Với nhiều người, việc nhìn những con đuông dừa to bằng ngón tay ngọ nguậy là đã thấy lạnh sống lưng. Nhưng với người dân Bến Tre thì đó là một tặng vật của thiên nhiên, một đặc sản mà không phải lúc nào cũng có.
Được mệnh danh là thủ phủ dừa của Việt Nam, Bến Tre có những vườn dừa trải dài mênh mông, xanh ngút ngàn. Cây dừa được trồng ở khắp nơi, từ những cù lao, ven kênh, ven đường cho đến những bờ đất ven biển.
Dừa không chỉ có mặt trong đời sống của người dân Bến Tre mà dừa còn đi vào nền văn hóa ẩm thực nơi đây với những món ăn mang hương vị dừa. Hấp dẫn nhất phải kể đến các món được chế biến từ đuông dừa.
Những con đuông dừa béo tròn hấp dẫn trong bát nước chấm |
Đuông dừa là một loại ấu trùng của sâu, đuông khoét lỗ chui vào ngọn dừa non, ăn phần thịt mềm của cây dừa và sinh sản. Thông thường, đuông dừa phát triển mạnh nhất vào mùa mưa, khi cây dừa héo úa cũng là lúc những con đuông dừa đã to béo.
Đuông dừa phải được bắt tận cây mang về và được giữ trong những đọt cổ hủ dừa sạch, tự nhiên. Và để tìm được những cây dừa có đuông sinh sống thì phải dựa vào kinh nghiệm. Ngoài việc quan sát những cây dừa bị đục lỗ, héo ngọn, những người tìm bắt đuông còn một cách nhận biết rất độc đáo là áp tai vào thân dừa. Cây dừa nào có đuông sẽ có âm thanh rầm rì ở bên trong.
Đuông dừa có thể chế biến được nhiều món khác nhau như: đuông lăn bột chiên, đuông nướng, đuông nấu cháo nước cốt dừa…Song hai món được ưa chuộng nhất phải kể đến là đuông sống và đuông hấp xôi.
Đuông dừa nướng |
Những con đuông còn sống được thả vào bát rượu trắng để chúng bị ngộp mà thải ra các chất bẩn. Sau đó đuông được rửa sạch rồi cho vào chén nước mắm ớt cay. Gắp một con cho vào miệng cắn phập một cái để cảm nhận vị béo bùi không khác gì lòng đỏ trứng gà của đuông đang tan dần trong miệng rất ngon. Món đuông sống không dành cho những người yếu đuối bởi những con đuông béo tròn cứ ngọ nguậy khiến nhiều người không dám ăn.
Đuông dừa thường được ăn kèm với nhiều loại rau thơm khác nhau |
Với món đuông dừa hấp xôi, khi nấu xôi vừa cạn nước, người ta cuốn đuông vào những chiếc lá chuối nhỏ, đặt lên bề mặt xôi. Khi xôi vừa chín thì đuông cũng chín. Xôi và đuông được ăn kèm với nhau vừa dẻo vừa mềm, vừa béo vừa bùi không chỉ ngon mà còn rất lạ miệng.
Đuông dừa từ lâu đã là món ăn dân dã hấp dẫn nhưng hiện nay đã trở lên rất quý hiếm đối với dân sành ẩm thực. Vị đuông dừa béo ngậy hòa lẫn với vị mặn của nước mắm kèm theo vị cay của quả ớt đã tạo nên một hương vị khó quên đã chinh phục biết bao nhiêu thực khách.
Trước kia, đuông dừa đã dành để tiến cống cung đình vua chúa triều Nguyễn dưới thời Thái hậu Từ Dũ, Hoàng hậu Nam Phương.