Tăng cường năng lực ứng phó và lập kế hoạch khẩn cấp
Dự án “Tăng cường quản lý rủi ro cháy và chuẩn bị ứng phó khẩn cấp tại Di sản Thế giới: Khu phố lịch sử của Thành phố cảng Valparaíso”, do Quỹ Khẩn cấp Di sản của UNESCO (HEF) tài trợ, nhằm nâng cao năng lực ứng phó và lập kế hoạch khẩn cấp thông qua cách tiếp cận liên ngành và dựa vào cộng đồng. Nỗ lực này dựa trên việc triển khai theo địa phương Hướng dẫn Quản lý Rủi ro Cháy của UNESCO dành cho Di sản Văn hóa và Thiên nhiên, nhằm bảo vệ giá trị di sản của thành phố trước nguy cơ hỏa hoạn.
Dự án HEF được triển khai từ tháng 11/2024, khi hội nghị quốc tế “Khả năng chống chịu của Di sản trước hỏa hoạn trong bối cảnh biến đổi khí hậu” diễn ra tại Valparaíso, giới thiệu Hướng dẫn của UNESCO. Trường Đại học Kỹ thuật Federico Santa María đang dẫn dắt quá trình triển khai ứng dụng tài liệu này, kết hợp với sự tham gia của cộng đồng, đào tạo, diễn tập khẩn cấp vào tháng 4 và các chiến lược nâng cao nhận thức.
Hợp tác cộng đồng để bảo vệ di sản
Bà Carolina Pérez, Thứ trưởng Di sản Văn hóa, nhấn mạnh: “Dự án này giúp chúng ta hiểu cách phòng cháy, bảo vệ và chăm sóc di sản, cũng như cách cộng đồng có thể cùng nhau đối phó với các rủi ro mà Khu Di sản Thế giới tại Barrio Puerto, Valparaíso đang phải đối mặt.”
Pilar Vicuña, Điều phối viên Văn hóa của Văn phòng Khu vực UNESCO về Mỹ Latinh và Caribe, cho biết: “Chúng tôi đang áp dụng Hướng dẫn Quản lý Rủi ro Cháy, được giới thiệu vào tháng 11/2024 tại Valparaíso với sự tham gia của các chuyên gia quốc tế và trong nước. Dựa trên tài liệu này, chúng tôi triển khai nhiều chiến lược nhằm củng cố năng lực địa phương trong quản lý rủi ro cháy.”
Trong khuôn khổ dự án, ngày 29/1/2025, các hội thảo cộng đồng được tổ chức để xác định các ưu tiên, nhu cầu, điểm yếu và mối đe dọa chính.
Phát triển nền tảng quản lý rủi ro
Bà Macarena Carroza, Giám đốc Điều hành của Tổ chức Di sản Thế giới Thành phố Valparaíso, nhấn mạnh rằng: “Dự án HEF đang giúp phối hợp giữa Nhà nước và UNESCO để thực hiện các nỗ lực lập kế hoạch phòng cháy tại Khu Di sản Thế giới ở Valparaíso. Chúng tôi đã xác định những vấn đề phức tạp, như sự mong manh của kiến trúc và không gian công cộng tại đây.”
Bà cũng cho biết: “Việc áp dụng Hướng dẫn của UNESCO giúp chúng tôi triển khai các hoạt động đào tạo cho cộng đồng, giúp họ chuẩn bị sẵn sàng trước những nguy cơ cháy. Chúng tôi hy vọng dự án này sẽ tạo động lực để các tổ chức liên quan phát triển các dự án đầu tư cụ thể nhằm giải quyết vấn đề quan trọng này.”
Từ góc độ người dân, ông Wladimir Ibaceta, Chủ tịch Hiệp hội Khu phố Lower Alegre Hill và thành viên Hội đồng Quản trị Tổ chức Di sản Thế giới Thành phố Valparaíso, chia sẻ: “Hướng dẫn này sẽ rất quan trọng trong việc giúp chúng tôi biết cách ứng phó khẩn cấp, liên hệ với ai và thực hiện những bước nào. Nếu có sự chuẩn bị tốt, chúng tôi có thể giảm thiểu thiệt hại.”
Dự án cũng bao gồm việc thu thập và phân tích dữ liệu từ 368 tòa nhà trong khu vực ưu tiên, tạo cơ sở cho nền tảng quản lý rủi ro, không chỉ về hỏa hoạn mà còn về động đất, sạt lở và phá hoại.
Trong tháng 3, các hội thảo cộng đồng sẽ tiếp tục được tổ chức, và vào tháng 4, phiên bản điều chỉnh chính thức của Hướng dẫn sẽ được công bố, đánh dấu một bước tiến quan trọng trong việc bảo vệ di sản văn hóa và thiên nhiên của Valparaíso trước những mối đe dọa ngày càng gia tăng.