thế giới.