Tế bào thần kinh như… cảnh sát giao thông trong não người

[Ngày Nay] - Khoa học thần kinh - nghiên cứu về bộ não đã có niên đại từ năm 1700 trước Công nguyên ở Ai Cập cổ đại - dù người Ai Cập cổ đại cho rằng bộ não chỉ là thứ “nhồi nhét” trong đầu để giữ hộp sọ không bị lõm. Ngay cả các nhà khoa học trước kia cũng từng tin rằng hình dạng đầu quyết định trí thông minh của con người.
Tế bào thần kinh như… cảnh sát giao thông trong não người

Nhưng khi khoa học đã sáng tỏ, chúng ta biết mỗi vùng của não có nhiệm vụ khác nhau. Các tế bào não được chia thành hai loại chính: Tế bào thần kinh - những tế bào “suy nghĩ” và glia - những tế bào có chức năng hỗ trợ tế bào thần kinh thực hiện tốt công việc của chúng. Tế bài thần kinh và glia bao gồm 10.000 loại tế bào thần kinh khác nhau.

Mới đây, các nhà khoa học tìm thấy một tế bào bí ẩn nữa. Đó là “tế bào tầm xuân” - một loại nơ ron mới và phức tạp. Loại nơ ron này không chỉ mới và hiếm, nó còn liên quan đến một số quá trình não phức tạp nhất của con người.

Các nhà nghiên cứu lần đầu tiên khám phá ra nơ ron này thông qua kính hiển vi ở những lát mô não người. Loại tế bào này có sự biểu hiện gen độc đáo, hình dạng khác biệt và các mối liên kết rộng khắp với các tế bào thàn kinh khác.

Tế bào thần kinh như… cảnh sát giao thông trong não người ảnh 1

Họ gọi chúng là “tế bào tầm xuân” bởi chúng trông như quả của cây tầm xuân với nhiều đuôi dài, mảnh và chúng có sắc đỏ ấn tượng.

Các tế bào thần kinh mới thuộc về một nhóm các dây thần kinh được gọi là tế bào thần kinh ức chế. Lớp tế bào thần kinh này hoạt động bằng cách tắt các dây thần kinh khác, làm chậm hoặc ngừng phát tín hiệu. Hãy tưởng tượng các tế bào thần kinh ức chế như cảnh sát giao thông của não. Nếu không có cảnh sát giao thông xung quanh, các phương tiện giao thông sẽ di chuyển tự do. Tuy nhiên, khi có cảnh sát giao thông điều khiển, các phương tiện sẽ dừng lại và sẽ không di chuyển cho đến khi cảnh sát cho phép. Đó là cách tế bào thần kinh ức chế ảnh hưởng đến các tế bào lân cận. Nếu các tế bào thần kinh ức chế hoạt động - các dây thần kinh lân cận sẽ tắt. Bằng cách “điều khiển phương tiện” trong não của con người, các dây thần kinh ức chế giúp quản lý cách con người trải qua đau đớn, kiểm soát cách cơ bắp của con người di chuyển và nhiều hơn thế…

Cho đến nay, các nhà khoa học mới chỉ phát hiện ra loại tế bào nào có trong não người. Chúng chưa từng xuất hiện trong não của các loài chuột. Điều này có nghĩa là các “tế bào tầm xuân” là một trong những tế bào làm cho bộ não người phát triển hơn so với bộ não của một số loài động vật có vú khác.

“Tế bào tầm xuân” cũng rất hiếm. Các nhà nghiên cứu cho biết rằng các tết bào này chiếm 10% của lớp đầu tiên của vỏ não mới - phần tiến hóa muộn nhất của vỏ não cho phép chúng ta nghe và nhìn.Nghiên cứu này của nhóm nghiên cứu phối hợp giữa Đại học Szeged (Hungary) và Viện Khoa học não Allen (Mỹ) cho thấy “tế bào tầm xuân” có liên quan trực tiếp tới bệnh tâm thần - chứng bệnh chỉ phổ biến ở con người. Việc tìm ra tế bào tầm xuân sẽ giúp các bác sĩ và các nhà khoa học có những bước nghiên cứu đột phá về các bệnh tâm thần.

Thủ tướng Phạm Minh Chính và Đoàn đại biểu cấp cao Việt Nam tới sân bay quốc tế Trường Thủy (thành phố Côn Minh, tỉnh Vân Nam, Trung Quốc), bắt đầu chuyến công tác tham dự Hội nghị Thượng đỉnh GMS, Hội nghị Cấp cao ACMECS, Hội nghị Cấp cao CLMV và làm việc tại Trung Quốc. Ảnh: VGP/Nhật Bắc.
Thủ tướng tới Vân Nam, bắt đầu chuyến công tác tại Trung Quốc
(Ngày Nay) - Sáng 5/11, Thủ tướng Chính phủ Phạm Minh Chính và Đoàn đại biểu cấp cao Việt Nam đã tới sân bay quốc tế Trường Thủy (thành phố Côn Minh, tỉnh Vân Nam, Trung Quốc), bắt đầu chuyến công tác tham dự Hội nghị Thượng đỉnh GMS, Hội nghị Cấp cao ACMECS, Hội nghị Cấp cao CLMV và làm việc tại Trung Quốc từ ngày 5 đến ngày 8/11/2024.
Cựu Tổng thống Mỹ Donald Trump (trái) và Phó Tổng thống Kamala Harris đang chạy đua với thời gian. Ảnh: ABC.
Cuộc đua sít sao trước thềm ngày bầu cử Mỹ
(Ngày Nay) - Trước thềm ngày bầu cử Tổng thống Mỹ 2024 (5/11), hai ứng cử viên của đảng Dân chủ và đảng Cộng hòa đang chạy đua với thời gian nhằm kêu gọi sự ủng hộ của các nhóm cử tri chưa đưa ra quyết định, trong bối cảnh cuộc đua vào Nhà Trắng vẫn rất sít sao.
Khai thác chất liệu truyền thống dân tộc: Xu hướng sáng tác của nghệ thuật múa đương đại
Khai thác chất liệu truyền thống dân tộc: Xu hướng sáng tác của nghệ thuật múa đương đại
(Ngày Nay) - Cùng với các loại hình nghệ thuật khác, nghệ thuật múa Việt Nam đang tạo dấu ấn với công chúng trong việc khai thác những chất liệu truyền thống vào các tác phẩm, vừa giữ gìn bản sắc văn hóa dân tộc, vừa mang hơi thở cuộc sống đương đại vào các tác phẩm, tạo nên bản sắc của múa Việt trước thế giới.