Bảo tàng tỉnh Quảng Ninh, điểm đến thu hút du khách trong nước và quốc tế không chỉ vì thiết kế độc đáo, mang đậm nét văn hóa của vùng đất mỏ, mà bởi nơi đây trưng bày đa dạng các hiện vật có giá trị lịch sử, văn hóa truyền thống của vùng đất “kỷ luật đồng tâm” cùng nhiều vùng miền trong cả nước. Bảo tàng được ví như “viên ngọc đen” tráng lệ nằm bên bờ Di sản Thiên nhiên thế giới vịnh Hạ Long.
Đa dạng hiện vật quý trưng bày
Hiện Bảo tàng Quảng Ninh có trên 30.000 hiện vật đã đăng ký hồ sơ, trong đó có trên 19.000 hiện vật được trưng bày. Du khách đến Bảo tàng tỉnh Quảng Ninh được khám phá thêm nhiều không gian mới. Không chỉ là các hiện vật về lịch sử chiến đấu, mà còn là lịch sử về ngành than, hay gần như lạc vào một thế giới “hoang dã” ngoài đời thực bởi đa dạng các loại vật, côn trùng, sinh vật được trưng bày.
Em Nguyễn Tiến Bình (10 tuổi) đến từ quận Hà Đông, thành phố Hà Nội chia sẻ, lần đầu tiên em được đi du lịch tại thành phố Hạ Long và điểm đến đầu tiên của gia đình là bảo tàng. Khi vào đây em cảm thấy rất thích thú với các hiện vật được trưng bày ở đây. Bình ấn tượng với khu trưng bày bãi cọc Bạch Đằng, các dụng cụ kháng chiến thô sơ mà cha ông ta ngày trước đã dùng để chiến đấu, đánh đuổi quân xâm lược. Qua đó, Bình thấy rằng bản thân mình yêu thích lịch sử và cần học hỏi nhiều hơn để mở rộng kiến thức. Bình còn bị lôi cuốn bởi rất nhiều sinh vật biển, các loài động vật, côn trùng được trưng bày, bởi có rất nhiều loài e chưa được học, chưa được thấy ngoài đời, thì nay được xem một cách rất rõ nét tại Bảo tàng tỉnh Quảng Ninh.
Bảo tàng tỉnh Quảng Ninh được ví như kho tàng di sản quý giá của đất mỏ. Mỗi món đồ trưng bày đều mang lại cho du khách những trải nghiệm thú vị và sâu sắc về văn hóa và con người Quảng Ninh. Vì thế, rất nhiều du khách lần nào đến Quảng Ninh cũng đều ghé đến bảo tàng.
Chị Nguyễn Thùy Linh (24 tuổi) du khách đến từ huyện Hiệp Hòa, tỉnh Bắc Giang cho biết, chị đến du lịch ở Quảng Ninh nhiều lần và mỗi lần đến đây chị và gia đình đều vào bảo tàng để thăm quan. Chị cho biết không gian ở bảo tàng rất thoáng, cách bài trí bắt mắt. Đặc biệt là bị thu hút ngay từ kiến trúc bên ngoài. Chị chia sẻ vì bảo tàng lưu giữ, trưng bày rất nhiều hiện vật mà mỗi lần đến đều để lại cho chị ấn tượng rất sâu sắc. Khi đến bảo tàng chị bị lôi cuốn bởi sự đa dạng của hiện vật, sinh vật cảnh, cách bài trí khoa học. Đặc biệt ở khu vực tầng 3 của bảo tàng, nơi tái hiện một cách rất đời, rất thật về mỏ khai thác than lộ thiên, khu vực hầm lò nơi các công nhân ngành than làm việc. Theo chị Linh mỗi du khách khi đến Quảng Ninh thì nên đến bảo tàng một lần để trải nghiệm rất nhiều điều thú vị.
Huyền bí “viên ngọc đen”
Điểm nhấn của Bảo tàng tỉnh Quảng Ninh là thiết kế than nguyên khối lớn. Thiết kế công trình có giá trị hơn 900 tỷ đồng này của kiến trúc sư người Tây Ban Nha Salvador Perez Arroyo đã giúp Bảo tàng - Thư viện Quảng Ninh đoạt giải Công trình của năm 2013. Bảo tàng phác họa những đặc trưng cơ bản nhất về thiên nhiên, con người đất mỏ theo không gian và thời gian dựa trên những hiện vật giá trị. Không gian chính của bảo tàng Quảng Ninh có quy mô gồm 3 tầng.
Bảo tàng Quảng Ninh nằm trong cụm công trình Bảo tàng - Thư viện ở phường Hồng Hải (thành phố Hạ Long) bên bờ Di sản - Kỳ quan thiên nhiên thế giới Vịnh Hạ Long. Nếu ở tầng 1 là sự kết hợp giữa thiên nhiên và biển cả với vô số hiện vật về văn hóa làng chài, các loài sinh vật biển, côn trùng tại Quảng Ninh thì tầng 2 là khu trưng bày hiện vật. Đó là những khảo cổ độc đáo mô phỏng đời sống, hoạt động của ngư dân vùng biển Quảng Ninh suốt mấy nghìn năm qua, từ thời tiền sử cho đến hiện đại; khu vực mô phỏng cuộc chiến chống Mỹ của chiến khu Đông Triều; không gian văn hóa tâm linh tại Quảng Ninh…
Đặc biệt tại tầng 3 là khu trưng bày lịch sử của ngành than Quảng Ninh, với không gian ấn tượng dành riêng cho lịch sử hình thành và phát triển của ngành khai thác than.
Anh Phùng Thiên Hoàng, du khách đến từ huyện Thủy Nguyên, thành phố Hải Phòng và ông Trương Bá Lương (72 tuổi, ở quận Hai Bà Trưng, thành phố Hà Nội) có chung cảm nhận khi đến bảo tàng. Cảm nhận đầu tiên của hai du khách là khối nhà màu đen tựa biển rất bề thế, vị trí rất đẹp. Khi đi vào thăm quan các khu vực vô cùng sống động với vô vàn các hiện vật trưng bày. Càng đi họ càng bị lôi cuốn bởi những giá trị lịch sử, sự đa dạng mà hiện vật trưng bày mang đến.
Bảo tàng tỉnh Quảng Ninh là một trong những bảo tàng hiếm hoi trong cả nước tự chủ 100% kinh phí, hàng năm đón rất đông các du khách trong và ngoài nước. Từ đầu năm đến nay đã đón trên 650.000 lượt khách, trong đó có khoảng 19.000 lượt khách quốc tế. Doanh thu đạt trên 19,2 tỷ đồng, tăng gần 5% so với cùng kỳ năm 2023. Riêng trong hai ngày đầu của kỳ nghỉ lễ 2/9 năm nay, bảo tàng đã đón khoảng trên 7.000 lượt du khách.
Bà Nguyễn Thị Thu Huyền, Trưởng phòng Quản lý dịch vụ Bảo tàng Quảng Ninh cho biết, trong thời gian tới bảo tàng sẽ đẩy mạnh hoạt động nghiên cứu khoa học, sưu tầm, bảo quản, kiểm kê hiện vật; tăng cường ứng dụng khoa học công nghệ trong các hoạt động của bảo tàng. Quan trọng hơn, bảo tàng thường xuyên đổi mới, điều chỉnh các không gian trưng bày, thay đổi hiện vật tập trung vào những hiện vật là bảo vật quốc gia với phát triển các hoạt động dịch vụ và dịch vụ tiện ích để du khách cảm thấy đây là điểm đến hấp dẫn, mới lạ, thu hút du khách trong nước và quốc tế.
