Vụ tranh chấp đất đai tại Đà Nẵng: Các phiên tòa và quyết định… “bất thường”

Một vụ tranh chấp đất đai giữa nhà 30 - 32 Lê Lai, TP. Đà Nẵng kéo dài hàng chục năm nay, nguyên do có nhiều sai phạm trong quy trình cấp Giấy Chứng nhận quyền sở hữu nhà ở và quyền sử dụng đất ở (GCNQSHNƠ&QSDĐƠ) cho nhà 30 Lê Lai của bà Huyền Tôn Nữ Thị Oai (nay bà Trần thị Thanh Hương thừa kế) nhưng chưa có lời giải thực sự. Qua bao lần họp giải quyết của các cấp chính quyền, thậm chí ra Tòa nhưng vụ việc tưởng chừng rơi vào bế tắc khi Tòa sơ thẩm và Tòa phúc thẩm đều bác đơn khởi kiện của ông
Vụ tranh chấp đất đai tại Đà Nẵng: Các phiên tòa và quyết định… “bất thường”
Vụ tranh chấp đất đai tại Đà Nẵng: Các phiên tòa và quyết định… “bất thường” - anh 1

Bà Hương chỉ đạo công nhân phá vỡ hiện trường, xây lấn qua đất nhà ông Kế hơn 0,2m.

Trở lại vụ việc, ngày 12/11/2010, UBND TP. Đà Nẵng đã ban hành Quyết định (QĐ) số 8715/QĐ-UBND giải quyết “phần diện tích đường luồng cho là sử dụng chung” trước đây nay giao cho hộ ông Phan Thanh Kế - 32 Lê Lai, nhưng tính từ da tường nhà bà Trần thị Thanh Hương (sau khi đã tô tường xong theo GPXD). Tuy nhiên, phần diện tích đất nhà 30 Lê Lai lấn chiếm đất nhà 32 Lê Lai khoảng hơn 0,2mx17,5m chưa được giải quyết, buộc ông Kế khởi kiện ra Tòa từ cấp sơ thẩm đến phúc thẩm. Vụ việc vẫn chưa đến hồi kết, khi tại Tòa nhiều ý kiến trái ngược nhau, quan điểm của Tòa - Viện cũng khác nhau.

Sau khi thụ lý đơn khởi kiện của vợ chồng ông Phan Thanh Kế v/v “Yêu cầu hủy QĐ cấp GCNQSHNƠ&QSDĐƠ cho nhà 30 Lê Lai số 13744/QĐ-UB ngày 12/12/2001 (kèm theo hủy GCNQSHNƠ&QSDĐƠ số 3401032470 ngày 12/12/2001) và hủy một phần Quyết định số 8715/QĐ-UBND ngày 12/11/2010”, ngày 19/10/2012 TAND TP. Đà Nẵng đã mở phiên tòa xét xử sơ thẩm. Tại bản án hành chính sơ thẩm số 05/2012/HC-ST của TAND TP. Đà Nẵng đã bác đơn khởi kiện của vợ chồng ông Kế, bà Mai.

Tại bản án sơ thẩm số 05/2012/HC-ST của TAND TP. Đà Nẵng ngày 19/10/2012, Tòa án đã nhận định thiếu thuyết phục khi cho rằng: “Sau năm 1975, đất đai thuộc sở hữu toàn dân do Nhà nước thống nhất quản lý, Nhà nước nghiêm cấm việc chuyển nhượng quyền sử dụng đất nên tại giấy bán nhà cho bà Oai chi ghi diện tích nhà cỡ 4mx17m mang tính ước độ, còn tại văn tự giữa vợ chồng ông Kế và bà Sa thì không ghi rõ diện tích nhà mà chỉ mô tả diện tích đất, mô tả phạm vi sử dụng đất”. Cở trong giấy tờ mua bán nhà bà Oai là cở dấu (hỏi) tức kích cở, chứ không phải cỡ dấu (ngã) là cỡ khoảng.

Việc vận dụng sai từ ngữ trong tiếng Việt của Tòa án là sai phạm trầm trọng, để lý giải cỡ khoảng mang tính ước độ, nên có thể từ 4m lên 4,56m bề ngang nhà 30 Lê Lai của bà Oai, một sự sai số quá lớn 12% không cho phép? Tại sao Tòa lại cho rằng nhà ông Kế không ghi rõ diện tích nhà, trong khi văn tự mua bán nhà ông Kế ghi rõ: “Một ngôi nhà trệt, lợp tôn, vách xây ất lô, bề ngang 9m, bề sâu 14m; có sân trước bề ngang 9m, chiều dài 3,5m tính đến lề đường Lê Lai”. Rõ ràng diện tích nhà đất ông Kế là 9m (ngang) x 17,5m (dài 14m nhà + 3,5 m sân trước). Để rồi cho rằng, các Quyết định hành chính liên quan đến việc cấp GCNQSHNƠ&QSDĐƠ là đúng pháp luật, do đó bác đơn khởi kiện của vợ chồng ông Kế.

Điều bất thường ở phiên tòa sơ thẩm này, là sau khi gia đình ông Kế có đơn khởi kiện ngày 27/6/2012 thì ngày 17/8/2012, người có quyền, nghĩa vụ liên quan là bà Trần thị Thanh Hương cũng có đơn yêu cầu độc lập với lý do muốn sử dụng “đường luồng cho là sử dụng chung” đã được giải quyết tại QĐ số 8715/QĐ-UBND ngày 12/11/2010. Đơn của bà Hương đã quá thời hiệu nhưng Tòa vẫn thụ lý đơn tại Thông báo số 07a/2012/TB-TLVA ngày 21/8/2012, chỉ tuyên đình chỉ việc giải quyết tại phiên tòa ngày 19/10/2012 (đáng lẽ không thụ lý đơn của bà Hương ngay từ ban đầu).

Không đồng tình với bản án sơ thẩm, ông Kế tiếp tục khiếu kiện ra Tòa phúc thẩm TAND tối cao tại Đà Nẵng. Ngày 28/01/2013, diễn ra phiên tòa xét xử phúc phẩm. Đại diện Viện Thực hành quyền công tố và Kiểm sát xét xử phúc thẩm tại Đà Nẵng là ông Vi Mạnh Hà- Kiểm sát viên cao cấp khẳng định: “cở 4mx17m trong giấy mua bán nhà của bà Huyền Tôn Nữ thị Oai (nay bà Trần thị Thanh Hương thừa kế) chính là kích cở, hàm chỉ kích thước nhà 4mx17m”.

Vụ tranh chấp đất đai tại Đà Nẵng: Các phiên tòa và quyết định… “bất thường” - anh 2

Giấy tờ mua bán nhà bà Oai (nay bà Hương thừa kế) ghi nhà kích thước 4x17m

Điều đáng nói, cấp giấy chứng nhận cho nhà bà Oai - 30 Lê Lai không căn cứ vào giấy tờ nhà bà Oai, mà lại căn cứ vào giấy tờ nhà ông Kế có nêu con đường đi dài, giếng nước. Phải hiểu: “con đường đi dài, giếng nước nằm trong ngoặc chỉ mang tính cách mô tả. Cái gọi đường luồng, giếng nước nằm trong diện tích đất nhà ông Kế 9mx17,5m thì đâu còn là đường luồng, giếng nước sử dụng chung”. Kiểm sát viên Vi Mạnh Hà cho rằng: “Cấp theo hiện trạng mà không ảnh hưởng đến quyền lợi người khác, đằng này làm cho đất nhà ông Kế nhỏ đi, bề ngang nhà ông Kế thu hẹp đi là không đúng”.

Rõ ràng, cùng một mảnh đất do một chủ bán thì kích thước rất khớp nhau, bên này tăng lên thì bên kia giảm đi, chứ làm gì có chuyện tất cả các bên đều tăng lên, như ý kiến đại biểu HĐND Nguyễn Quang Nga phản ánh tại Kỳ họp HĐND TP trước đây? Ngày 21/8/2012, TAND TP. Đà Nẵng chủ trì buổi đo đạc thực tế với sự chứng kiến của TAND Thành phố, Viện KSND Thành phố, Chánh Thanh tra Sở Tài nguyên và Môi trường (TN&MT) Thành phố, UBND phường Thạch Thang và 2 hộ ông Kế, bà Hương đều cho thấy bề ngang nhà ông Kế là 8,97m (nếu kể hàng trụ bị bà Hương lấn khi xây nhà chỉ còn 8,77m). Kết quả này cũng phù hợp với Kết quả đo đạc của Phòng TN&MT quận Hải Châu sáng 12/01/2010 với sự chứng kiến của 3 hộ ông Kế, ông Chất và bà Hương như sau: Bề ngang nhà ông Kế 8,96m (nếu kể hàng trụ bị bà Hương lấn khi xây nhà chỉ còn 8,76m) và khoảng cách giữa 2 bức tường cũ nhà bà Hương là 4,02m; rất khớp với giấy tờ mua bán nhà của ông Kế là 9m và bà Hương là 4m chiều ngang. Đây là cơ sở pháp lý rất quan trọng để giải quyết tranh chấp của 2 nhà 30-32 Lê Lai.

Vụ tranh chấp đất đai tại Đà Nẵng: Các phiên tòa và quyết định… “bất thường” - anh 3

Trích lục tạm bợ nhà bà Oai (nay bà Hương thừa kế) ghi diện tích 91 m2

Tuy nhiên, khi giải quyết tranh chấp, từ chính quyền địa phương đến Tòa án đều không đề cập vào số liệu đo đạc thực tế, phải chăng điều này bất lợi cho đường lối xử lý đã định sẵn??? Trả lời ý kiến của Chủ tọa phiên tòa- Thẩm phán Nguyễn Văn Tiến tại sao trang đầu của GCNQSHNƠ&QSDĐƠ của bà Oai số 3401032470 lại không nêu phần diện tích sử dụng chung, trong khi đó trang sau lại vẽ diện tích sử dụng chung ở sơ đồ; trong khi đó các GCNQSHNƠ&QSDĐƠ khác đều ghi cả 2 trang thì ông Hoàng Minh Hòa- Chánh Thanh tra Sở TN&MT cho rằng: “Bình thường có lúc ghi 1 trang, có lúc ghi cả 2 trang đều không có gì sai luật cả”.

Tại Khoản 2, điều 2 của QĐ 8715/QĐ-UBND nêu cơ quan chức năng có biện pháp đảm bảo cho hộ bà Hương hoàn chỉnh tô tường và hoàn thiện công trình theo GPXD không có tính khả thi trên thực tế. Lẽ ra, căn cứ vào Khoản 2-Điều 14 Luật Nhà ở (có hiệu lực từ ngày 01/7/2006) khi giải quyết tranh chấp về nhà ở, gắn liền với đất ở: TAND TP. Đà Nẵng cần tuyên bố thu hồi GCNQSHNƠ&QSDĐƠ số 3401032470 ngày 12/12/2001 và QĐ số 8715/QĐ-UBND ngày 12/11/2010 của UBND Thành phố, để UBND quận Hải Châu lập thủ tục cấp GCNQSHNƠ&QSDĐƠ theo diện tích điều chỉnh. Nay thẩm quyền cấp thuộc UBND cấp thành phố cần được điều chỉnh cho phù hợp. Tòa án có thể tách yêu cầu bồi thường thiệt hại để giải quyết sau bằng một vụ kiện dân sự khác (theo Điều 6 Luật Tố tụng hành chính) nhưng bản án sơ thẩm chưa điều tra làm rõ thiệt hại để giải quyết cùng vụ án hành chính. Không đồng tình với 2 bản án sai phạm trên, gia đình ông Phan Thanh Kế tiếp tục kháng nghị lên TAND Tối cao.

Vụ tranh chấp đất đai tại Đà Nẵng: Các phiên tòa và quyết định… “bất thường” - anh 4

Sổ đỏ nhà 30 Lê Lai, trang 1 không có phần chung nhưng trang 2 lại vẽ và ghi thêm phần chung

Qua thụ lý hồ sơ vụ án hành chính về quyết định hành chính trong lĩnh vực quản lý đất đai giữa người khởi kiện là gia đình ông Phan Thanh Kế- 32 Lê Lai và người bị kiện là UBND TP. Đà Nẵng, người có quyền lợi và nghĩa vụ liên quan: bà Trần thị Thanh Hương- 30 Lê Lai, TAND Tối cao đã có Kháng nghị và Quyết định Giám đốc thẩm.

Ngày Nay Online sẽ giới thiệu đến quý độc giả về những tình tiết cụ thể trong bản Kháng nghị và Quyết định Giám đốc thẩm, để quý độc giả và cơ quan ban ngành rộng đường dư luận trong vụ tranh chấp đất đai kéo dài này.

Giải mã xã hội siêu cạnh tranh của Hàn Quốc
Giải mã xã hội siêu cạnh tranh của Hàn Quốc
(Ngày Nay) - Một cuộc đua cạnh tranh kéo dài từ lúc mới sinh cho đến lúc đi học, đi làm khiến nhiều người Hàn Quốc cảm thấy kiệt quệ và ảnh hưởng lớn đến sức khỏe tinh thần của họ.
Lưu ý đăng ký thi tốt nghiệp THPT 2024 với thí sinh tự do
Lưu ý đăng ký thi tốt nghiệp THPT 2024 với thí sinh tự do
(Ngày Nay) - Theo quy định của Bộ Giáo dục và Đào tạo, từ ngày 2/5 đến 17 giờ ngày 10/5, các thí sinh sẽ chính thức đăng ký dự thi tốt nghiệp Trung học Phổ thông năm 2024. Trong đó, thí sinh tự do sẽ đăng ký dự thi trực tiếp, không phải trực tuyến như học sinh đang học lớp 12; địa điểm đăng ký dự thi do Sở Giáo dục và Đào tạo quy định.
Ngoại trưởng Mỹ Antony Blinken.
Mỹ tìm cách tăng cường viện trợ cho Gaza
(Ngày Nay) - Ngoại trưởng Mỹ Antony Blinken đã đến Jordan để thảo luận về các cách thức thúc đẩy vận chuyển hàng viện trợ đến Dải Gaza và thảo luận về tình hình căng thẳng trong khu vực thời gian qua.
Vốn FDI thực hiện 4 tháng cao kỷ lục trong 5 năm
Vốn FDI thực hiện 4 tháng cao kỷ lục trong 5 năm
(Ngày Nay) - Theo Báo cáo kinh tế-xã hội tháng 4 và 4 tháng đầu năm của Tổng cục Thống kê, vốn đầu tư trực tiếp nước ngoài (FDI) thực hiện tại Việt Nam 4 tháng qua ước đạt 6.28 tỷ USD, tăng 7.4% so với cùng kỳ năm trước. Đây là vốn FDI thực hiện cao nhất của 4 tháng đầu năm trong 5 năm qua.
Căng thẳng giữa Nga và phương Tây "nóng lên" ở Bắc Cực
Căng thẳng giữa Nga và phương Tây "nóng lên" ở Bắc Cực
(Ngày Nay) - Căng thẳng giữa Nga và phương Tây ở Bắc Cực đã gia tăng đáng kể, khi Moskva chỉ trích những tuyên bố của Washington về Bắc Cực cũng như việc Mỹ gia tăng hoạt động quân sự. Bất đồng đó có thể lên đến đỉnh điểm khi Lầu Năm Góc dự kiến ​​công bố Chiến lược Bắc Cực mới.